Perspectief voor ondernemers
Toerisme VAN presenteert vier leefstijlscenario’s
Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen heeft vier scenario’s voor de toeristisch-recreatieve sector ontwikkeld. Volgens directeur Herre Dijkema moeten die scenario’s ondernemers perspectief op de toekomst bieden: "Ondernemers zijn op dit moment keihard bezig met overleven en heel begrijpelijk vooral bezig met het hier en nu. Ze hebben geen tijd en energie om zich te verdiepen in de dag van morgen. Ik geloof dat het ongelofelijk belangrijk is dat we als DMO dat perspectief aan ze bieden.”
In de scenario’s heeft Toerisme VAN heel nadrukkelijk aansluiting gezocht bij de leefstijlen zoals die in de Leefstijlvinder worden gebruikt. "Het is voor ondernemers nu belangrijker dan ooit zich te vergewissen van het publiek dat ze aantrekken, in welke leefstijl ze passen en hoe deze groepen consumenten reageren op deze crisis”, stelt Dijkema. "Dat betekent bijvoorbeeld dat de ene ondernemer veel meer zal moeten investeren in het veiligheidsgevoel in zijn bedrijf dan anderen.” Dijkeman ziet dat veel ondernemers voor het bedrijf scenario’s hebben gemaakt: "We hopen dat onze scenario’s ondernemers weer input geven om deze te verbeteren.”
Geen glazen bol
Het is volgens Dijkema belangrijk je te realiseren dat geen enkel scenario precies werkelijkheid wordt. "Wij hebben geen glazen bol die we oppoetsen en zien hoe de wereld er in de nabije toekomst uit gaat zien. Dit zijn de inzichten zoals wij die zien en we door een aantal externe experts hebben laten checken.”
Toerisme VAN combineert heel nuttig vier openstellingsscenario’s (intelligente lockdown, restricties worden versoepeld, internationaal verkeer komt op gang en geen restricties) met doelgroepen uit de Leefstijlvinder en het effect op hun reisgedrag. Daarbij worden steeds vijf aspecten betrokken:
- Veiligheid: hoe belangrijk wordt dit gevonden
- Zekerheid: hoe belangrijk wordt dit gevonden
- Veerkracht: in welke mate (en in welke fase) keert de reisbereidheid terug snel terug)
- Uitgavepatroon: hoe ziet er uitgavepatroon eruit
- Bestemmingen: welke bestemmingen hebben een voorkeur
Dat resulteert in onderstaande matrix. In het document van Toerisme VAN worden daaraan de vrijetijdsactiviteiten, vakantiewensen en gewenste horecavoorzieningen gekoppeld.
Veiligheid | Zekerheid | Veerkracht | Uitgaven | |
Avontuurzoeker | -- | -- | ++ | +- |
Harmoniezoeker | -+ | + | - | +- |
Inzichtzoeker | -+ | + | -+ | - |
Plezierzoeker | - | + | + | + |
Rustzoeker | ++ | ++ | -- | - |
Stijlzoeker | - | + | + | ++ |
Verbindingzoeker | + | + | -+ | -+ |
Wereld gaat er serieus anders uitzien
Dijkema vergelijkt deze lockdownperiode graag met een veer die steeds langer wordt uitgetrokken: "Als je hem terug laat veren, komt de veer niet terug in de oorspronkelijke stand.” Volgens Dijkema komen we voorlopig niet meer terug op de plek waar we vandaan kwamen: "De wereld die we aantreffen als alle maatregelen zijn opgeheven, zal er echt serieus anders uitzien. Ik denk niet dat we de komende jaren voor vier tot vijf tien tientjes naar Zuid-Europa gaan vliegen. Wat je door al die scenario’s heen zult zien is dat Nederlanders veel meer in het binnenland en in veilige landen willen blijven.”
Hij maakt zich daarom zorgen over het toeristisch aanbod: "Mijn grote zorg is dat in Nederland veel aanbod zal verdwijnen en het aanbod dat er nog wel is veel minder bezoekers kan ontvangen.” Dat verminderde aanbod tegenover de grote behoefte aan binnenlands vertier zorgt voor een grote uitdaging. "Ik denk dat de komende zomer de binnenlandse markt een hele complexe zal worden. Veel mensen zullen in Nederland blijven en tegelijkertijd is er niet voldoende capaciteit om het iedereen naar de zin te maken”, verduidelijkt Dijkema die zich ook zorgen maakt hoe ondernemers binnen de regels van de 1,5 meter economie hun bedrijf operationeel kunnen houden.
Complexe opgave voor de branche
Dat er na de coronacrisis onvermijdelijk een economische crisis volgt, stemt Dijkema niet heel erg optimistisch: "In een economische crisis zal het bestedingspatroon van mensen veranderen omdat ze eenvoudig minder te besteden hebben. Dat wordt een enorme complexe opgave omdat ondernemers juist meer geld nodig hebben om uit de kosten te komen.” Dijkema verwacht daarom een herwaardering voor natuur en vakanties die minder geld kosten.
Veiligheid voor veel consumenten heel belangrijk
Kijkend naar consumentengedrag verwacht Dijkema dat een groot deel van de Nederlanders voor meer veiligheid op vakantie kiest: "Natuurlijk zijn er mensen die in het eerste vliegtuig naar Bali stappen maar dat zal een enkeling zijn. Ik denk dat zelfs Spanje en Italië dit jaar voor veel Nederlanders een brug te ver is. Ik verwacht dat ze daar niet willen zitten met het risico dat als ze wat overkomt, ze naar het plaatselijke ziekenhuis moeten.”
Dat de sector totaal gaat veranderen en er een nieuw en beter normaal voor toerisme gaat ontstaan gelooft Dijkema niet. "Ik ben een beetje beducht voor hele grote woorden”, zegt hij nuchter. "Ik denk dat we niet terugkomen op de plek waar we vandaan kwamen maar ik denk ook, dat als we weer 5 tot 7 jaar verder zijn, bepaalde dingen weer terugkomen. We zullen afstand doen van spotgoedkope vakanties naar het zuiden van Europa. Maar we moeten ons ook realiseren dat een aantal economieën van de wereld zo sterk zijn ingericht op toerisme, dat ze niet zonder kunnen. Spanje en Italië zijn failliet als ze in de zomer geen bezoekers krijgen.”
DMO’s moeten adaptief en innovatief zijn
DMO’s moeten in de visie van Dijkema een optimum zien te vinden tussen de belangen van ondernemers, consumenten/toeristen en overheden. "Het wordt een veel complexer werkveld dan waar we ooit in gewerkt hebben. De DMO die een enorme campagne gaat voeren van ‘kom naar mijn regio toe’ en daarmee een soort van druk genereert in het gebied heeft het misschien goed gedaan voor ondernemers maar krijgt een hoop gedoe met overheden en uiteindelijk ook met consumenten die daar niet op zitten te wachten. Ik verwacht dat overheden heel scherp naar onze sector kijken en zich afvragen of we wel onze verantwoordelijkheid nemen.”
Deze tijd vraagt volgens Dijkema ook heel veel van DMO’s en hun mensen: "Ben je als DMO voldoende adaptief en innovatief om producten te ontwikkelen die deze tijd nodig heeft?’, stelt hij retorisch. Een ding staat voor hem als een paal boven water: "Je kunt het niet blijven doen zoals je het altijd deed.”
Scenario's zijn tool voor bedrijfsvoering
Tot slot vindt Dijkema dat gebruikers wel verstandig met de scenario’s om moeten gaan: "Ik wil vooral benadrukken dat scenario’s geen werkelijke voorspellingen geven maar een tool zijn om na te denken over je eigen bedrijfsvoering.”
Hoewel de scenario’s in eerste instantie zijn ontwikkeld voor ondernemers in het eigen werkgebied heeft Toerisme VAN al vrij snel besloten ze breder te verspreiden zodat ook andere DMO’s ze kunnen gebruiken. "We hebben de scenario’s ook ingebracht bij de taskforce die bezig is met het hersteloffensief voor de binnenlandse markt”, vertelt Dijkema. "We vinden dat ook heel erg bij deze tijd passen. Het is niet een soort intellectueel eigendom van ons. We stellen het graag ter beschikking aan anderen. Doe ermee wat je wilt, vul het aan of gebruik het als basis om je eigen scenario’s te ontwikkelen.”
