Sector weer op slot, steunmaatregelen aangekondigd

Vrijdagavond heeft het Nederlandse kabinet nieuwe lockdownachtige maatregelen afgekondigd. Nederland gaat de facto om 17:00u op slot om het aantal bewegingen te beperken. Doel is het aantal besmettingen en daaruit voortvloeiende ziekenhuis- en ic-opnames te beperken. En weer is de vrijetijdssector de knop waar het kabinet aan draait. De oude steunmaatregelen worden weer opgetuigd.

Vanaf zondag 28 november is het devies om zoveel als mogelijk thuis te blijven en thuis te werken. Ook de 1,5 meter wordt weer ingevoerd en op meer plekken moet het mondkapje worden gedragen. 

De nieuwe maatregelen

Ook op binnenlocaties waar een vaste zitplaats geldt, zoals horeca, bioscopen en theaters, worden 1,5 meter en het mondkapje verplicht als zij zich door de locatie bewegen. Daarmee wordt de capaciteit drastisch beperkt. Dat geldt ook voor doorstroomlocaties. Meest beperkend is wel de sluiting van alle locaties en evenementen tussen 17:00 en 05:00. Daarmee worden theaters en bioscopen feitelijk gesloten en kan de horeca slechts op zeer beperkte schaal opereren. Deze maatregelen komen bovenop het coronatoegangsbewijs waarmee het kabinet impliciet aangeeft dat deze minder effectief zijn als zij hadden gehoopt. 

Uitbreiding steunpakketten

Als gevolg van de maatregelen breidt het kabinet het steunpakket fors uit. Zo keert de loonsubsidie NOW terug en verhoogt het kabinet de Tegemoetkoming Vaste Lasten. Met deze uitbreiding is bijna 2,2 miljard euro gemoeid. Ondernemers die tenminste 20% omzetverlies hebben door de coronamaatregelen kunnen voor de maanden november en december de NOW 5 aanvragen. Het vergoedingstarief is opnieuw 85 procent. De referentiemaand voor de loonsom is september 2021. Het streven is dat werkgevers nog in december een subsidieaanvraag kunnen doen. Voor het vierde kwartaal van dit jaar verhoogt het kabinet het subsidiepercentage van de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) van 85% naar 100%. Ondernemers kunnen gebruikmaken van de TVL als zij meer dan 30% omzetverlies lijden ten opzichte van het vierde kwartaal van 2019 of het eerste kwartaal van 2020. Het maximale subsidiebedrag dat een mkb-onderneming kan ontvangen wordt 550.000 euro en 600.000 euro voor niet-mkb-ondernemingen. Het kabinet maakt 68 miljoen euro vrij voor een specifiek steunpakket om de culturele sector te ondersteunen tot het eind van het jaar. 

VSCD: theaters feitelijk gesloten

De VSCD snapt dat het kabinet vergaande maatregelen neemt, gezien het hoge aantal besmettingen en de toenemende druk op de zorg. Maar de maatregelen gaan wel heel ver: al om 5 uur dicht en een hele lage capaciteit (33%). Dit komt vrijwel neer op een volledige sluiting, met grote schade tot gevolg. Daarmee zullen voorstellingen onrendabel zijn en theaters gedwongen moeten sluiten. Dat is een hard gelag voor de sector aangezien december normaal een drukke maand is met veel mooie producties. De branche had het al slecht en een qua kaartverkoop matige start van het seizoen. Vanaf de start van het seizoen in september is de kaartverkoop tegengevallen, door de beperkingen en onzekerheden rondom Corona. Vanaf 12 november viel de commerciële verhuur voor theaters weg, grote zalen mochten niet meer dan 1250 mensen verwelkomen en horeca werd vrijwel onmogelijk. Volgens de VSCD terecht dat het kabinet de steunmaatregelen doorzet. "De vraag is of die voldoende zijn op de geleden schade te compenseren.”

KHN: Waar is de exit-strategie?

Koninklijke Horeca Nederland (KHN) reageert begripvol dat het kabinet maatregelen neemt maar stelt tegelijkertijd dat de gevolgen voor de horecabranche niet te overzien zijn terwijl de horeca niet de oorzaak is van de hoge besmettingsgraad. KHN vindt het goed om te horen dat er nu serieus werk wordt gemaakt van een aanvulling op het huidige compensatiepakket. Daarnaast moet er volgens KHN een exit strategie komen om ons uit de crisis te krijgen. KHN-voorzitter Robèr Willemsen: "Dit is voor de horeca een beroerde uitkomst. We hadden liever gezien dat er kort en hard werd ingegrepen. Nu werken we opnieuw met een ‘pappen en nathouden’ scenario. Naast volledige compensatie is het minstens zo belangrijk dat het kabinet komt met een echte exit strategie want op dit moment is het dweilen met de kraan open. Men is hopelijk doordrongen van het feit dat we met name te maken hebben met een zorgcrisis. Er moet daarom een duidelijke visie komen, om te voorkomen dat we hier in de toekomst keer op keer tegenaan blijven lopen.”

VNPF: 100% compensatie nodig

De VNPF stelt dat de verzwaring van de coronamaatregelen een grote impact heeft op de culturele en creatieve sector. Het betekent dat de meeste programma’s en evenementen moeten worden afgelast. Activiteiten die overdag nog wel kunnen plaatsvinden zullen verlieslatend zijn, omdat de kosten gelijk blijven terwijl de publiekscapaciteit en daarmee de inkomsten met 70% afnemen. Podia en producenten die programmeren zonder zitplaats, de festival- en evenementenbranche, en dj’s en artiesten die spelen in clubs, op feesten en in het horeca-circuit hebben geen enkel perspectief. De brancheorganisatie constateert dat er in de hele sector vanwege de angst voor de toenemende besmettingen veel minder publiek en veel no show. Om de culturele en creatieve sector te redden is 100% compensatie noodzakelijk. Daarbij moet de NOW ook voor kosten inhuur freelancers worden opengesteld, het compensatiebedrag voor TVL verhoogd naar 100% en een combinatie van werk- en privéadres mogelijk maken. Ook de TOZO en TONK moeten weer worden ingevoerd.