Deze website maakt gebruik van cookies.Meer informatieDeze melding verbergen

Geplaatst op: 10-02-2024
Auteur: Ton Vermeulen
NRIT
Publicatie: R&T 2023-5

Nieuwe Arbeidsmarktmonitor Gastvrijheidssector 2023

Gastvrijheidssector 7% van de totale Nederlandse werkgelegenheid

Nieuwe Arbeidsmarktmonitor Gastvrijheidssector 2023
Afbeelding van googlerankfaster via Pixabay

Samen met 10 leden van Gastvrij Nederland heeft NBTC een nieuwe Arbeidsmarktmonitor Gastvrijheidssector gepubliceerd. In het handige dashboard kunnen gebruikers zelf volop analyses en vergelijkingen maken. In deze tijden van krapte op de arbeidsmarkt is sturen op data nog relevanter dan ooit. Wat zijn de belangrijkste inzichten die we uit deze monitor halen?

Ton Vermeulen

Aantal bedrijven

In 2022 telde Nederland ruim 152 duizend bedrijven die actief zijn in de gastvrijheidssector. Dat is ruim 7% van alle bedrijven in ons land. De meeste daarvan zijn eenmanszaken (67%). Het aantal bedrijven in de sector groeit al jaren. Zelfs tijdens de pandemie, maar toen wel in een iets gematigder tempo. Tussen 2013 en 2022 kwamen er maar liefst 52 duizend bedrijven bij. In 2022 groeide het aantal bedrijven in vergelijking met 2021 met 4%. In de meeste sectoren groeide in die periode het aantal bedrijven behalve bij dagattracties (-3%) en reissector (-2%). Forse groei zien we bij de evenementen (+6%) en horeca (+6%). Stabiel is de sector toerisme.

Aantal banen

In 2022 telde de hele gastvrijheidssector ruim 752 duizend dienstverbanden, 7% van de totale Nederlandse werkgelegenheid. Onze sector is goed voor ruim 474 duizend fte’s. Na een enorme dip vanwege de coronapandemie groeide de werkgelegenheid tussen 2021 en 2022 weer sterk (+15%). Deze groei heeft ervoor gezorgd dat de werkgelegenheid binnen de gastvrijheidssector zelfs boven het niveau van vóór de pandemie ligt. Dat geldt voor alle sectoren van de gastvrijheidssector maar met name in de horeca, toerisme en evenementen.

De meeste dienstverbanden in de gastvrijheidssector zien we in Noord-Holland (197 duizend), Zuid-Holland (134 duizend) en Noord-Brabant (99 duizend). Vooral in de provincies Utrecht (+18%), Flevoland (+13%), Friesland (+11%) en Drenthe groeide tussen 2019 en 2022 het aantal dienstverbanden veel sterker dan gemiddeld (6%)

Niet geheel verrassend heeft de gemeente Amsterdam de meeste dienstverbanden in de gastvrijheidssector (94 duizend), gevolgd door Rotterdam (33 duizend) en Haarlemmermeer (32 duizend). Minste sectorbanen vinden we in de gemeente Pekela (115), Zoeterwoude (175) en Westervoort (180).

Contractvorm

In 2022 had bijna de helft van de werkende (46%) een contract voor bepaalde tijd, dit percentage ligt veel hoger dan het aantal werkenden met een contract voor onbepaalde tijd (34%). Tijdens de coronapandemie in 2020 was dit andersom en had een meerderheid van de werknemers een contract voor onbepaalde tijd. Dat had voornamelijk te maken met de uitstroom van mensen met een tijdelijk contract in die periode. De structuur lijkt nu weer meer op die van voor de pandemie toen ook meer werknemers een contract hadden voor bepaalde tijd in vergelijking met die met een contract voor onbepaalde tijd. De meeste werknemers (44%) staan op de loonlijst, gevolgd door oproepkrachten (35%) en zelfstandigen (19%). Het aandeel werknemers op de loonlijst is na de pandemie sterk gedaald. In 2019 lag dat nog op 59%.

In de gastvrijheidssector wordt ook relatief vaak parttime gewerkt. Ongeveer 35% van de werknemers werkt minder dan 16 uur, ten opzichte van 16% van de totale arbeidsmarkt. De gemiddelde werkweek is 24 uur, ten opzichte van 29 uur in de totale arbeidsmarkt. Vooral in de horeca is de gemiddelde duur van de werkweek laag (22 uur). Dat heeft vooral te maken met het feit dat veel banen in de sector worden vervuld door jongeren voor wie het een bijbaan is.

Inkomen

Gemiddeld verdient een werknemer bij een voltijdsweek bruto 31.600 euro per jaar. Dat is relatief laag, gemiddeld in Nederland ligt dat op 46.900 euro. Dat wordt veroorzaakt door relatief veel jongeren en verhoudingsgewijs meer laag gekwalificeerde (bij)banen in de gastvrijheidssector. Maar 20% van de werknemers heeft een inkomen dat boven de 40.000 euro ligt. Ten opzichte van 2019 ligt het inkomen van werknemers in de gastvrijheidssector in 2022 in totaal 14% hoger.

Persoonskenmerken

De arbeidsmarkt in de gastvrijheidssector onderscheidt zich van andere segmenten door relatief veel jongeren, lager opgeleiden en mensen met een migratieachtergrond. Wat dat betreft biedt de gastvrijheidssector veel kansen voor werknemers met een lager opleidingsniveau.

De leeftijd van werknemers in deze sector is met gemiddeld 35 jaar maar liefst zes jaar lager dan in de totale arbeidsmarkt. In de gastvrijheidssector is het aandeel 15-24-jarigen met 35% veel hoger dan in de totale arbeidsmarkt waar dat op 16% ligt. Dat aandeel is de afgelopen jaren alleen maar gegroeid. Ook zien we in de gastvrijheidssector een veel lager aandeel ouderen dan over de hele arbeidsmarkt bezien.

In de gastvrijheidssector werken relatief veel personen met een migratieachtergrond; 35% tegenover 26% totale arbeidsmarkt. Het opleidingsniveau ligt lager dan gemiddeld in Nederland. Voor ruim een kwart is primair onderwijs of vmbo de hoogst afgeronde opleiding; voor de totale arbeidsmarkt ligt dit aandeel op 17%.

Arbeidsmobiliteit

In 2022 lag de instroom van personeel hoger dan de uitstroom. Ongeveer 28% van de werkenden is ingestroomd in de sector.De instromers waren vooral jongeren tussen de 15-24 jaar. Gemiddeld lag de leeftijd bij instroom op 25 jaar. De meeste instromers kwamen vanuit een opleiding of een andere baan. De instromers die vanuit een andere baan in de gastvrijheidssector kwamen werken, waren afkomstig uit de sector handel (40%), uitzendbranche (17%) of zakelijke dienstverlening (11%).

Het aandeel uitstromers lag in 2022 op 19%. Ook bij de uitstroom zijn dit relatief jonge werknemers (gemiddeld 28 jaar). De meeste uitstromers hebben een baan in een andere sector gevonden (28%) of gaan een opleiding volgen (30%). De uitstromers die overstapten naar een andere baan, gingen vaak in dezelfde sectoren aan de slag als de instromers. Werknemers in de gastvrijheidssector wonen gemiddeld 11,4 kilometer van hun werk.

Tijdens de pandemie was de uitstroom van personeel (40%) veel hoger en stroomden meer mensen uit dan in. Nu is dat weer positief met meer instroom dan uitstroom wat duidt op een herstelde markt. Dat zien we ook aan de eerste resultaten over 2023 met een evenwicht in het aantal in- en uitstromers.

Studenten

Het aantal studenten met een opleiding voor de gastvrijheidssector is na jarenlange dalingen dit studiejaar ‘22-‘23 tot stilstand gekomen. Lag het aantal studenten in het studiejaar ‘21-‘22 op een dieptepunt van 60 duizend, een jaar later groeide dit licht naar 61 duizend. Van alle afgestudeerden werkte 1,5 jaar na het behalen van het diploma 30% in de gastvrijheidssector. Van alle studenten volgt zo’n 71% een mbo-opleiding. Het aandeel mbo groeit het laatste jaar licht ten opzichte van het hbo.

Nieuwsgierig geworden?

Zelf aan de slag met de nieuwste cijfers uit de Arbeidsmarktmonitor Gastvrijheidssector. Ga dan naar:
https://dashboard.nbtc.nl/dashboard/arbeidsmarktmonitor/
In het dashboard kun je eigen analyses maken, zelfs op gemeente- en (deel)brancheniveau.

Trefwoorden: arbeidsmarkt, horeca, verblijfsrecreatie, reisbranche, toerisme, attractieparken

CELTH



||| Nieuws |||

16/07/25
Exclusief voor leden
Dagattracties kunnen sleutelrol spelen in verduurzaming reisgedrag
Dagattracties zoals pretparken, dierentuinen en musea kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan duurzamer reisgedrag van hun bezoekers. Dat blijkt uit een onderzoek van reizigersvereniging Rover.
16/07/25
Merlin investeert 70 miljoen pond in ruimtevaartthema
Merlin Entertainment heeft op 15 juli de eerste details onthuld van het ruimtevaartthema dat wordt ontwikkeld in LEGOLAND Resorts in Florida en Californië, met onder meer indoor achtbanen.
10/07/25
Exclusief voor leden
Madurodam opent grootste attractie ooit: De Windjager
Madurodam in Den Haag heeft vandaag haar nieuwste en grootste overdekte attractie geopend: De Windjager. Deze innovatieve dark ride laat bezoekers op meeslepende wijze ervaren hoe Nederland al eeuwenlang de kracht van de wind benut.
09/07/25
CELTH Industry Day brengt wetenschap en praktijk samen tijdens World Leisure Congress
Op woensdag 27 augustus 2025 organiseert het Centre of Expertise Leisure, Tourism & Hospitality (CELTH) de Industry Day tijdens het World Leisure Congress in Breda. Deze dag vormt de brug tussen wetenschap en praktijk in de leisure-, toerisme- en hospitalitysector.
08/07/25
Exclusief voor leden
Slagharen lanceert voordelig Familieticket
Attractie- & Vakantiepark Slagharen introduceert een nieuw Familieticket, speciaal ontworpen voor gezinnen die samen een dag vol avontuur willen beleven. Het ticket biedt toegang voor vier personen tegen een vast, aantrekkelijk tarief en is vanaf deze week verkrijgbaar via de website van het park.
04/07/25
Exclusief voor leden
ZooParc Overloon opent nieuw expeditiegebied Ngyuwe
ZooParc Overloon heeft vandaag het langverwachte expeditiegebied Ngyuwe geopend voor abonnementhouders. Dit nieuwe deel van het park staat volledig in het teken van Tropisch Afrika en is vanaf 11 juli toegankelijk voor alle bezoekers.
04/07/25
Nieuwe tool brengt toeristisch aanbod regio in kaart
Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen (TVAN) heeft op 3 juli de Destination Data Monitor gelanceerd: een interactieve tool die inzicht geeft in het toeristisch aanbod per gemeente of regio.
27/06/25
DierenPark Amersfoort lanceert zomers familie-evenement
Deze zomervakantie verandert DierenPark Amersfoort in een bruisend festivalbos. Van 23 tot en met 26 juli vindt de eerste editie van het ZOOmer Festival plaats. Bezoekers kunnen genieten van livemuziek, entertainment en zomerse lekkernijen.