Deze website maakt gebruik van cookies.Meer informatieDeze melding verbergen

Geplaatst op: 21-11-2022
Auteur: Ton Vermeulen
NRIT
Publicatie: R&T 2022-4

Toeristen willen betalen voor minder drukte op bestemmingen

Met VR gedrag onderzocht op drukke locaties

Toeristen willen betalen voor minder drukte op bestemmingen
Drukte vlakbij Hotel De L’Europe in Amsterdam.

Er bestaat een optimale drukte die toeristen prettig vinden én men is zelfs bereid daarvoor te betalen. Ook willen toeristen hun reisgedrag aanpassen als het ergens té druk is. Dat blijkt uit innovatief onderzoek in het Experience Lab van Breda University of Applied Sciences, Tilburg University en KU Leuven in opdracht van het Data & Development Lab van CELTH, NBTC en CBS.

Tekst: Ton Vermeulen
Foto’s: Experience Lab / amsterdam&partners

Begrip van drukte is belangrijk om de juiste maatregelen te kunnen nemen. Te veel en verkeerde maatregelen kunnen het verdienvermogen van de sector aantasten of juist niet effectief zijn. Daarnaast ontbrak het aan ‘bewijslast’ voor sturingsmaatregelen. Die bewijslast is in de studie ‘Experiencing overtourism: emotions, behavioural intentions, and policy opportunities at crowded destinations’ nu geleverd.

Lead-onderzoeker Marcel Bastiaansen: "Dit onderzoek draagt bij aan leefbare toeristische bestemmingen en past daarmee naadloos in ons onderzoeksprogramma ‘Leisure for a better society’. Toeristische trekpleisters als bijvoorbeeld Amsterdam, Kinderdijk of Volendam dreigen bijna letterlijk onder de voet te worden gelopen. Met alle sociale en maatschappelijke problemen van dien. Als je vanuit een belevingsperspectief kunt bijdragen aan het vinden van beleidsoplossingen draag je ook weer bij aan een betere samenleving.”

Hoe is het onderzoek opgezet?

"Voor deze studie hebben de onderzoekers de emotionele respons gemeten op drukte. De respondenten kregen in het Experience Lab via een VR-bril 360-gradenbeelden van drukke plekken te zien. De emotionele respons werd gemeten via een EEG en de mogelijke gedragsverandering met een vragenlijst. Aan het onderzoek hebben 20 studenten die backpackertoeristen representeerden en 25 volwassenen met jonge kinderen die de typische dagtoerist representeerden, meegedaan. In het experiment kregen de participanten 360-gradenbeelden te zien van zes Amsterdamse locaties: de Kalverstraat, Negen Straatjes, Prinsengracht, Museumplein, de Dam en het plein voor het Centraal Station. Ze bekeken deze beelden met een VR-headset en kregen verschillende niveaus en nabijheid van drukte te zien.”

68% past zijn reisplannen aan als het voorafgaand aan de trip reisinformatie ontvangt over de drukte ter plaatse.

Hoe ervaren toeristen drukte?

"Overall conclusie is dat toeristen te drukke plekken, maar ook compleet lege plekken, niet fijn vinden. Daarbij is zowel de intensiteit van de drukte als de afstand tot anderen van belang. Drukke plekken geven een negatieve emotionele respons op het EEG waarmee hersenactiviteit van de respondenten werd gemeten. De nabijheid van drukte geeft een veel negatievere emotionele respons dan drukte an sich. Toeristen vinden het vooral vervelend als ze ‘omsingeld’ zijn door anderen en vertonen dan zelfs vluchtgedrag.”

Willen toeristen betalen voor een optimaal druktegevoel?

"Andere belangrijke conclusie uit het onderzoek is dat de meerderheid van de toeristen (84%) bereid is om een fee te betalen als een plek daardoor een optimale drukte heeft. Voor de meeste respondenten is dan 5 euro een acceptabel bedrag. De helft wil ook nog 10 euro betalen. Toch zal dat in veel steden niet meevallen vanwege ethische-, logistieke- en veiligheidsaspecten. Als met de opbrengst drukte beter wordt gemanaged waardoor de leefbaarheid wordt verbeterd, kan volgens de onderzoekers het draagvlak voor dergelijke maatregelen wel toenemen.”

Voorbeeld van een gemeten ERP – Event Related Potentials – bij een respondent.

Voorbeeld van een gemeten ERP – Event Related Potentials – bij een respondent.

Kiezen toeristen een andere bestemming of reisperiode als het druk is?

"Ook het sturen van toeristen blijkt effectief: een meerderheid (68%) past zijn reisplannen aan als ze voorafgaand aan de trip reisinformatie krijgen over de drukte ter plaatse. De meesten daarvan gaan nog steeds naar dezelfde stad maar bezoeken dan minder drukke locaties of passen hun planning aan. Anderen kiezen daadwerkelijk een andere bestemming of een andere reisperiode.”

Laten toeristen zich op de bestemming sturen?

"Als ze eenmaal op de bestemming zijn, laten ze zich sturen met realtime drukte-informatie door bijvoorbeeld hun schema aan te passen of drukke locaties te vermijden.”

Wat kunnen we met de conclusies?

Deze conclusies geven belangrijke input voor destinatiemanagers die daarop effectieve maatregelen kunnen nemen om drukte te reduceren. Zij kunnen met de juiste informatie op het juiste tijdstip effectief toeristenstromen beïnvloeden. "Het lijkt daarom raadzaam om in te zetten op het ontwikkelen van informatietools (apps voor smartphones, on-site digitale informatieschermen) die toeristen informeren over de verwachte en actuele drukte op de bestemming. Nog beter werkt persoonlijk contact met toeristen in bijvoorbeeld toeristische informatiecentra, met stadsambassadeurs op straat en in conversaties via sociale media of chats zoals Data & Development Lab onderzoek (titel: Toeristen laten zich door informatie spreiden) eerder heeft aangetoond.”

Maya Janssen, Managing Director Insights & Marketing Strategy van amsterdam&partners is erg enthousiast over dit onderzoek: "Ook dit waardevolle onderzoek naar crowding uitgevoerd door BUas, benadrukt dat spreiden in tijd en ruimte werkt. Dit zowel voorafgaand aan de reis naar, maar ook ter plekke op drukke bestemmingen zelf. Het vraagt om actuele, relevante informatie gecombineerd met handelingsperspectief, inspiratie en activatie om nieuwe plekken te ontdekken.” Bezoekers willen volgens Maya graag hun reisgedrag aanpassen als het ergens té druk is omdat niemand dat prettig vindt. "De learnings uit het onderzoek nemen wij weer mee in onze pilots gericht op het tegengaan van drukte en overlast door bezoekers in te drukke gebieden zoals de binnenstad, en zo dragen we met elkaar bij aan een duurzame bezoekerseconomie. "

Toeristen klimmen graag even op de twee meter hoge letters van I amsterdam.

Toeristen klimmen graag even op de twee meter hoge letters van I amsterdam.

De aanknopingspunten

Emotionele reacties op verschillende niveaus van drukte en nabijheid laten duidelijk zien dat er optimale niveaus van drukte en afstand bestaan. Om drukte te voorkomen, zijn mensen bereid om entreegelden te betalen voor een bestemming en om reis- en activiteitenplannen aan te passen wanneer ze voor of tijdens hun reis, informatie over de te verwachten drukte krijgen. De resultaten bieden aanknopingspunten en ondersteuning voor bestemmingsmanagers om effectief beleid te ontwikkelen om drukte te verminderen.

Verder lezen?

De complete studie ‘Experiencing overtourism: emotions, behavioural intentions, and policy opportunities at crowded destinations’ is via communicatie@celth.nl aan te vragen.

Trefwoorden: toerisme, overtoerisme, onderzoek, sturingsmaatregelen, spreiding

CELTH



||| Nieuws |||

17/07/25
Exclusief voor leden
Kom je in aanmerking voor regeling Kunst Erfgoed Festival?
Organiseer je een festival, biënnale/triënnale of vergelijkbaar evenement gericht op beeldende kunst en/of erfgoed? Of wil je beeldende kunst en/of erfgoed tonen binnen een andersoortige context, zoals een pop- of theaterfestival? Misschien kom je in aanmerking voor een bijdrage Kunst Erfgoed Festival van Mondriaan Fonds.
17/07/25
easyJet boekt sterke winstgroei in derde kwartaal 2025 en blijft optimistisch over toekomst
Luchtvaartmaatschappij easyJet heeft in het derde kwartaal achter de rug met meer winst, capaciteit en bezetting.
16/07/25
Ga mee op inspiratiereis naar Montpellier – beleef de Europese recreatiesector van binnenuit
Van 3 t/m 6 november 2025 organiseert HISWA-RECRON samen met France-Compagnie opnieuw een unieke inspiratiereis voor recreatieprofessionals. Inmiddels hebben 23 ondernemers en managers uit de Nederlandse recreatiesector zich aangemeld voor deze exclusieve reis. Wil jij er ook bij zijn? Er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar.
16/07/25
Eerste podhotel van Nederland opent in hartje Den Haag
In het centrum van Den Haag is De Lola Podshotel officieel geopend, het eerste volwaardige podhotel van Nederland. Gevestigd in de voormalige Foodhallen aan de Haagsche Bluf, introduceert het hotel een innovatief slaapconcept met 80 compacte slaapunits.
16/07/25
Exclusief voor leden
Hoe gaat Nederland last minute op vakantie?
Een deel van de vakantiegangers hoopt op een last minute. Maar wat weten we eigenlijk van ze? Wat voor type vakantie boeken ze, waar vertrekken ze en hoeveel zijn ze bereid te betalen. De VakantieDiscounter dook in haar data en komt met interessante bevindingen. We zetten ze in 6 punten op een rijtje.
16/07/25
Exclusief voor leden
Dagattracties kunnen sleutelrol spelen in verduurzaming reisgedrag
Dagattracties zoals pretparken, dierentuinen en musea kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan duurzamer reisgedrag van hun bezoekers. Dat blijkt uit een onderzoek van reizigersvereniging Rover.
16/07/25
Merlin investeert 70 miljoen pond in ruimtevaartthema
Merlin Entertainment heeft op 15 juli de eerste details onthuld van het ruimtevaartthema dat wordt ontwikkeld in LEGOLAND Resorts in Florida en Californië, met onder meer indoor achtbanen.
16/07/25
Aantal bezoekers VVV's Noordwijk stijgt fors
Een recordaantal van 23.904 bezoekers in VVV Noordwijk en Noordwijkerhout in de eerste helft van 2025. Voor VVV Noordwijk betekent dat een stijging van 34% ten opzichte van 2024, voor Noordwijkerhout een stijging van 16%.