Geplaatst op: 12-07-2022
Auteur: Guido Aerts

Het roer om!?

Het roer om!?
Afbeelding van wal_172619 via Pixabay
Minstens sinds de start van de pandemie maar zeker sinds het ingaan van de versoepelingen is de zogenoemde Human Capital Agenda prominent op het netvlies van betrokken werkgevers. Probleem daarbij is dat de Human Capital Agenda wordt teruggebracht tot een personeelsvoorzieningsvraagstuk. In vrijwel alle sectoren is er een groot tekort aan personeel. Hier liggen meerdere oorzaken aan ten grondslag. Niet onbelangrijk daarbij zijn de onderliggende demografische oorzaken. De afgelopen en komende jaren zullen steeds meer medewerkers met een baan met pensioen gaan of minder gaan werken vooruitlopend op dat pensioen. Die plaatsen zullen overal eerst opgevuld moeten worden. In Nederland vindt een herwaardering plaats, politiek maar ook financieel van de zorg-, onderwijs- en veiligheidssector. Deze herwaardering leidt ertoe dat werken in die sectoren weer interessanter wordt en dat er naast de vervangingsvraag als gevolg van de vergrijzing meer mensen in die sectoren aan het werk kunnen. 

Anders dan, tot voor recent, waarbij er sprake was van min of meer gescheiden deelmarkten voor verschillende sectoren lijkt het erop dat sectoren steeds meer met elkaar concurreren voor het beschikbare talent. Oorzaken daarvoor zijn niet eenduidig maar de toegenomen spanning op de hele arbeidsmarkt speelt een rol. Voeg daarbij de toegenomen transparantie. Vrijwel iedereen heeft via sociale media "real time” inzicht en gevoel bij de huidige arbeidsmarkt. Werknemers zien de kansen en zij weten wat er elders geboden wordt. Een derde element is dat in veel sectoren met dezelfde of vergelijkbare, algemene, competenties wordt gewerkt.

Een overstap is dan ook relatief makkelijk. Dit zagen we al eerder in een soort communicerende vaten tussen uitvoerende functies in de hospitality branche en de thuiszorg. Primaire arbeidsvoorwaarden als inkomen en werktijden leidden daar al bij minimale verschillen tot grote verschuivingen. Dit waterbedeffect zien we over de hele breedte terug in de huidige tijd. Daar komt de laatste jaren een voor Nederland nieuw verschijnsel bij. Het gaat dan om wat in de literatuur wordt genoemd "The Great Resignation”. Als trend zichtbaar in de Verenigde Staten maar inmiddels ook zichtbaar in Nederland, het fenomeen dat werknemers ervoor kiezen om niet meer een "normaal” werkpatroon te volgen. Eerst een opleiding en daarna carrière maken binnen een organisatie of door middel van jobhoppen. Vaak beginnen met tijdelijke of flexibel werk maar steeds met als ideaal einddoel een vaste baan met hopelijk een goed pensioen. In toenemende mate kiezen, niet alleen jongeren, voor een andere weg. Dat zien we terug in de groei van ZZP-ers maar vooral ook door de keuze van mensen om meer in deeltijd te gaan werken of helemaal iets anders met hun leven te gaan doen. TV programmas als "Ik vertrek” of "Het roer om” zijn populair en laten de top zien van een belangrijke onderstroom. Huisje, boompje, beestje vormt niet langer voor iedereen het ideaal. Een ander levenstempo met daarbij een geringere ecologische voetafdruk lijken aantrekkelijk. De verschuiving van bezit naar gebruik van allerhande middelen past in dit plaatje. Private lease wordt alleen maar populairder. De verwachting is dat dit voor veel meer gebruiksgoederen gaat gelden. 

Het lijkt erop dat de gastvrijheidsindustrie in het bijzonder kwetsbaar lijkt voor een aantal van de genoemde ontwikkelingen. Zonder een moderne visie op werkgeverschap maar vooral zicht op de behoeften van medewerkers zal de sector voorlopig in de hoek van de arbeidsmarkt blijven waar de klappen vallen. 

Tijdens de pandemie hebben veel medewerkers, al dan niet noodgedwongen, de sector verlaten. Het lijkt erop dat een terugkeer er voorlopig niet inzit. Medewerkers uit andere sectoren aantrekken lijkt, met de huidige arbeidsvoorwaarden ook geen realistische optie. De enige andere optie die dan nog open lijkt is de komende jaren vooral in te zetten op een betere aansluiting van onderwijs, MBO en HBO op het werkveld. Op die manier kunnen aankomende cohorten wellicht voor de sector kiezen. Maar ook dit is een onzeker pad. Dat iedere sector actief zal rekruteren uit de komende cohorten is zeker. Het zou goed zijn om een visie te ontwikkelen op een concept als "Great Place to Work”. Welk aanbod maakt een betere arbeidsmarktpositie mogelijk? Hoe maak je van medewerkers partners? En kun je met de medewerkers een sterke waardepropositie realiseren voor de gasten? Welke waardering en welke arbeidsvoorwaarden horen daarbij? Welke werkgeverschap of managementstijl is daarbij gewenst? Klassieke vragen rondom Binden en Boeien alleen op een complexer speelveld. 
Trefwoorden: ondernemen, arbeidsmarkt, human capital, werknemers

||| Twitter |||

||| Nieuws |||

23/03/23
Trendcongres 2023: Tourism Futures
Na de pandemie gaan we eindelijk weer live met het Trendcongres. Het team van NRIT heeft samen met de hogescholen een mooi programma gemaakt rond het thema Tourism Futures.
21/03/23
Klimaatdoelen verder uit zicht
Om de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs te halen moet de uitstoot van broeikasgassen onmiddellijk verminderen. Dat is de ongemakkelijke boodschap van het klimaatrapport van het IPCC.
16/03/23
Terugkijken naar de online inspiratiesessie over toeristische ontwikkelingen in de regio
We hadden een mooie online uitzending over toeristische ontwikkelingen in de regio en de stapsteen naar het Trendcongres Toerisme en Vrijetijd van 2023 op 20 april.
14/03/23
Exclusief voor leden
Aanvullend klimaatbeleid raakt ook Nederlandse luchtvaart
Het Nederlandse kabinet gaat met de huidige maatregelen de klimaatdoelen niet halen. Dat blijk uit het Interdepartementaal Beleidsonderzoek Klimaat dat het kabinet door een kennisconsortium heeft laten uitvoeren. Er is aanvullend beleid nodig dat is gericht op vraagreductie en de vervanging van fossiele energie door schone energiebronnen. Dat raakt ook de luchtvaart.
10/03/23
Veel bedrijven niet klaar voor verplichte EU duurzaamheidsrapportage
Veel grote en middelgrote bedrijven in Europa zijn nog lang niet klaar voor de Europese richtlijn die hen verplicht vanaf 2024 of 2025 te rapporteren over hun impact op mens en milieu, de zogeheten Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD).
07/03/23
Exclusief voor leden
Je auto delen op weg naar het festival
Een app om die halflege auto op weg naar een festival of evenement te vullen, dat is de gedachte van Marvin Pupping. Dat werd Slinger Match.
01/03/23
Maak de sprong naar energiezuinig en klimaatvriendelijk toerisme
De provincie Noord-Holland verstrekt een ton aan subsidie voor vitale vakantieparken. ‘Omdat ondernemers niet altijd in staat zijn een verduurzamingsslag te maken’. Hoe kan het wel? Op 16 maart zie je dat in de 2e LOTM uitzending.
28/02/23
Eerste Week Duurzame Waterrecreatie 1 tot en met 7 april
Het watersportseizoen 2023 start dit jaar met veel aandacht voor duurzaamheid. Van 1 tot en met 7 april wordt voor de eerste keer de ‘Week van de Duurzame Waterrecreatie’ georganiseerd. Tijdens deze actieweek zal er iedere dag aandacht voor een specifiek duurzaam thema op het gebied van waterrecreatie zijn.