Geplaatst op: 01-04-2016
Auteur: Han Verheijden

Wordt cultuurtoerisme bedreigd?

Wordt cultuurtoerisme bedreigd?
Travelling man Deep Allum. Fotograaf: Steve Rainwater

Naast mijn werk als lector en adviseur ben ik ook actief als vrijwilliger. PUM (een initiatief van VNO/NCW) zendt mij regelmatig uit naar ontwikkelingslanden om er het management van toeristische bedrijven strategisch en operationeel te ondersteunen. Ik doe dat met groot plezier, maar afgelopen januari werd ik tijdens een project in Zambia opgeschrikt door de dood van een collega in Burkina Fasso. Op klaarlichte dag werd hij doodgeschoten door terroristen in een stadscafé. Dat zette mij aan het denken over de toekomst van het reizen.


Bij reizen (zowel toeristisch als zakelijk) vinden we het interessant om in aanraking te komen met andere culturen. Denk aan bijvoorbeeld de Arabische of Afrikaanse gemeenschappen. Reizen is voor velen een soort ‘interactief filmbezoek’. Je ziet van alles, je bent er (in tegenstelling tot in de bioscoop) zelf bij en juist dat laatste maakt het spannend. Vaag beseffen we dat die interactie heel vrijblijvend is. Het is en blijft entertainment, of op zijn best edutainment. Je hoeft je niet te committeren aan andere gewoonten of leefstijlen. Nadat je het allemaal hebt beleefd, vertrek je naar huis en wordt de reis niet meer dan een mooie herinnering.


Maar de wereld verandert en de vreemde culturen wachten onze komst niet meer af, maar komen naar ons toe. Miljoenen vluchtelingen vertrekken naar Europa. Zij reizen minder comfortabel dan wij, maar hun motief is zeker niet vrijblijvend. Voor hen wordt de reisbestemming een nieuw thuis. Daarmee worden wij nu veel indringender geconfronteerd met diezelfde culturen. Die cultuur, die tijdens de vakantie nog zo spannend was, is plots heel bedreigend. Wat mijn PUM-collega is overkomen, staat niet op zichzelf. Het verslag van de gebeurtenissen in de oudejaarsnacht in Keulen gaat de hele wereld over. Andere culturen blijken plots andere waarden te hebben en we kunnen niet langer hierover onze schouders ophalen.

Wat betekenen deze ontwikkelingen voor ons reisgedrag? Natuurlijk weet iedereen dat oorlog en onrust toeristen afschrikken. De recente gebeurtenissen raken direct de belangen van bijvoorbeeld Egypte, het Midden-Oosten, Indonesië, Turkije en zelfs Parijs (!). Of kijk naar Afrikaanse landen met burgeroorlogen of raciale en religieuze conflicten. Hoe zal het toerisme, als gevolg van dat geweld, zich ontwikkelen in Kenia, Zuid-Afrika of Zimbabwe? Om van landen als Sierra Leone en Somalië maar niet te spreken.


Maar nieuw en in mijn visie potentieel bedreigender is de weerzin die westerlingen wel eens zouden kunnen gaan krijgen tegen vreemde culturen. In eigen land is de interactie met een vreemde cultuur immers geen boeiende vrijetijdsbesteding, maar een bedreiging voor de eigen welvaart en levensstijl. We merken heel concreet (soms aan den lijve) dat voor veel culturen homoseksualiteit een taboe is, dat (ook in Nederland!) vrouwen stelselmatig worden onderdrukt en geweld soms wordt verheerlijkt. Als het dichterbij komt, is de in de reisgidsen fraai beschreven ‘exotische levensstijl’ plots onaantrekkelijk en wordt reizen een anticlimax. Mensen zouden wel eens en hekel aan cultuurreizen kunnen gaan krijgen. En dat heeft gevolgen voor onze hele sector.


Ik ben benieuwd hoe trendwatchers deze analyse duiden? Of laat u uw reactie aan ons horen!


Han Verheijden

Han Verheijden ontwikkelt en toetst concepten in de vrijetijdseconomie. Hij biedt opdrachtgevers een frisse, nuchtere kijk op een businessplan. info@hanverheijden.nl
Trefwoorden: cultuur, reizen, vrije tijd

||| Twitter |||

||| Nieuws |||

30/11/23
Haalbaarheidsonderzoek dataportaal toerisme in Limburg
In opdracht van de gemeenten, Provincie Limburg en branchevertegenwoordigers in toerisme en recreatie, werken de Samenwerkende VVV’s in Limburg aan het inrichten van een dataportaal voor de vrijetijdsector in Limburg.
29/11/23
De reden waarom de glamping zo populair is
Wil je genieten van de vrijheid van de natuur, maar wel de voordelen en alle faciliteiten van een hotel hebben? Dan is de glamping absoluut iets voor jou! Het is niet voor niets dat deze vorm van vakantie in de afgelopen jaren zo enorm populair is geworden.
29/11/23
'Glamorous camping’ boekingsplatform Glampings.com haalt groeigeld op bij angel investors.
Glamping.com heeft een belangrijke seed-investering opgehaald om met extra geld en extra kennis sneller het platform naar een hoger niveau te tillen.
28/11/23
Exclusief voor leden
3x reistrend winter 2023
Geen verregende kerst, maar zon, zee en strand willen we en daarvoor vliegen we naar verre bestemmingen. Van Barcelona tot Dubai en Kaapstad: uit data van wereldwijde reiswebsite Skyscanner blijkt dat de meeste Nederlanders toe zijn aan zachte temperaturen.
28/11/23
Kwart Nederlanders heeft interesse in wintersportvakantie
Een kwart van de Nederlanders overweegt om de komende drie jaar op wintersport te gaan. De meeste potentiële wintersporters willen gaan skiën. Oostenrijk is met afstand de meest populaire bestemming.
24/11/23
Exclusief voor leden
Internationaal sterke groei van reismarkt
Expedia ziet bij reizigers wereldwijd een sterke reisbehoefte bij de consument. Op het noordelijk halfrond wordt volop gezicht naar vakanties in de lente en de zomer van 2024. Europa, het Midden-Oosten en Afrika (EMEA) lieten opnieuw de sterkste groei in zoekvolume zien.
22/11/23
Iconisch reismerk verre bestemmingen Fox weer terug
Kon ANWB toch niet zonder de sterke uitstraling van een echt sterk merk voor de reiswereld? ANWB Reizen herintroduceert het reismerk Fox. Het is een iconisch merk dat zijn waarde bewees voor de verre reizen.
20/11/23
In 2024 wederom vernieuwingen op het vakantiepark van Attractie- & Vakantiepark Slagharen
Feestelijke ondertekening van contract voor de bouw van 60 nieuwe moderne lodges tijdens de Recreatie Vakbeurs in Hardenberg