Geplaatst op: 21-06-2022
Auteur: Marc Gerlings
NRIT
Publicatie: R&T 2022-2

Heerlen beleeft mijnverleden

Hoe pak je de strategie immersive entertainment aan?

Heerlen beleeft mijnverleden
Een pungel voor het schacht- en ophaalgebouw van de Oranje-Nassau I.

Sinds 23 februari hangt in Heerlen de vuile was buiten. Vuil is het niet, het zijn de ‘pungel’doeken en lange onderbroeken in de Saroleastraat en de Dr. Poelsstraat. De was die je ook aantrof in de stad toen het nog hét centrum was in Nederland voor de mijnbouw. Dit als connectie met de oplevering op 1 mei van Warenhuis Kneepkens dat het nieuwe Nederlands Mijnmuseum is. De gekozen strategie immersive entertainment is sterk doorgevoerd in Heerlen en in de regio.

Op die 23e werden twee nieuwe wandelingen gelanceerd. De nieuwe Mijnwandeling ‘Het Mijnverleden op straat’ - een samenwerking tussen gemeente Heerlen, het Nederlands Mijnmuseum en Visit Zuid-Limburg - en de ‘Pungelroute’. De pungel zegt de meeste Nederlanders niets. Als je weet dat de pungel onder meer werd gebruikt om de lunch van de mijnwerker en kleding in mee te nemen, gaat het al echt leven. Het is een teken dat Heerlen een rijke mijntijd kende en dat niet alles uit die tijd is verdwenen. "Sterker nog, misschien loop je dagelijks langs panden of objecten die een link hebben met die tijd en heb je er geen weet van. Leer met de nieuwe wandelingen je eigen DNA kennen,” meldt Visit Zuid-Limburg aan de inwoners.

Nieuwe wandelroutes

Het opvallende aan de samenwerking tussen het nieuwe museum en DMO Visit Zuid-Limburg is de verbinding van de beleving op straat tot naar het museum. Die integrale aanpak kan goed uitpakken voor het museum en voor de stad. De stad Heerlen was hét centrum van de voormalige Mijnstreek. Hoewel de mijnen al lang gesloten zijn, zijn de sporen uit het verleden nog steeds te zien, te voelen én te horen. Soms is deze geschiedenis goed verstopt want de sloophamer heeft er veel uit geslagen, maar tijdens het wandelen van de nieuwe wandelroute ‘Het Mijnverleden op straat’ van 3,3 km, komt die zeker aan de oppervlakte. De wandeling is voor 1 euro te verkrijgen in de Visit Zuid-Limburg Experience Heerlen-Parkstad, bij het Nederlands Mijnmuseum en in de Visit Zuid-Limburg webshop. De samenwerking is opgezocht met de ondernemers om de beleving in de stad te verrijken.

De mijnwandeling is te combineren met de ‘Pungelroute’, een route waar veertien ondernemers in het centrum van Heerlen aan meedoen

De mijnwandeling is ook te combineren met de ‘Pungelroute’, een route waar veertien ondernemers in het centrum van Heerlen aan meedoen. Verstopt in hun etalages in de binnenstad van Heerlen, vind je hier pungels. Dat zijn blauw-wit geblokte theedoeken, die gevuld zijn met mijnwerkerskleding. En bij elke pungel vind je een afbeelding - met uitleg - die je meevoert naar de tijd van de mijnen op deze plek. Dat zorgt voor nog meer inzichten over de speciale en kenmerkende mijntijd van deze regio. (Consumentinformatie is te vinden op visitzuidlimburg.nl/pungelroute.) Hun etalages worden gebruikt om verhalen te vertellen en ondertussen worden de bezoekers verleid met arrangementen.

Cijfers beleving mijnverleden
  • 3 locaties video
  • 3 Mijnbanken
  • 3,3 km wandelroute Mijnverleden op straat
  • 2 km Pungel wandelroute in met samenwerking ondernemers
  • 14 ondernemers in de Pungel wandelroute
  • 57,5 km fietsroute: In het spoor van de mijnen
Aansluiting op bestaande routes, gestart in 2015:
  • 46,9 km fietsroute: De Maurits en haar kleinkinderen Sittard-Geleen
  • Mijnroute 4
  • 21,4 km fietsroute: Langs mijn en water Sittard-Geleen Mijnroute 3

Wandelen en virtueel beleven

Om de beleving te verhogen kun je zowel bij de huidige locatie van het Nederlands Mijnmuseum als ook bij de nog te openen nieuwe locatie Warenhuis Kneepkens een virtuele video uit die tijd zien, na het scannen van een code. Zo leert jong en oud spelenderwijze iets over ons lokale verleden. En of dat nog niet genoeg is, worden er binnenkort drie ‘mijn’banken van beeldend kunstenaar Paul Koenen aan de wandeling toegevoegd. Met daarbij een stoeptegel waarop de virtuele video’s ook nog te bekijken zijn. De video’s zijn gemaakt in 2021. De DMO dacht verder na en zette naast wandelroutes en video ook een podcast op en daarmee wordt de content op meerdere manieren wordt aangeboden.

Bij de opening van de Pungelroute werden door ondernemers pungeldoeken met lunch uitgedeeld. Van links naar rechts: Moniek Daniels (Visit Zuid-Limburg), wethouder Jordi Clemens en Kerensa Kuijpers (IBA Parkstad).

Bij de opening van de Pungelroute werden door ondernemers pungeldoeken met lunch uitgedeeld. Van links naar rechts: Moniek Daniels (Visit Zuid-Limburg), wethouder Jordi Clemens en Kerensa Kuijpers (IBA Parkstad).

Op de landingspage visitzuidlimburg.nl/heerlensmijnverleden is de mooie podcast te vinden en staan beelden over het Heerlens mijnverleden. Bij de huidige locatie van het Nederlands Mijnmuseum, het schachtgebouw van de voormalige staatsmijn Maurits en de Visit Zuid-Limburg Experience Heerlen- Parkstad aan het Spoorplein 40, hangt ook een inspiratiescherm over deze tijd. In de toekomst volgen er nog bijpassende arrangementen. DMO Zuid-Limburg geeft na enkele vragen over het project aan dat in de hele opzet de strategie van immersive entertainment is toegepast. Dat is strak doorgetrokken vanuit het museum, fysiek in de stad tot en met video’s en podcast. Fietsen hoort natuurlijk ook bij Limburg en daarom zijn speciale fietsroutes ontwikkeld. Op alle niveaus in communicatie en routes worden de consumenten aangesproken. De DMO ziet een latente wens bij de bezoekers en de inwoners om meer te willen weten over het ‘zwarte goud’ verleden. Die latente wens wordt omgezet naar actie door de gekozen strategie. Visit Zuid-Limburg werkt een aantal verhaallijnen uit over de regio. Het mijnverleden wordt als een van de grote verhalen gezien waardoor veel over de steden en de regio verteld kan worden. Het speelt niet alleen in op historie maar ook op geologie. "Het Mijnverleden is een van de grote verhalen, ook toeristisch gezien,” meldt een van de projectmedewerkers.

Via de qr-code op de routeborden krijg je meer achtergrondinformatie bij de Pungelroute.

Via de qr-code op de routeborden krijg je meer achtergrondinformatie bij de Pungelroute.

"Het Mijnverleden is een van de grote verhalen, ook toeristisch gezien”

Verbinding leggen naar innovatie

Bij de afronding van dit artikel was projectleider Sven Kools volop bezig met mogelijke extra routes. Daarbij kijk je als bezoeker niet alleen naar het verleden maar ook naar de bedrijvigheid die nu bestaat en zijn wortels heeft in het mijnverleden. Er wordt gewerkt aan een nieuwe interactieve wandeltocht door Geleen met als thema de Mijn Maurits. Dit zal een interactieve wandelroute worden met weer de toepassing van digitale technieken. Hierover zijn begin dit jaar de eerste oriënterende gesprekken geweest met onder meer de gemeente Sittard-Geleen, heemkunde Geleen en Centrummanagement Geleen.

Er wordt ook gedacht aan het toevoegen van een fietsroute die de verbinding legt tussen verleden en heden. Een fietsroute rondom het overkoepelend thema ‘innovatie’ door Sittard-Geleen. Dit zal een route worden die laat zien hoe de Mijn Maurits het startpunt was van het huidige Chemelot. Deze industriële reus biedt werk aan ongeveer 8.000 medewerkers en het is een verband van rond de 60 fabrieken. Het biedt werk aan mensen met 100 verschillende nationaliteiten. Een goede graadmeter hoe zichtbaar deze chemieproducent is, is het netwerk van eigen wegen van 50 kilometer lang. De route brengt historie en toekomst bij elkaar, door onderweg innovatie te laten zien. Hierover worden op korte termijn de eerste brainstormsessies gehouden.

Daarnaast wordt door de DMO bekeken of routes kunnen starten vanuit de Visit Zuid-Limburg Experience Sittard-Geleen. Ook op die plek krijgt het mijnverleden een plek door uitleg over de mijn Maurits. De Maurits was tot 1958 de grootste tweeschachtenmijn in de wereld.

In kleuren door het Mijnmuseum

Het nieuwe Nederlands Mijnmuseum opent in voormalig warenhuis Kneepkens, ook wel ‘Klein Glaspaleis’ genoemd, een rijksmonument ontworpen door architect Frits Peutz. De vier verdiepingen hebben elk hun eigen thema aan de hand van kleuren. Bezoekers beginnen bij ‘Zwart’, waar het verhaal van steenkool en de mijnwerker wordt gepresenteerd. De eerste verdieping, ‘Goud’, weerspiegelt bijna tastbaar de welvaart die de steenkoolindustrie de Mijnstreek bracht. De tweede verdieping is ‘Grauw’ en toont de schrikbarende keerzijde van de medaille, zoals de ongezonde werkomgeving en de desastreuse maatschappelijke gevolgen van de mijnsluiting. De bovenste verdieping heet ‘Kleur’ en neemt de bezoeker mee in de transitie en de kleurrijke toekomst van de Mijnstreek. Het museumconcept werd ontwikkeld door Tinker Imagineers uit Utrecht. De uitvoering ervan is tot stand gekomen met lokale partijen. Het resultaat is geen museum in de klassieke zin van het woord. Centraal staan de vele verhalen uit een verleden dat veel verder reikt dan stad en streek. Een speciale museumervaring krijgen bezoekers op de verdieping ‘Kleur’. Hier maken zij een virtuele versie van zichzelf (avatar), die op een groot scherm een rol zal spelen in het nieuwe en kleurrijke verhaal van het heden en de toekomst van de Mijnstreek. Mijnmonument Oranje-Nassau I Het schacht- en ophaalgebouw van de Oranje-Nassau I waar het museum eerst was gehuisvest, blijft onderdeel van het Nederlands Mijnmuseum. Vanwege de opening van de nieuwe museumlocatie is de oude locatie tijdelijk dicht vanaf 23 april. Er wordt verwacht deze locatie in de zomer van 2022 weer te kunnen openen.

Trefwoorden: dmo, dagrecreatie, cultuur, musea, routes, Limburg

CELTH
 
   
   
   
   

   

   
   

   
   
   

   


||| Nieuws |||

04/10/24
Rabobank: Ketens dominanter in horeca en recreatie
Ketens worden tot 2040 steeds dominanter in de sectoren horeca en recreatie. Ondernemers doen er goed aan zich te richten op een flexibel en betaalbaar concept. En bedrijven moeten zelf de regie nemen op verduurzamen, anders dicteren ketenpartners die voor je. Dat zijn enkele opmerkelijke conclusies van Rabobank in haar nieuwe Sectorvisie Horeca & Recreatie.
04/10/24
Nederlanders willen eerlijke vliegbelasting, ook zorgen om betaalbaarheid vliegen
Ruim een derde (34%) van de Nederlanders vreest dat vliegen te duur voor hen wordt als de kosten van vliegen verder stijgen. Veel Nederlanders zien in een eerlijkere opzet van de vliegbelasting een oplossing. Dat betekent dat er een meerderheid is voor afstandsafhankelijke vliegbelasting, hogere belasting voor businessclass en een heffing voor transferpassagiers.
04/10/24
Waterstate Wellness Hotel geopend
Onder grote belangstelling opende Waterstate Wellness Hotel woensdagmiddag 25 september officieel zijn deuren. De exclusieve opening begon met een warm welkomstwoord van zowel de directie als de wethouder Joost De Goffau van Goes.
04/10/24
Exclusief voor leden
Toverland vernieuwt parade Halloween
Dit jaar beginnen de Halloween Nights extra goed met een vernieuwde parade.
04/10/24
Week van de Veiligheid met nieuwe campagne
Ondernemers en hun personeel worden helaas in toenemende mate geconfronteerd met agressie en geweld....
03/10/24
Exclusief voor leden
Strategische samenwerking MECC en EMG
Event Management Group (EMG) en MECC Maastricht gaan samenwerking. Daarmee willen de twee hun marktpositie versterken en de klantervaring verder te optimaliseren.
03/10/24
ZigZag campagne in Breda voor cultuur
Om aandacht te vestigen op het rijke cultuuraanbod in de stad is Breda Marketing in opdracht van Gemeente Breda gestart met de campagne ‘ZigZag door cultureel Breda’. De campagne etaleert de mix in aanbod, van groot tot ‘klein dat groots is’.
03/10/24
Exclusief voor leden
Hertzinger Green Connect,eVentje en De Lemeler Esch winnen duurzame kampeerawards
Op het Duurzaamheidscongres Kampeerbranche zijn de duurzame kampeerawards uitgereikt. Hertzinger Green Connect,eVentje en De Lemeler Esch gingen er met de Awards vandoor.

||| Agenda |||

10/10/24
10/10/24 t/m 10-10-24: Education & Research Day
Op donderdag 10 oktober 2024 organiseert de Hotelschool The Hague een Education & Research Day. ...
12/10/24 t/m 13-10-24
12/10/24 t/m 13-10-24: Campervan Days
Tien vooraanstaande Nederlandse campermerken en NKC organiseren een gloednieuw event; Campervan Days...
15/10/24
15/10/24 t/m 15-10-24: Discover Your Future Networking Event
De Academy for Leisure & Events van de Breda University of Applied Sciences organiseert op dinsd...
23/10/24
23/10/24 t/m 23-10-24: Seminar Creating Equitable Destinations
CELTH organiseert in samenwerking met The Travel Foundation de online presentatie van het onderzoeks...
12/11/24 t/m 14-11-24
12/11/24 t/m 14-11-24: Recreatie Vakbeurs 2024
Op 12, 13 & 14 november 2024 vindt de jaarlijkse Recreatie Vakbeurs plaats in Evenementenhal Har...