Deze website maakt gebruik van cookies.Meer informatieDeze melding verbergen

Geplaatst op: 01-04-2016
Auteur: Han Verheijden

Wordt cultuurtoerisme bedreigd?

Wordt cultuurtoerisme bedreigd?
Travelling man Deep Allum. Fotograaf: Steve Rainwater

Naast mijn werk als lector en adviseur ben ik ook actief als vrijwilliger. PUM (een initiatief van VNO/NCW) zendt mij regelmatig uit naar ontwikkelingslanden om er het management van toeristische bedrijven strategisch en operationeel te ondersteunen. Ik doe dat met groot plezier, maar afgelopen januari werd ik tijdens een project in Zambia opgeschrikt door de dood van een collega in Burkina Fasso. Op klaarlichte dag werd hij doodgeschoten door terroristen in een stadscafé. Dat zette mij aan het denken over de toekomst van het reizen.


Bij reizen (zowel toeristisch als zakelijk) vinden we het interessant om in aanraking te komen met andere culturen. Denk aan bijvoorbeeld de Arabische of Afrikaanse gemeenschappen. Reizen is voor velen een soort ‘interactief filmbezoek’. Je ziet van alles, je bent er (in tegenstelling tot in de bioscoop) zelf bij en juist dat laatste maakt het spannend. Vaag beseffen we dat die interactie heel vrijblijvend is. Het is en blijft entertainment, of op zijn best edutainment. Je hoeft je niet te committeren aan andere gewoonten of leefstijlen. Nadat je het allemaal hebt beleefd, vertrek je naar huis en wordt de reis niet meer dan een mooie herinnering.


Maar de wereld verandert en de vreemde culturen wachten onze komst niet meer af, maar komen naar ons toe. Miljoenen vluchtelingen vertrekken naar Europa. Zij reizen minder comfortabel dan wij, maar hun motief is zeker niet vrijblijvend. Voor hen wordt de reisbestemming een nieuw thuis. Daarmee worden wij nu veel indringender geconfronteerd met diezelfde culturen. Die cultuur, die tijdens de vakantie nog zo spannend was, is plots heel bedreigend. Wat mijn PUM-collega is overkomen, staat niet op zichzelf. Het verslag van de gebeurtenissen in de oudejaarsnacht in Keulen gaat de hele wereld over. Andere culturen blijken plots andere waarden te hebben en we kunnen niet langer hierover onze schouders ophalen.

Wat betekenen deze ontwikkelingen voor ons reisgedrag? Natuurlijk weet iedereen dat oorlog en onrust toeristen afschrikken. De recente gebeurtenissen raken direct de belangen van bijvoorbeeld Egypte, het Midden-Oosten, Indonesië, Turkije en zelfs Parijs (!). Of kijk naar Afrikaanse landen met burgeroorlogen of raciale en religieuze conflicten. Hoe zal het toerisme, als gevolg van dat geweld, zich ontwikkelen in Kenia, Zuid-Afrika of Zimbabwe? Om van landen als Sierra Leone en Somalië maar niet te spreken.


Maar nieuw en in mijn visie potentieel bedreigender is de weerzin die westerlingen wel eens zouden kunnen gaan krijgen tegen vreemde culturen. In eigen land is de interactie met een vreemde cultuur immers geen boeiende vrijetijdsbesteding, maar een bedreiging voor de eigen welvaart en levensstijl. We merken heel concreet (soms aan den lijve) dat voor veel culturen homoseksualiteit een taboe is, dat (ook in Nederland!) vrouwen stelselmatig worden onderdrukt en geweld soms wordt verheerlijkt. Als het dichterbij komt, is de in de reisgidsen fraai beschreven ‘exotische levensstijl’ plots onaantrekkelijk en wordt reizen een anticlimax. Mensen zouden wel eens en hekel aan cultuurreizen kunnen gaan krijgen. En dat heeft gevolgen voor onze hele sector.


Ik ben benieuwd hoe trendwatchers deze analyse duiden? Of laat u uw reactie aan ons horen!


Han Verheijden

Han Verheijden ontwikkelt en toetst concepten in de vrijetijdseconomie. Hij biedt opdrachtgevers een frisse, nuchtere kijk op een businessplan. info@hanverheijden.nl
Trefwoorden: cultuur, reizen, vrije tijd

||| Nieuws |||

25/07/25
Exclusief voor leden
Vakantieboekingen trekken aan
Na een wat teleurstellend voorjaar trekken de laatste twee maanden de vakantieboekingen aan. In mei met +6% en in juni met +5%. In juni viel vooral de populariteit van Denemarken en Griekenland op.
24/07/25
Steeds meer Nederlanders elektrisch op zomervakantie
Nederlanders kiezen deze zomer massaal voor de elektrische auto richting Zuid-Europa. Uit geanonimiseerde data van ruim 25.000 gebruikers van de Shuttel-mobiliteitspas blijkt dat laadstress plaatsmaakt voor vertrouwen in het Europese laadnetwerk.
18/07/25
OECD prijst Nederlandse Landelijke Data Alliantie als inspirerend voorbeeld
De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OECD) noemt de Nederlandse Landelijke Data Alliantie een inspirerend voorbeeld in haar recente rapport 'Using alternative data sources and tools to measure and monitor tourism.' De LDA wordt geprezen om haar innovatieve aanpak in het verzamelen, standaardiseren en delen van toerismedata.
18/07/25
Koelere bestemmingen populair bij last-minute zomervakanties
Nederlandse vakantiegangers die deze zomer nog snel een reis boeken, kiezen opvallend vaak voor koelere bestemmingen. Uit recente boekingsdata van reisorganisatie Riksja Travel blijkt dat 15% van de last-minuteaanvragen gericht is op landen als IJsland, Noorwegen, Schotland, Canada en de Azoren.
16/07/25
Exclusief voor leden
Hoe gaat Nederland last minute op vakantie?
Een deel van de vakantiegangers hoopt op een last minute. Maar wat weten we eigenlijk van ze? Wat voor type vakantie boeken ze, waar vertrekken ze en hoeveel zijn ze bereid te betalen. De VakantieDiscounter dook in haar data en komt met interessante bevindingen. We zetten ze in 6 punten op een rijtje.
15/07/25
Boekingsplatform Vipio lanceert rubriek 'Bekend van TV'
Vipio heeft een speciale categorie gelanceert in de nieuwe rubriek over accommodaties die eerder te zien waren in populaire televisieprogramma's.
15/07/25
Sal weer in winteraanbod Corendon
Touroperator Corendon voegt het Kaapverdische eiland Sal weer toe aan het winteraanbod. Vanaf november 2025 vliegen reizigers drie keer per week (dinsdag, donderdag en zaterdag) met Corendon Dutch Airlines vanaf Amsterdam naar Sal.
15/07/25
Prognose zomer 2025: toeristisch bezoek stijgt in regio's Veluwe, Arnhem en Rijk van Nijmegen
De zomer van 2025 brengt groei voor de regio’s Veluwe, Arnhem en het Rijk van Nijmegen. Dat blijkt uit de nieuwste prognose van Toerisme Veluwe Arnhem Nijmegen.