Deze website maakt gebruik van cookies.Meer informatieDeze melding verbergen

Geplaatst op: 02-04-2024
Auteur: Ton Vermeulen
NRIT
Publicatie: R&T 2024-1

Logiesaanbod in Nederland in kaart gebracht

Zonder aanbodkennis kunnen beleidsmaatregelen onvoldoende worden onderbouwd

Logiesaanbod in Nederland in kaart gebracht
Roompot glamping bij Lauwersmeer.

In opdracht van de Landelijke Data Alliantie gaan NRIT Onderzoek en Bureau Nijdam een landelijke dataset met logiesaccommodaties realiseren. Deze dataset wordt vrij toegankelijk en de komende vijf jaar actueel gehouden. Het betreft een brede inventarisatie van logiesaanbod met hotels, pensions, b&b’s, huisjesterreinen, kampeerterreinen, groepsaccommodaties en jachthavens.

Ton Vermeulen
Foto: Roompot

Inzicht in het aanbod is essentieel voor een zorgvuldige afstemming van vraag en aanbod en het nemen van de juiste beleidsmaatregelen. Op dit moment is het totale logiesaanbod maar ten dele en fragmentarisch in beeld. Bovendien is het niet op het juiste geografische niveau en met nauwelijks capaciteitsinformatie.

Aanleiding

Volgens velen in de sector is het aanbod van logiesaccommodaties momenteel onvoldoende in beeld, op zowel landelijk als provinciaal en regionaal niveau. De beschikbare statistieken omvatten slechts een deel van het aanwezige aanbod, terwijl inzicht in het volledige aanbod van logiesaccommodaties in Nederland van groot belang is voor onder andere toeristisch en ruimtelijk beleid. Zonder kennis van het aanwezige aanbod is bovendien vraagsturing maar beperkt mogelijk, kunnen beleidsmaatregelen onvoldoende worden onderbouwd en is het bij de toetsing van ontwikkelplannen lastig om te beoordelen of er marktruimte is. Inzicht in het aanbod is ook een belangrijke onderlegger voor de vitalisering van vakantieparken en het tegengaan van ondermijning op vakantieparken. Vanwege deze brede waaier aan redenen hebben provincies, regio’s en gemeenten maar ook ondernemers, financiers en ontwikkelaars de wens om meer inzicht te krijgen in het aanbod van toeristische logiesaccommodaties.

Bestaande statistieken

Op dit moment publiceert het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) maandelijks cijfers over het aantal (geopende) toeristische logiesaccommodaties in Nederland, inclusief het aantal slaapplaatsen. Deze statistiek geeft helaas geen compleet beeld. Er is namelijk in de praktijk veel aanbod dat buiten de definities van het CBS valt, zoals toeristische accommodaties voor eigen gebruik (stacaravans op jaarplaatsen, tweede woningen), kajuitboten, particulier verhuuraanbod en zeer kleine accommodaties. Daarnaast zijn de gegevens alleen op een geaggregeerd niveau beschikbaar. Tot slot is het middels deze statistiek niet mogelijk om inzicht te verkrijgen in het totaalaanbod omdat bedrijven met verschillende typen verblijfsaanbod in beide (deel)statistieken voorkomen.

Gewenste informatiebehoefte

In de vrijetijdssector en bij beleidsmakers is al langer een grote behoefte aan inzicht in het volledige logiesaanbod, dus ook de accommodaties die buiten de CBS-statistieken vallen. Bovendien is er de wens om een meer gedetailleerd beeld te hebben van de verschillende aanwezige accommodatietypen. Minstens zo belangrijk is inzicht in de ligging en spreiding van deze accommodaties. Totaalaantallen per regio zijn niet toereikend, er is behoefte aan locaties van aanbieders zodat het aanbod ook geografisch in beeld kan worden gebracht. Meerdere regio’s hebben al gewerkt aan een inventarisatie van het totale aanbod van toeristische verblijfsaccommodaties maar een vergelijkbaar landelijk aanbod ontbreekt.

Daarom is er een grote wens om data van verschillende regio’s met elkaar te kunnen vergelijken. Toerisme houdt zich immers niet aan gemeente- of provinciegrenzen, het aanbod dient daarom ook integraal in beeld te zijn. Ten slotte is het van belang om ontwikkelingen in de tijd te kunnen volgen: is er sprake van groei of krimp van het aanbod en zo ja, voor welke accommodatietypen geldt dit?

Methode ontwikkeld

Uit de in 2023 uitgevoerde ‘Verkenning Inzicht in Aanbod Verblijfsaccommodatie’ volgt dat op basis van de gebruikte landelijk beschikbare bronnen zo’n 85% van het verblijfsaanbod in Nederland (exclusief particuliere verhuur) in kaart kan worden gebracht. Een completer beeld dan momenteel in de praktijk vaak beschikbaar is en waar volgens betrokkenen wel behoefte aan is. Wellicht is zelfs nog een hoger percentage haalbaar, wanneer voorgestelde acties als het inpassen van points of interest (POI’s) via Google en het verhogen van de kwaliteit van relevante databronnen ook gerealiseerd kunnen worden. Het in beeld brengen van 100% van de Nederlandse toeristische verblijfsaccommodaties zou een utopie kunnen zijn.

Van stappenplan naar uitvoering

De verkenning heeft geresulteerd in een uitgebreid stappenplan op basis waarvan data uit vier gehanteerde bronnen gehaald kunnen worden: Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG), Basisregistratie Topografie (BRT), KVK Handelsregister, LISA Vestigingenregister. Vanzelfsprekend zit er overlap in de bronnen, maar de verkenning toont ook aan dat elke bron aanvullende data biedt.

Op basis van de uitkomsten van de verkenning wil de Landelijke Data Alliantie in samenwerking met alle provincies nu tot uitvoering overgaan. Daarom is eind 2023 na een offertetraject, de opdracht verleend aan NRIT Onderzoek om deze inventarisatie in opdracht van de LDA uit te voeren.

Concreet komt het erop neer dat NRIT Onderzoek in samenwerking met bureau Nijdam één landelijke dataset met logiesaccommodaties gaat creëren in de hoofdcategorieën logies met hoteldienstverlening, verblijfsrecreatie en waterrecreatie. Daarnaast is de wens dit bestand jaarlijks te actualiseren. De LDA wil dat het resultaat een open dataset betreft, in die zin dat het via een database of kaartlaag toegankelijk is voor de provincies, om te gebruiken in hun analyses en dashboards. Het is de verwachting dat een eerste dataset rond de zomer van dit jaar beschikbaar is.

Trefwoorden: verblijfsrecreatie, horeca, hotels, aanbod, accommodaties, onderzoek, hotels, campings, bungalowparken, vakantieparken, b&b

CELTH




||| Nieuws |||

25/07/25
Exclusief voor leden
Bestedingen bij fastservicerestaurants onder druk
Consumenten geven structureel minder geld uit bij zogenaamde fastservicerestaurants omdat ze die te duur vinden. Een trendbreuk.
25/07/25
Exclusief voor leden
Nieuwe subsidieregeling voor toegankelijke recreatie in Drenthe
De provincie Drenthe heeft een nieuwe subsidieregeling geopend voor mkb-ondernemers in de recreatie- en toerismesector. Met deze regeling wil de provincie bijdragen aan een inclusieve en toegankelijke omgeving.
25/07/25
Exclusief voor leden
Vakantieboekingen trekken aan
Na een wat teleurstellend voorjaar trekken de laatste twee maanden de vakantieboekingen aan. In mei met +6% en in juni met +5%. In juni viel vooral de populariteit van Denemarken en Griekenland op.
24/07/25
Aantal bewoners op vakantieparken stijgt
Het aantal mensen dat officieel woont op een vakantiepark is de afgelopen jaren flink gestegen. Volgens het CBS stonden op 1 april 2025 bijna 60.000 mensen ingeschreven op een vakantiepark, tegenover ruim 51.000 in 2019.
24/07/25
Exclusief voor leden
Wandelnet: Geef wandelen een volwaardige plek in het omgevingsbeleid
Met de invoering van de Omgevingswet is er een nieuw beleidskader ontstaan voor de inrichting van de leefomgeving. Wandelnet grijpt deze kans aan om het belang van wandelen te benadrukken. In de brochure ‘Wandelkwaliteit in het omgevingsbeleid’ laat Wandelnet zien hoe wandelen een structurele plek kan krijgen in gemeentelijke visies, plannen en regelgeving.
24/07/25
Nieuw model brengt recreatiebehoefte in kaart
Een nieuw recreatiebehoeftemodel laat zien waar de grootste behoefte is aan recreatieruimte. Het model combineert data over bevolkingsgroei, reisbereidheid en bestaande voorzieningen om knelpunten én kansen voor recreatie in beeld te brengen.
24/07/25
Meer publiek, maar rode cijfers: poppodia onder financiële druk
Ondanks een groeiend aantal bezoekers en optredens in 2024, kampen Nederlandse poppodia met toenemende financiële problemen. De kosten stijgen sneller dan de inkomsten, waardoor meer podia verlies draaien.
24/07/25
Steeds meer Nederlanders elektrisch op zomervakantie
Nederlanders kiezen deze zomer massaal voor de elektrische auto richting Zuid-Europa. Uit geanonimiseerde data van ruim 25.000 gebruikers van de Shuttel-mobiliteitspas blijkt dat laadstress plaatsmaakt voor vertrouwen in het Europese laadnetwerk.

||| Agenda |||

27/08/25
27/08/25 t/m 27-08-25: CELTH Industry Day World Leisure Congress
Het World Leisure Congress (WLO) komt na 13 jaar weer terug in Europa en voor het eerst naar Nederla...
11/09/25
11/09/25 t/m 11-09-25: Atlasfestival 2025 –Vitamine L: de Leefomgeving als ingrediënt voor Gezondheid
Het Atlasfestival 2025 staat in het teken vanVitamine L– de leefomgeving als bron van gezondheid. ...
22/09/25
22/09/25 t/m 22-09-25: Toerisme Top 2025
De Toerisme Top wordt dit jaar op maandag 22 september in Noord-Holland georganiseerd. Het thema is ...
01/10/25
01/10/25 t/m 01-10-25: Netwerk Editie Kampeerbranche
Na het succes van eerdere edities van het Duurzaamheidscongres introduceren we dit jaar een nieu...
31/10/25
31/10/25 t/m 31-10-25: Inspiratie-event: Wandelen als sleutel tot een vitalere
Nederland staat voor grote maatschappelijke uitdagingen op het gebied van gezondheid, leefstijl en l...