Geplaatst op: 16-07-2021
Auteur: Harm IJben

Van duurzaam herstel naar een duurzame sector

Van duurzaam herstel naar  een duurzame sector
Afbeelding van anncapictures via Pixabay

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) meldt (21 mei jl.) "wereldwijd 14 procent minder coronabesmettingen dan vorige week”. Het herstel van de gastvrijheidssector lijkt daarmee met de toenemende vaccinatiegraad ingezet. Maar of er ook daadwerkelijk sprake is van een duurzaam herstel, dat is maar de vraag ...

Het herstel geldt namelijk voorlopig nog niet voor alle deelsectoren binnen het gastvrijheidsdomein. En veel Nederlanders stellen het boeken van de vakantie uit of maken zogenaamde ‘schaduwboekingen’, met als gevolg ook aanhoudende onzekere tijden voor de reissector. Berichten over nieuwe mutaties en een vierde golf geven ook later dit jaar nog veel ruimte voor aanhoudende onzekerheden.

Op termijn zal de sector herstellen. En daarna, op naar een echt duurzame sector?

Duurzame ontwikkeling staat hoog op lokale, nationale en internationale politieke agenda’s. Denk alleen al aan klimaatverandering, biodiversiteit, de stikstofcrisis, de gezondheidscrisis, de teloorgang van stilte en stiltegebieden en de ontwikkeling van de circulaire economie. Deze ontwikkeling bestaat nadrukkelijk uit aspecten op het gebied van milieu, mens en economie. Daarbij is het perspectief van de stakeholders in de sector, de bedrijven, overheden, omwonenden, klanten en belanghebbenden van groot belang. De gastvrijheidssector speelt hierin een dubbele rol. Enerzijds creëert deze sector veel waarde uit natuurlijke hulpbronnen, zoals de kwaliteit van natuur, biodiversiteit, landschap, stilte, schone lucht. Anderzijds speelt de sector een rol bij het ontstaan van klimaatverandering, stikstofoxiden, verlies van biodiversiteit en stilte. Een belangrijke oorzaak van de mismatch tussen milieueffecten en de ontwikkeling van de gastvrijheidssector is de centrale rol van het groei-paradigma in de toerisme- en reissectoren. Dit groeimodel gaat in toenemende mate ook ten koste van de kwaliteit van de sector.

Taskforce Gastvrijheidssector ontwikkelt Onderzoeksagenda Duurzaamheid

Met een forse schuldenlast door de COVID-pandemie op de rug, staan we aan de vooravond van een noodzakelijke verduurzaming. In februari dit jaar is op Europees niveau afgesproken dat Europa inzet op een vermindering van de CO2-uitstoot van 55% (ten opzichte van 1990, in plaats van de eerder afgesproken 49%), als extra ambitieuze tussenstap naar een klimaatneutraal Europa in 2050. Ook de gastvrijheidssector zal deze afspraken moeten nakomen. Maar de vraag is: waar staan we nu met de gastvrijheidssector? Zijn we goed op weg naar een reductie van 55% in 2030? Wat moet er nog gebeuren om dit te bereiken? En hoe gaan we dit financieren?

Om deze reden heeft de Taskforce Gastvrijheidssector, waarin naast CELTH ook het Ministerie van Economische Zaken & Klimaat, de provincies/Interprovinciaal Overleg (IPO), Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC), Gastvrij Nederland en brancheorganisaties participeren, in haar Actieagenda opgenomen om een Onderzoeksagenda Duurzaamheid op te stellen. CELTH neemt hierbij het initiatief en zal daarin nauw optrekken met sectorpartijen.

Op basis van relevante duurzaamheidsthema’s (zoals klimaat, energie, lucht, water, geluid, biodiversiteit, veiligheid, landschap, ruimtegebruik, afval, circulaire economie, SDG’s en overtoerisme) wordt in eerste instantie per thema (in de vorm van een literatuurstudie) gerapporteerd over het nationaal en international beleid. In een latere fase volgen gesprekken met relevante stakeholders (branche- en overheidsorganisaties). De uitdaging is om, aansluitend aan de praktijk van de sector, te zoeken naar nieuwe economische modellen en paradigma’s waarin niet groei maar ontwikkeling centraal staat. Sterker nog, de gastvrijheidssector zal toemoeten naar acties en aanpassingen die de milieubelasting daadwerkelijk verminderen, onder behoud van een óók economisch gezonde sector.

Paul Peeters, Professor Sustainable Transport and Tourism, heeft de leiding in de ontwikkeling van de onderzoeksagenda namens CELTH. De betrokken hogescholen zijn Breda University of Applied Scienes, HZ UAS en NHL Stenden UAS. CELTH Programma Manager Harm IJben fungeert als contactpersoon.

Trefwoorden: toerisme, duurzaam toerisme, bewuste bestemmingen, beleid

||| Nieuws |||

13/05/25
Klimaatrisico’s voor toeristische bestemmingen ontrafeld
CELTH onderzoekt samen met de Travel Foundation en Risklayer de klimaatrisico’s die bestemmingen lopen. Inmiddels doen wereldwijd zes bestemmingen mee aan de pilot die nog open staat voor meer deelnemers.
13/05/25
Regionale toerismedata nog niet betrouwbaar genoeg voor lokaal beleid
Betrouwbare data op regionaal en lokaal niveau over het aantal gasten en overnachtingen is essentieel voor effectieve beleidsvorming in de toeristische en recreatieve sector. Uit een verkenning blijkt dat het lastiger is dan verwacht om op gemeentelijk niveau betrouwbare cijfers te genereren met de huidige methode.
07/05/25
Kabinet kondigt forse bezuinigingen aan voor Nationale Parken
In de voorjaarsnota heeft het kabinet aangekondigd dat de Nationale Parken de komende jaren bijna 24 miljoen euro minder zullen ontvangen. Dit besluit komt ondanks jaren van voorbereiding op nieuw beleid voor de periode 2024-2030 en een recent manifest waarin de parken samen met het ministerie van LVVN en 15 partners hun samenwerking bevestigden.
29/04/25
Reisbranche verliest kort geding om verbod op fossiele reclame
De reisbranche heeft het kort geding tegen de gemeente Den Haag verloren. ANVR en reisorganisaties TUI, D-Reizen en Prijsvrij.nl wilden hiermee het verbod op fossiele reclame in de openbare ruimte in Den Haag van tafel krijgen.
25/04/25
Vanaf 2027 minimumjeugdloon omhoog
Minister Van Hijum (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) verhoogt per 1 januari 2027 het minimumjeugdloon. Dat is door het kabinet afgesproken in de Voorjaarsnota.
22/04/25
Twee Utrechtse informatiepunten open Hollandse Waterlinies en Neder-Germaanse Limes
In de provincie Utrecht zijn twee nieuwe informatiepunten geopend over het UNESCO Werelderfgoed: de Hollandse Waterlinies en de Neder-Germaanse Limes.
18/04/25
Recreatiebranche loopt voorop in uitwerking Stagepact
Overheid, onderwijs en bedrijfsleven hebben op hoofdlijnen afspraken gemaakt over het verbeteren van stages.
14/04/25
Exclusief voor leden
130 km per uur op drie snelwegen
Vanaf vandaag mag er overdag weer 130 kilometer per uur worden gereden op delen van drie Nederlandse...