Geplaatst op: 29-03-2022
Auteur: Ton Vermeulen
NRIT

Toeristen laten zich door informatie spreiden

Toeristen laten zich door informatie spreiden

Toeristen laten zich daadwerkelijk verleiden tot het bezoeken van locaties waar het minder druk is. Ze laten zich ondubbelzinnig sturen door informatie van DMO’s. Het bezoek aan minder bekende hotspots leidt niet tot een slechtere vakantie-ervaring. Dat blijkt uit onderzoek van de Breda University of Applied Sciences, die in het Data & Development Lab Bestemming Nederland samen met Marketing Oost, NBTC en Travel with Zoey een experiment in Overijssel opzette.

Het feit dat ‘spreiden werkt’ is goed nieuws voor de toeristische sector, die in haar Perspectief 2030 ‘spreiden door verleiden’ als belangrijk speerpunt heeft opgenomen. Meer attracties moeten op de kaart worden gezet als aantrekkelijke bestemming. Doel daarin is toeristische hotspots te ontlasten en zo ‘overtoerisme’ te minimaliseren. Tegelijkertijd kunnen minder drukke plekken, die juist last hebben van ‘ondertoerisme’, meer van toerisme profiteren.

"Bezoekers spreiden door andere plekken onder de aandacht te brengen, zoals genoemd in Perspectief 2030, is iets dat heel logisch klinkt maar tot nog toe veelal gebaseerd is op onderbuikgevoel”, stelt Marieke Politiek, Team Lead Intell en Insights van NBTC. "In dit project is voor het eerst écht onderzocht of bezoekers door andere tips te verleiden zijn om andere plekken te bezoeken. Dit project biedt daarvoor een mooi stukje bewijslast.”

Huidige informatie versterkt overtoerisme

Dit project richt zich op de vraag hoe toeristen kunnen worden voorgelicht over minder bekende plaatsen, zodat zij deze ook daadwerkelijk bezoeken en die bezoeken minstens even plezierig zijn als de bezoeken die zij zouden hebben afgelegd als zij niet waren voorgelicht. Op dit moment wordt informatie aan toeristen verstrekt op een manier die leidt tot zowel over- en ondertoerisme omdat die toeristen vooral naar bekende en drukke plekken leiden. Nieuwe modellen van informatievoorziening aan toeristen, waaronder systemen gebaseerd op aanbevelingen (zoals apps en chatbots) zijn er tot nu toe niet in geslaagd om de situatie te veranderen. Daarom is het tijd voor een meer beleidsgestuurde toeristische informatievoorziening. Maar werkt dat?

In deze studie is bekeken of beleidsgestuurde modellen van toeristische informatievoorziening en hyper-gepersonaliseerde informatieverstrekking, gebaseerd op aanbevelingen via WhatsApp conversaties, effectief zijn in het spreiden van toeristen. En kan deze spreiding dan plaatsvinden met behoud of zelfs verhoging van de kwaliteit van de ervaring?

Hoe is het experiment opgezet?

In het voorjaar en zomer van 2021 werden in Overijssel 150 verblijfsgasten van 10 vakantieparken met hun toestemming intensief gevolgd. Voor, tijdens en na hun vakantie deden ze verslag van vakantie-ervaring, vakantie-waardering en hun levenskwaliteit. De deelnemers werden willekeurig toebedeeld aan een van vier groepen. "Wat dit project uniek maakt, is dat we een echt experiment hebben uitgevoerd”, zegt Ondrej Mitas namens het onderzoeksteam. "Dat betekent dat mensen willekeurig aan één van de vier groepen werden toegewezen en verschillende informatie kregen, waarna we hun gedrag hebben gemeten.” De eerste (controle)groep kreeg in een app op een kaart de best gewaardeerde uitstapjes in de regio gepresenteerd (ervaringsgestuurde tips). Een andere groep kreeg binnen diezelfde app ook een kaart, maar met daarop minder bezochte locaties uitgelicht (beleidsgestuurde tips). De andere twee groepen kregen een WhatsApp-contact aangeboden om mee te chatten, waarbij ze óf ervaringsgestuurde óf beleidsgestuurde tips ontvingen. Die conversatie werd gefaciliteerd door Travel With Zoey. Dit bedrijf is gespecialiseerd in het via conversatiemodellen verstrekken van zeer gepersonaliseerde tips aan reizigers

Vakantie-ervaring niet aangetast

Eerste opvallende conclusie is dat tussen de verschillende groepen voor de evaluatie van de vakantie en levenskwaliteit geen significante verschillen werden geconstateerd. Voor de vakantie-ervaring maakt het dus niet uit of mensen toeristische hotspots bezoeken of andere, minder populaire attracties. Tweede belangrijke conclusie is dat ten opzichte van de controlegroep alle andere groepen meer aanwezig waren bij minder bekende attracties. En het werkt ook voor het ontlasten van hotspots aangezien deelnemers die beleidsgestuurde tips kregen, 88% minder de ervaringsgestuurde attracties bezochten. De groepen die in dialoog waren via Whatsapp werden nog beter over de regio gespreid en de informatie werd door de gebruikers meer gewaardeerd. Ondrej Mitas: "De verschillen in hun gedrag - die vrij groot waren - kunnen alleen worden verklaard door de verschillen in informatie die ze hebben ontvangen.” Algehele conclusie is dan ook dat het lukt om toeristen met behulp van informatie te verleiden andere locaties in hun vakantieregio te bezoeken, zonder dat dit de vakantie-ervaring aantast.

Figuur 1: Verschil tussen ervaringsgestuurde en beleidsgestuurde deelnemers

ToerismeSpreiden

Toeristen sturen op beleidsdoelen

Voor DMO’s biedt het onderzoek tal van aanknopingspunten om hun communicatie zodanig in te richten dat zij sturing kunnen geven aan de beleidsdoelen van hun stad of regio. Dat sturen én werkt én kan blijkt uit deze studie: de informatie die toeristen krijgen, beïnvloed hun gedrag in sterke mate. Ze reageren op digitale aanbevelingssystemen, of ze nu passief of actief zijn. "Ik denk dat de bevindingen uit dit onderzoek een wake-up call zijn om veel bewuster om te gaan met de informatie die toeristen ontvangen”, vertelt Ondrej Mitas. "Kwaliteitsattracties die meer toeristen verdienen en aankunnen, kregen meer bezoekers, simpelweg omdat toeristen erover hoorden toen ze informatie zochten of vroegen.” Geavanceerde conversatiesystemen zijn daarbij het krachtigst, vanwege de personalisatiemogelijkheden en sociale betrokkenheid. Voor de DMO’s is een belangrijke rol weggelegd in de selectie van de alternatieve attracties die goed moeten aansluiten bij de ervaringskwaliteit die gasten verwachten.

MarketingOost is heel blij met de resultaten. "Het blijkt echt dat mensen door het aanbieden van content verleid kunnen worden naar andere plaatsen te gaan en daar geen mindere ervaring hebben”, vertelt Wendy Weijdema, Manager Strategie, Onderzoek & Innovatie. "Dit biedt Overijssel mogelijkheden om kwalitatieve groei in toerisme en recreatie door te kunnen maken zonder daarmee ook de lasten te vergroten.”

Download

Het complete eindrapport ‘Ervaar Overijssel: Optimale toeristische ervaring en dichtheid in Overijssel via sociale interactie in het conversational recommender system, Travel With Zoey’ is via de projectpagina op de CELTH-site te downloaden.

Over het Data & Development Lab Bestemming Nederland

Dit onderzoeksproject is mede mogelijke gemaakt door het Data & Development Lab Bestemming Nederland. In dit Lab richten NBTC, het CBS en CELTH zich op de gezamenlijke ontwikkeling van data en inzichten. Binnen het Lab maken partijen gebruik van zowel bestaande als nieuwe databronnen en technieken. Projecten hebben een experimenteel karakter en worden steeds opgezet rondom een actueel thema.

Link: https://www.celth.nl/sites/default/files/2022-03/Report_Overijssel_final%20NL.pdf
Trefwoorden: toerisme, vakanties, dagrecreatie, verblijfsrecreatie, overtoerisme, ondertoerisme, drukte, Overijssel

CELTH



||| Nieuws |||

05/12/25
Exclusief voor leden
Vaak problematische schuldenlast bij recreatie maar horeca heeft het zwaarder
Bijna 7 procent van de bedrijven beoordeelt in november 2025 de eigen schulden als problematisch, nagenoeg evenveel als een jaar eerder. Maar in sport, cultuur en recreatie ligt dat percentage op 11,6% blijkt uit data van CBS. Echt zwaar heeft de horeca, met 20%.
05/12/25
TerSpegelt verbetert luxe plekken voor gezinnen
Camping TerSpegelt gaat na de vernieuwing van het centrumgebouw door met de verbetering van kampeerplaatsen voor gezinnen.
04/12/25
Exclusief voor leden
Hoge boetes voor inzet vreemdelingen bij GP Zandvoort
Een uitzendbureau uit Rotterdam heeft vorig jaar tijdens de Dutch Grand Prix in Zandvoort 60 vreemde...
03/12/25
Zakelijk leasen voor kleine ondernemers
Als ondernemer in de toerisme en recreatiesector ben je altijd in beweging. Je bezoekt nieuwe locaties, hebt afspraken met partners of bent onderweg naar een evenement dat je organiseert. De vrijheid om te gaan en staan waar je wilt, is direct verbonden met het succes van je bedrijf. Goede mobiliteit is dan ook geen luxe, maar een absolute noodzaak.
03/12/25
Adam Butler merkregisseur Twente
Nieuwe Merkregisseur Twente is Adam Butler (34). Butler kwam op 27 oktober in dienst bij Twente Marketing. Met zijn achtergrond in merkstrategie en storytelling gaat hij aan de slag om het merk Twente verder te versterken en samen met partners het regionale verhaal nóg herkenbaarder en krachtiger neer te zetten.
03/12/25
Combinatie vliegreizen Azië met Asia Pass
Luchtvaartmaatschappij Emirates introduceert de Emirates Asia Pass. Dit is een nieuwe flexibele manier om meerdere bestemmingen in Zuidoost-Azië te ontdekken. Met één boeking kunnen reizigers hun eigen route uitstippelen.
03/12/25
BillyBird exploiteert openluchtzwembad Het Run tot 2030
BillyBird heeft de Europese openbare aanbesteding voor de exploitatie van openluchtzwembad Het Run in Drunen gewonnen. Daarmee blijft BillyBird, dat het zwembad al sinds 2019 beheert, ook de komende jaren verantwoordelijk voor de exploitatie.
02/12/25
Licht dalende groei horecaomzet
De omzet van de horeca groeide in het derde kwartaal van 2025 met 3,3 procent ten opzichte van het derde kwartaal van 2024, meldt het CBS. De omzet van horeca in logiesverstrekking lag maar 0,7 procent hoger.

||| Agenda |||

07/01/26 t/m 08-01-26
07/01/26 t/m 08-01-26: Travel Trade Days 2026
De Travel Trade Days zijn kennis- en netwerkdagen voor de professionele reisbranche in de Benelux. G...
08/01/26 t/m 11-01-26
08/01/26 t/m 11-01-26: Vakantiebeurs 2026 - De wereld aan je voeten
De wereld ligt aan je voeten op Vakantiebeurs. Proef nieuwe smaken, ontmoet reizigers met bijzondere...
27/01/26 t/m 30-01-26
27/01/26 t/m 30-01-26: ENTER2026 eTourism Conference
De Breda University of Applied Sciences organiseert in januari 2026 de ENTER2026 eTourism Conference...
02/04/26
02/04/26 t/m 02-04-26: Trendcongres Toerisme 2026
Het Trendcongres Toerisme 2026 is op donderdag 2 april 2026 bij Saxion Hogeschool in Deventer. De ed...
22/04/26 t/m 23-04-26
22/04/26 t/m 23-04-26: Independent Hotel Show Amsterdam
A firm fixture in the calendar of independent hoteliers and industry professionals alike, the show p...