Geplaatst op: 19-05-2023
Auteur: Stefan Hartman en Bert Smit

Bestemmingsmanagement vereist betere verankering van recreatie en toerisme in het bestuurlijk instrumentarium

Bestemmingsmanagement vereist betere verankering van recreatie en toerisme in het bestuurlijk instrumentarium
Afbeelding van 0fjd125gk87 via Pixabay

Vrijwel dagelijks berichten nieuwsmedia over de dilemma’s van Nederlandse overheden en ondernemers als het gaat om het managen van de groei en spreiding van toerisme. We zien discussies over verantwoorde hoeveelheden vluchten op Schiphol, over de bijdrage die krimp en groei van het aantal hotelkamers en Airbnb’s kan hebben op de leefbaarheid in verschillende gemeenten en over de balans in ruimte gebruik voor natuur, wonen, recreatie, toerisme en de landbouwsector. Met andere woorden Nederland worstelt met de fysieke, sociaalmaatschappelijke en juridische grenzen aan de groei waar de Club van Rome ons al voor waarschuwde in de jaren 70 van de vorige eeuw.

De afgelopen decennia heeft de nadruk in overheidsbeleid veelal gelegen op ontwikkeling van toerisme vanuit de gedachte dat economische vooruitgang automatisch zou leiden tot meer welvaart voor iedereen in Nederland. Intussen zien we dat dat niet altijd zo is. Veel van het in toerisme verdiende geld vloeit weg naar aandeelhouders en bedrijven buiten de bestemming, terwijl de salarissen voor werknemers nog steeds laag zijn. De leefbaarheid staat zowel in Amsterdam als in bijvoorbeeld kleine gemeenten in Zuid-Limburg, Groningen en Zeeland onder druk doordat de economisch ontwikkeling heeft geleid tot groei in steden en minder voorzieningen en minder jongeren in kleinere gemeentes.

Toerisme en recreatie hebben absoluut het potentieel om op een positieve manier bij te dragen aan de leefbaarheid maar dat vereist sturing, stimulering en intensieve samenwerking tussen overheden, tussen ondernemers en overheden, en tussen ondernemers en lokale organisaties. De afgelopen decennia zijn daar eerste stappen ingezet via onder andere destinatie marketingorganisaties (DMO’s). Nu is er een ontwikkeling ingezet naar bestemmingsmanagement en -ontwikkeling. Een en ander is goed terug te zien in nota’s zoals Perspectief 2030 van het NBTC, de leidraad Bestemmingsmanagement, de Agenda Bewuste Bestemmingen van CELTH en de daarmee samenhangende lokale en regionale toeristische visies. Deze prachtige toekomstbeelden en vergezichten worden samen met ondernemers, experts en lokale stakeholders ontwikkeld maar in de dagelijkse realiteit waarin ondernemers tegelijkertijd samenwerken en concurreren om een boterham te verdienen moet nog veel gebeuren om die visies te realiseren. Het bestuurlijk instrumentarium van omgevingsvisies, bestemmingsplannen, vergunning verlening & handhaving, investeringen en subsidies blijkt vaak niet optimaal ingezet om te sturen op de gewenste ontwikkelingen. Met andere woorden het organiserend vermogen is nog onvoldoende ontwikkeld om te komen tot (mandaat voor) duurzame en productieve coalities van publieke en private partners.

Als bestemmingsmanagement en ontwikkeling moeten bijdragen aan de kwaliteit van leven en de kwaliteit van de fysieke omgeving vereist dat bovendien afstemming met andere beleidsvelden zoals ruimtelijke ordening, milieu, huisvesting, cultuur, sociale zaken en mobiliteit waar heel andere vraagstukken bovenaan de agenda staan. Toerisme, gastvrijheid en recreatie vallen vaak in de kieren tussen die beleidsvelden of vormen een sluitstuk of voetnoot in de planvorming doordat de sector geen duidelijke stem heeft aan tafel en het belang van vrijetijd in economische en sociale zin maar beperkt wordt onderkent. Ruim dertig jaar geleden pleitte professor Hans Mommaas daarom al voor een ministerie voor vrijetijd en toerisme. Dezelfde Hans Mommaas die recent afzwaaide als directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en in die hoedanigheid het kabinet regelmatig wees op de fysieke, planologische, klimatologische en juridische grenzen van Nederland als het gaat om ruimte voor natuur, landbouw, woningbouw en recreatie. Bestemmingsmanagement vereist dus bewuste, slimme en weloverwogen keuzes waarbij niet groei maar synergie als middel moet worden ingezet voor het bereiken van maatschappelijke doelen.

||| Twitter |||

||| Nieuws |||

04/10/24
Rabobank: Ketens dominanter in horeca en recreatie
Ketens worden tot 2040 steeds dominanter in de sectoren horeca en recreatie. Ondernemers doen er goed aan zich te richten op een flexibel en betaalbaar concept. En bedrijven moeten zelf de regie nemen op verduurzamen, anders dicteren ketenpartners die voor je. Dat zijn enkele opmerkelijke conclusies van Rabobank in haar nieuwe Sectorvisie Horeca & Recreatie.
04/10/24
Nederlanders willen eerlijke vliegbelasting, ook zorgen om betaalbaarheid vliegen
Ruim een derde (34%) van de Nederlanders vreest dat vliegen te duur voor hen wordt als de kosten van vliegen verder stijgen. Veel Nederlanders zien in een eerlijkere opzet van de vliegbelasting een oplossing. Dat betekent dat er een meerderheid is voor afstandsafhankelijke vliegbelasting, hogere belasting voor businessclass en een heffing voor transferpassagiers.
04/10/24
Waterstate Wellness Hotel geopend
Onder grote belangstelling opende Waterstate Wellness Hotel woensdagmiddag 25 september officieel zijn deuren. De exclusieve opening begon met een warm welkomstwoord van zowel de directie als de wethouder Joost De Goffau van Goes.
04/10/24
Exclusief voor leden
Toverland vernieuwt parade Halloween
Dit jaar beginnen de Halloween Nights extra goed met een vernieuwde parade.
04/10/24
Week van de Veiligheid met nieuwe campagne
Ondernemers en hun personeel worden helaas in toenemende mate geconfronteerd met agressie en geweld....
03/10/24
Exclusief voor leden
Strategische samenwerking MECC en EMG
Event Management Group (EMG) en MECC Maastricht gaan samenwerking. Daarmee willen de twee hun marktpositie versterken en de klantervaring verder te optimaliseren.
03/10/24
ZigZag campagne in Breda voor cultuur
Om aandacht te vestigen op het rijke cultuuraanbod in de stad is Breda Marketing in opdracht van Gemeente Breda gestart met de campagne ‘ZigZag door cultureel Breda’. De campagne etaleert de mix in aanbod, van groot tot ‘klein dat groots is’.
03/10/24
Exclusief voor leden
Hertzinger Green Connect,eVentje en De Lemeler Esch winnen duurzame kampeerawards
Op het Duurzaamheidscongres Kampeerbranche zijn de duurzame kampeerawards uitgereikt. Hertzinger Green Connect,eVentje en De Lemeler Esch gingen er met de Awards vandoor.