Geplaatst op: 20-08-2023
Auteur: Esther Peperkamp
Publicatie: VTS 2023-1

Redactioneel bij Vrijetijdstudies 2023-1

Redactioneel bij Vrijetijdstudies 2023-1
De essentie van vrije tijd is spel, ofwel de Homo Ludens. In dit nummer willen we teruggrijpen op dit aspect van de vrije tijd. En wat is er meer ‘spel’ dan de twee Nederlandse tradities van het circus en het carnaval? We openen dit nummer dan ook met een artikel waarin wetenschappelijk onderzoek naar het (voort)bestaan van het circus wordt gepresenteerd. De circustraditie is sterk aan verandering onderhevig. Traditionele optredens van dieren hebben hun langste tijd gehad. Maar hebben nieuwe vormen van circus kans van slagen? Cedric Stalpers en Mia Stokmans presenteren en bediscussiëren de resultaten van een enquête.

Een andere traditie waarvan het voortbestaan veel besproken wordt in de media, is uiteraard het carnaval. Geplaagd door corona mocht het dit jaar weer volop worden gevierd. Meest in het oog springend zijn de prachtige wagens waar vele uurtjes werk in zitten. Het bouwen van een dergelijke wagen is een flinke uitdaging, maar is ook een sociale gebeurtenis, zoals ondergetekende en studenten van de wetenschappelijke opleiding Leisure Studies laten zien.

Naast oude tradities ontstaan er ook nieuwe vormen van spel die sociale betekenis hebben. Angela Dimitrova vertelt over haar scriptie waarin ze onderzoek heeft gedaan naar de interacties in online games en hoe deze interacties tot het ontstaan van communities leiden. Nog meer over onderzoek in een bijdrage van Lénia Marques en Siri Driessen over CultSense, een project om culturele sensitiviteit te bevorderen. In het kader van dit project is onderzoek gedaan naar culturele sensitiviteit in de toeristische ervaring en hoe deze samenhangt met waargenomen reisvoordelen.

Waar het bij cultuurtoerisme om culturele draagkracht en duurzaamheid van de lokale cultuur gaat, gaan Joost Gieling en Tom Gosens in op de draagkracht van recreatiegebieden. De auteurs stellen een rekenmodel voor om deze draagkracht te berekenen. Is dit de weg om duurzaam toerisme te bevorderen? We willen lezers uitnodigen om hierop te reageren.

Tot slot vindt u nog twee uitgebreide beschouwingen van het recent verschenen boek ‘Het eeuwige leven van reisverhalen’ van Jaap Lengkeek.
Trefwoorden: homo ludens, spelen, spel, circus, communities, culturele sensitiviteit, cultureel toerisme

CELTH



||| Nieuws |||

17/12/25
Meer ouderen dan jongeren in Nederland
Nederland maakt een bijzondere transitie mee. Vanaf dit jaar zijn er voor het eerst meer 65-plussers dan jongeren tot 20 jaar, blijkt uit CBS-data. Dat zal ook van invloed zijn op recreatie en vrijetijdsgedrag.
16/12/25
Amsterdam aantrekkelijk voor sportindustrie
Werelds grootste sport- en outdoorbeurs ISPO is in 2026 in Amsterdam. Van 3 tot en met 5 november 2026 verwelkomt RAI Amsterdam naar verwachting ongeveer 50.000 bezoekers uit de wereldwijde sportindustrie. Amsterdam is aantrekkelijk voor de sportindustrie.
16/12/25
VVV Hart van Limburg branding- en merkstrategie: een regio vol verhalen
Tijdens de jaarlijkse relatiedag van Stichting VVV Hart van Limburg is de nieuwe branding en merkstrategie van de regio Midden-Limburg gepresenteerd: 'Een regio vol verhalen'. Deze herpositionering markeert een belangrijk moment en biedt een toekomstbestendige basis voor de promotie, samenwerking en regionale ontwikkeling.
16/12/25
Utrecht Marketing gaat over naar Utrecht & Partners
Utrecht Marketing presenteerde onlangs haar Meerjarenplan 2026–2029 en ondertekende samen met wethouder Susanne Schilderman de meerjarenopdracht van de gemeente Utrecht. Tijdens dezelfde bijeenkomst maakte de organisatie bekend dat zij per 1 januari 2026 verdergaat onder een nieuwe naam: Utrecht & Partners.
16/12/25
Exclusief voor leden
Jaarbeurs start in 2026 met circulaire standbouw
Koninklijke Jaarbeurs introduceert vanaf 1 januari 2026 volledig circulaire standbouw voor exposanten op haar eigen vakbeurzen. Met deze stap versnelt Jaarbeurs actief de duurzame transitie binnen de evenementenbranche.
15/12/25
Zeeland dichter bij Brabantse steden en Zwolle
Zeeland en Noord-Brabant zijn beter met elkaar verbonden via een directe treinverbinding ieder uur. Dat werd op 15 december feestelijk gevierd op het station in Vlissingen.
15/12/25
Exclusief voor leden
Erfgoed Zwarte Molen wordt vakantieverblijf
Stichting Kempens Landschap opent in januari 2026 een erfgoedlogies in de Zwarte Molen in Lille. Deze 19e-eeuwse molen, die sinds 2016 eigendom is van de landschapsorganisatie, werd grondig gerenoveerd en ingericht als vakantiewoning voor vier personen. Met de herbestemming wil de Stichting het karakteristieke gebouw opnieuw actief deel laten uitmaken van de gemeenschap.
15/12/25
Verdubbeling doorfietsroutes tot 2030
De Nederlandse doorfietsroutes zijn het afgelopen jaar opnieuw flink uitgebreid. In 2025 is het netwerk gegroeid naar 1.118 kilometer gerealiseerde doorfietsroutes, een toename van 137 kilometer ten opzichte van vorig jaar. De komende vijf jaar verdubbelt dat waarschijnlijk met 1.198 kilometer naar een totaal van 2.316 kilometer. Dat blijkt uit een inventarisatie van samenwerkingsorganisatie Tour de Force.

||| Agenda |||

07/01/26 t/m 08-01-26
07/01/26 t/m 08-01-26: Travel Trade Days 2026
De Travel Trade Days zijn kennis- en netwerkdagen voor de professionele reisbranche in de Benelux. G...
08/01/26 t/m 11-01-26
08/01/26 t/m 11-01-26: Vakantiebeurs 2026 - De wereld aan je voeten
De wereld ligt aan je voeten op Vakantiebeurs. Proef nieuwe smaken, ontmoet reizigers met bijzondere...
27/01/26 t/m 30-01-26
27/01/26 t/m 30-01-26: ENTER2026 eTourism Conference
De Breda University of Applied Sciences organiseert in januari 2026 de ENTER2026 eTourism Conference...
12/02/26
12/02/26 t/m 12-02-26: Dagrecreatie Live
Op 12 februari 2026 vindt het gloednieuwe event Dagrecreatie Live plaats in Evenementenhal Gorinchem...
02/04/26
02/04/26 t/m 02-04-26: Trendcongres Toerisme 2026
Het Trendcongres Toerisme 2026 is op donderdag 2 april 2026 bij Saxion Hogeschool in Deventer. De ed...