Geplaatst op: 08-08-2022
Auteur: Joni Latour
Breda University of Applied Sciences
Publicatie: VTS 2022-1

Onbeperkt genieten voor eenieder: Een studie naar de creatie van inclusieve belevingen in de industrie van attractieparken

Onbeperkt genieten voor eenieder: Een studie naar de creatie van inclusieve belevingen in de industrie van attractieparken
Afbeelding van Jose Aitor Pons Buigues via Pixabay

Slechts een minderheidsgroep in de samenleving leeft met een beperking”, een uitspraak die vaker wordt gedaan of gedacht, maar niet minder waar kan zijn. In de wereld van vandaag leeft meer dan 15% van de bevolking met een soort beperking. 110 tot 190 miljoen mensen, ongeveer een vijfde van het globale totaal, ervaart zelfs significante beperkingen (The World Bank, 2021).

Door: Joni Latour, Alumni International Leisure & Events Management Breda University of Applied Sciences

Fabel: een beperkte minderheid

Met deze cijfers in gedachten, zou men kunnen verwachten dat de samenleving hierop ingericht is. Toch blijkt dat vaak nog niet het geval, onder andere in een merendeel van de attractieparken. Deze zorgvuldig ontworpen plekken waar gasten kunnen ontsnappen aan het dagelijks leven, zijn voor personen met een beperking juist vrijetijdslocaties waar ze geconfronteerd worden met de realiteit. Zowel voor deze gasten als voor de attractieparken brengt dit de nodige nadelen met zich mee, want waarom zou je een aanzienlijk bedrag neerleggen voor iets waar je niet optimaal van kunt genieten?

Tot eenzelfde realisatie kwam een van ’s werelds grootste attractie- en achtbaanfabrikanten Vekoma Rides Manufacturing BV, gevestigd in het Limburgse Vlodrop. Om een leider in de markt te blijven, zijn creativiteit en innovatie van groot belang. Deze innovatie kan gezocht worden in de vorm van productverbetering, maar ook in de vorm van het nemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid. Beide doelen zijn een aanleiding geweest om een projectteam op te richten en een afstudeeronderzoek te faciliteren ten behoeve van de verbetering van de toegankelijkheid van de attracties van Vekoma. Het ultieme doel?Zoveel mogelijk personen het plezier van attracties laten ervaren.

Dit onderzoek focuste op de mogelijke manieren waarop attractiefabrikanten, themaparken en gasten een samenwerking aan kunnen gaan om zo een omgeving te creëren waar werkelijk door eenieder van genoten kan worden. De hoofdvraag omvat het in kaart brengen van de behoeften van zowel de primaire als de secundaire doelgroep van Vekoma betreffende de toegankelijkheid van attracties. In het kader van afbakening van het onderzoek vallen onder de primaire doelgroep in dit geval Amerikaanse en Europese attractieparken en onder de secundaire doelgroep personen met een zintuiglijke of fysieke beperking. Om de benodigde informatie te vergaren, zijn er in totaal 14 interviews afgenomen met ervaringsdeskundigen met een beperking, toegankelijkheidsexperts binnen de attractieparkenindustrie en deskundigen binnen verschillende afdelingen van Vekoma. Daarnaast is er een enquête uitgezet onder 57 attractieparken, allen klanten van Vekoma.

Marktontwikkelingen, een sprookje?

De realisatie dat ook bedrijven binnen de vrijetijdsindustrie niet achter kunnen blijven op de ontwikkeling richting een inclusieve samenleving, lijkt nog niet bij de gehele markt doorgedrongen te zijn. Vekoma biedt momenteel enkele aanpassingen aan achtbaantreinen welke de transfer vanuit een rolstoel vergemakkelijken. Met een relatief laag aantal aanpassingen dat slechts een klein deel van de soorten beperkingen dekt, is Vekoma al een van de koplopers binnen de markt. Ondanks dat er dus geen grote variëteit aan toegankelijke attracties verkrijgbaar is op dit moment, is er wel een groei te zien in het aanbod. De recent ontwikkelde voorzieningen hebben verschillende doelen, uiteenlopend van extra harnassen om gasten beter in de stoel te zekeren tot middelen die ervoor zorgen dat gasten inclusief rolstoel de attractie kunnen ervaren.

Een andere factor waaraan de toegankelijkheid gemeten kan worden, is de informatievoorziening in de handleidingen van de attracties. In vrijwel alle handleidingen is een aantal basiseisen te vinden betreffende beperkingen, maar gedetailleerde informatie ontbreekt uit angst voor aanklachten vanwege een ongeval, verergerde aandoeningen of discriminatie. Het aspect van discriminatie speelt zeker in de VS een grotere rol doordat er gepast en ongepast verwezen kan worden naar de ‘Americans with Disabilities Act’, welke bepaalde verplichtingen stelt aan de toegankelijkheid van attracties (ADA National Network, n.d.). In Europa en Azië is hier momenteel nog geen specifieke wet- en regelgeving voor.

Om wettelijke aansprakelijkheid van de fabrikant te voorkomen, wordt de keuze om een gast met een bepaalde beperking wel of niet toe te laten in een attractie vaak overgelaten aan de attractieparken zelf. Uit onwetendheid kunnen medewerkers daar ervoor kiezen om bijna alle personen met een zichtbare beperking de toegang te verbieden. Dit demonstreert, onder andere, het belang van voldoende informatievoorziening in handleidingen, bijvoorbeeld over minimale fysieke capaciteiten en het verwijderen of zekeren van protheses.

Waar twee wegen elkaar ontmoeten, de behoeften van parken en hun gasten

In tegenstelling tot het vrij minieme aanbod is gebleken dat de vraag naar toegankelijke attracties zeker wel aanwezig is. Uit een enquête beantwoord door 19 van de 57 benaderde attractieparken is gebleken dat 63,2% geïnteresseerd is in het verbeteren van de toegankelijkheid van bestaande attracties. Maar liefst 73,7% is geïnteresseerd in het aankopen van nieuwe, toegankelijke attracties. De meerderheid van de ondervraagde, primaire doelgroep geeft zelfs aan bereid te zijn om enige capaciteit van attracties op te geven en extra budget beschikbaar te stellen voor aanpassingen. Deze resultaten laten zien dat er zeker draagvlak is voor verbeteringen in de toegankelijkheid.

Dergelijke verbeteringen zitten in meerdere aspecten, zoals evident werd uit de verscheidene interviews met ervaringsdeskundigen. Twee belangrijke veroorzakers van knelpunten in de toegankelijkheid zijn de onwetendheid van personeel en het gebrek aan een duidelijke toegankelijkheidsstrategie. Hoe uit dit zich in de praktijk? Bijvoorbeeld in onvoldoende informatievoorziening en ongerieflijke infrastructuur binnen de vrijetijdslocatie. Zo wordt vaak van gasten met een beperking gevraagd om een attractie via de uitgang te betreden, wat niet alleen nadelig is voor de bezoekersstromen, maar ook zorgt voor een duidelijke sociale scheiding. Ondanks dat attractiefabrikanten hier niet altijd direct invloed op hebben, kunnen ze wel bijdragen aan de bewustwording omtrent deze punten, bijvoorbeeld gedurende verkoopgesprekken.

Een knelpunt waar leveranciers wel direct invloed op hebben, is de ontwikkeling van speciale voorzieningen in attracties. Ervaringsdeskundigen gaven aan zowel behoefte te hebben aan aangepaste voorzieningen, zodat ze bijvoorbeeld in hun rolstoel kunnen blijven zitten of hun prothese niet af hoeven te nemen, als aan vergroot comfort en gebruiksgemak. Dit laatste kan gezocht worden in de vorm van meer handgrepen om aan vast te houden en zachtere bekleding in de zittingen om verergering van aandoeningen of beperkingen te voorkomen.

Hoe de drempel te verlagen

Afgezien van dat de ontwikkeling van iedere aangepaste voorziening een bijdrage is aan de algemene toegankelijkheid, is een eenmalige investering van tijd en geld geen structurele oplossing. Volgens de ervaringsdeskundigen kan deze structurele oplossing alleen bereikt worden door een stap verder te gaan dan toegankelijkheid: door te streven naar inclusiviteit. In plaats van enkel het ontwerpen en ontwikkelen vóór gasten met een beperking, bereikt men de optimale oplossingen pas wanneer het ontwikkelproces ook deels uitgevoerd wordt dóór ervaringsdeskundigen. Ondanks dat een persoon zonder beperkingen zich wel enigszins kan verplaatsen in de ander, mist deze persoon toch de essentiële ervaring om de kleine punten, die wel degelijk het verschil maken, eruit te pikken.

Betekent dit ook dat er geacht wordt van fabrikanten en attractieparken dat ze vanaf nu grote investeringen in hoog technologische ontwikkelingen op het gebied van toegankelijkheid gaan doen? Nee. Het kan zeker bijdragen aan de toegankelijkheid, maar omvat niet waar de kern van het probleem zit. Uiteindelijk zit deze kern in het erkennen en aanpakken van de uitdagingen waar gasten met een beperking tegenaan lopen, door bedrijven in de vrijetijdsbranche. De oplossing begint bij een toewijding aan het implementeren van structurele veranderingen op ontwikkelings- en organisatorisch niveau, in samenwerking met ervaringsdeskundigen. Alleen zo kan voorkomen worden dat een zintuiglijke of lichamelijke beperking ook een beperking voor plezier wordt.

Speciale dank aan Karin Stiksma van Joint Projects en de community Toegankelijke Recreatie, en aan alle andere ervaringsdeskundigen en experts die bereid waren om hun kennis en ervaringen te delen ten behoeve van dit onderzoek.

Referenties

  • The World Bank. (2021). Disability Inclusion Overview. worldbank.org. https://www.worldbank.org/en/topic/disability
  • ADA National Network. (n.d.). What is the Americans with Disabilities Act (ADA)? https:www.adata.org
Trefwoorden: attractieparken, attracties, rollercoasters, toegankelijkheid

CELTH
 





||| Nieuws |||

25/03/24
Exclusief voor leden
Meer fun en groen in speeltuin Spoorwegmuseum
Het Spoorwegmuseum in Utrecht is druk bezig met de herinrichting van het buitenterrein. De inrichting van de speeltuin, het traject van de kindertrein en de plek van de distributie-ingang worden aangepast.
22/03/24
Exclusief voor leden
Eerste Changing Places Toilet in Beekse Bergen
In Beekse Bergen wordt op woensdag 27 maart het eerste Changing Places Toilet – een liggende toiletvoorziening voor kinderen en volwassenen met een ernstige beperking – geopend. Het dierenpark heeft hiermee – in samenwerking met Stichting het Gehandicapte Kind en Joint Projects - een Nederlandse primeur: er is verder nog nergens in het land is een dergelijke verzorgingsplek aanwezig die voldoet aan de internationale standaard.
15/03/24
Exclusief voor leden
Alle aandelen Alpenpark Neuss over naar SnowWorld
Vandaag meldt SnowWorld dat het de resterende aandelen van Alpenpark Neuss (nabij Düsseldorf, Duitsland) heeft overgenomen.
15/03/24
ZooParc Overloon bouwt verblijf voor nieuwe diersoort: nevelpanters
Eind maart start de bouw van het nieuwe verblijf in ZooParc Overloon voor de komst van nevelpanters. Het park wil bijdragen aan het opbouwen van een reservepopulatie van deze kwetsbare diersoort.
12/03/24
Exclusief voor leden
MKB-Nederland wil af van verhoging minimumloon
Zet een streep door de voorgenomen extra verhoging van het wettelijk minimumloon per 1 juli aanstaande. Die oproep doen VNO-NCW en MKB-Nederland in een brief aan de Tweede Kamer, die donderdag over dit onderwerp debatteert.
11/03/24
Keukenhof opent 21 maart voor alle bezoekers met een Symphony of Colours
Met inzet van generaties bevlogen mensen is Keukenhof in 75 jaar uitgegroeid tot een internationaal fenomeen. Wereldwijd een begrip en belangrijk voor de sierteeltsector en de reisindustrie. De Engelse landschapsstijl, ontworpen door vader en zoon Zocher, vormt nog altijd de basis van het park.
06/03/24
Exclusief voor leden
LEGOLAND Billund ontvangt certificaat Green Attraction
Na een aantal jaren doelgerichte acties en voortdurend sparren met het secretariaat van het Deense initiatief Green Attraction, is attractiepark LEGOLAND Billund nu gecertificeerd met de Green Attraction.
05/03/24
Exclusief voor leden
Transitie op het bord naar vegetarisch
De Nederlander verandert in zijn eetgewoonten. Je zal steeds meer vegetariërs en vooral flexitariërs tegenkomen. Iet s om mee rekening te houden in de horeca van hotels, attracties en andere leisure omgevingen. 25% van alle hoofdmaaltijden is vegetarisch meldt CBS na onderzoek in samenwerking met RIVM en Voedingscentrum.

||| Agenda |||

18/04/24
18/04/24 t/m 18-04-24: TRENDCONGRES 2024
Op donderdag 18 april 2024 organiseert NRIT samen met de opleidingen Tourism Management van de Neder...
14/05/24
14/05/24 t/m 14-05-24: Bekendmaking ‘Top 10 Meest Innovatieve Vakantieparken van de Benelux’
Op dinsdag 14 mei organiseert Pleisureworld bij Yala in Emmeloord de bekendmaking van de ‘Top 10 M...
11/06/24
11/06/24 t/m 11-06-24: Openhuis Posta7 - FEC & Retailtainment
Op dinsdag 11 juni organiseert Pleisureworld Openhuis bij FEC Posta7. Dat is dé hotspot ...
24/06/24 t/m 26-06-24
24/06/24 t/m 26-06-24: CBTS 2024
Van 24 tot en met 26 juni organiseert de Breda University of Applied Sciences de jaarlijkse CBTS-con...
25/06/24 t/m 28-06-24
25/06/24 t/m 28-06-24: Atlas Annual Conference 2024
Onder het thema 'Navigating the Future' organiseert de Breda University of Applied Sciences van 25 t...