Geplaatst op: 08-12-2021
Auteur: Marc Gerlings
NRIT

Ruimte voor recreatie gevraagd

Herwaardering van de Nederlandse natuur

Ruimte voor recreatie gevraagd

De COVID-19-pandemie heeft het recreatiegedrag van de Nederlanders behoorlijk gewijzigd. Veel georganiseerde vormen van vrijetijdsbesteding bleken niet of heel beperkt mogelijk. Het vertier werd vooral in de buitenlucht gezocht waarbij het in de natuur veel drukker werd. Zo druk dat maatregelen en aandacht op (nieuwe) gedragsregels noodzakelijk waren. Ook economisch was de impact groot omdat de recreatie verschoof van betaalde activiteiten met horeca naar gratis vormen met meegebrachte etens- en drinkwaren. Wat zien we aan harde data die het beeld in de media een fundament geven? Hoe hebben beleidsmakers ingespeeld op de drukte op doorgaans rustige plekken? En hebben we in de toekomst wel genoeg ruimte voor recreatie?

Wandelen en fietsen populairder

Nederlanders zijn meer gaan wandelen in coronatijd. Dat blijkt uit onderzoek van de Stichting Wandelnet die zowel in april als in augustus 2020 Nederlanders naar hun wandelgedrag bevroeg. Van de respondenten is 66% dit jaar meer gaan wandelen. Een ruime meerderheid (69%) wandelt zowel in eigen omgeving als in andere gebieden. Er werd ook meer gefietst. In de periode half maart t/m juli 2020 hebben Nederlanders gemiddeld iets meer gefietst dan in een normaal jaar. Het grootste deel (44%) fietste even veel, 29% vaker, 26% is minder vaak gaan fietsen en 1% heeft niet gefietst. Dat blijkt uit onderzoek van het Landelijk Fietsplatform. Mensen die meer zijn gaan fietsen noemen ‘andere activiteiten vielen weg waardoor ik meer tijd had om te fietsen’ (58%) en ‘werken aan de gezondheid’ (53%).

Economisch was de impact groot omdat de recreatie verschoof van betaalde activiteiten met horeca naar gratis vormen met meegebracht eten & drinken.

Natuur- en recreatiegebieden

Gewijzigd recreatiegedrag zagen we ook in grote natuur- en recreatiegebieden. Uit gegevens van Google blijkt dat bezoekersaantallen van natuurgebieden fors toenamen. Het verkeer naar de categorie ‘parks’ groeide in april 2020 met maar liefst 62% en groeide in mei verder met 75%. Ook in oktober was er nog steeds meer verkeer naar parken, stranden en natuur, terwijl het overige verkeer juist minder druk was. Dat signaleert ook Natuurmonumenten die het bezoek aan de website met 40% zag groeien en de downloads zelfs verdubbelden. Verder zagen diverse Nederlandse recreatiegebieden het bezoek fors groeien. Noord-Hollandse recreatiegebieden noteerden in 2020 maar liefst 33% meer bezoekers dan in 2019 en de recreatiegebieden van Leisurelands in Midden-Nederland werden uitzonderlijk goed bezocht. De coronapandemie versnelde een ontwikkeling die al langere tijd zichtbaar is: de herwaardering van de Nederlandse natuur en de behoefte om in een natuurlijke omgeving te recreëren.

Inspelen op drukte

In deze tijd met social distancing staan crowd control en visitor management hoog op de beleidsagenda. Nederlanders zijn zeker van goede wil om de 1,5 meter afstand te bewaken maar als het ergens onverhoopt te druk wordt, blijkt dat heel erg lastig. DMO’s zijn daarom voortvarend aan de slag gegaan met drukte-apps, drukte-meters en heatmaps om Nederlanders op drukke en minder drukke plekken te wijzen. Ze hebben hiermee hun positie als expert in visitor management en crowd control bevestigd. En passant zijn banden met beleidsmakers, ondernemers en terreinbeheerders versterkt. Grote vraag is hoe DMO’s de drukte-apps toekomstbestendig maken in de periode na corona. Meekoppelen met andere doelen zoals onderzoek en plannings- en reserveringssystemen kunnen daarbij een optie zijn. 

Er was meer verkeer naar parken, stranden en natuur, terwijl het overige verkeer juist minder druk was.

Beleid

Al met al plaatst de hernieuwde belangstelling - voor wat we vroeger ‘openluchtrecreatie’ noemden - beleidsmakers voor grote uitdagingen. Niet alleen vanwege de versnipperde beleidsaandacht tussen 12 provincies en 355 gemeenten. Ook de enorme druk op de openbare ruimte vanuit vele actoren speelt een grote rol. Het Planbureau voor de Leefomgeving ziet voor Nederland grote opgaven in een beperkte ruimte. De opgave is om in het leefomgevingsbeleid niet alleen nieuw ruimtegebruik in te passen, maar tegelijkertijd de omgevingskwaliteit te verbeteren. Dat vraagt om een nieuwe balans tussen de gebruikswaarde (economische benutting), belevingswaarde (perspectief van de burger) en toekomstwaarde (ecologische duurzaamheid) van de ruimte in Nederland. Maatschappelijk draagvlak is daarbij volgens het Planbureau essentieel. De betrokkenheid van burgers en het vertrouwen in overheidsbeleid vereisen in verschillende domeinen van het leefomgevingsbeleid lange termijn doelen, heldere kaders en een goed begrip van de leefwereld van burgers. Werk aan de winkel dus!

Marc Gerlings is hoofdredacteur van het vakblad Recreatie & Toerisme

Dit artikel is eerder verschenen in Uncover, een uitgave van het domein Leisure & Events van de Breda University of Applied Sciences. Nieuwsgierig naar de andere artikelen uit Uncover? Stuur dan een mailtje naar ton@nrit.nl.
Trefwoorden: dagrecreatie, beleid, natuur, corona, crisis, ruimtegebruik, drukte, natuurgebieden

CELTH
 





||| Nieuws |||

26/03/24
Reiziger wil directe vlucht
Luchtvaartreizigers hechten aan een rechtstreekse verbinding naar de eindbestemming. Het overgrote deel van alle vliegreizen kent dan ook geen overstap tijdens de reis. Bij vliegreizen van meer dan 6 uur biedt een overstap vaker een aantrekkelijk alternatief.
18/03/24
Exclusief voor leden
VN stelt standaard vast om duurzaamheid van toerisme te meten
De Verenigde Naties hebben een een nieuwe wereldwijde standaard goedgekeurd om de duurzaamheid van toerisme te meten. Alle 193 leden hebben ingestemd het het zogenaamde Statistical Framework for Measuring the Sustainability of Tourism (MST).
14/03/24
Nederlanders zijn dik tevreden over vakantieplatformen.
Nederlanders zijn dik tevreden over vakantieplatformen. De platformen scoren een gemiddelde NPS van +63. De Net Promoter Score is een maatstaf voor het meten van klanttevredenheid. Natuurhuisje heeft de hoogste NPS (+86) en Trivago de laagste (+44).
12/03/24
Inflatie daalt langzaam met een lichtpuntje voor horeca
Toch is de inflatie voor de consument nog steeds aan de hoge kant. Voor bedrijven in de vrijetijdseconomie is er een lichtpuntje. De prijzen voor onder meer groenten en vlees stijgen minder hard dan het gemiddelde inflatiecijfer.
05/03/24
Ruim 60% van de Nederlandse camperaars boekt overnachtingsplekken
Door toenemende drukte op camperlocaties is er een grote toename van het vooraf boeken van een overnachtingsplek voor camperaars om er zeker van te zijn dat er een plek is.
05/03/24
Exclusief voor leden
Transitie op het bord naar vegetarisch
De Nederlander verandert in zijn eetgewoonten. Je zal steeds meer vegetariërs en vooral flexitariërs tegenkomen. Iet s om mee rekening te houden in de horeca van hotels, attracties en andere leisure omgevingen. 25% van alle hoofdmaaltijden is vegetarisch meldt CBS na onderzoek in samenwerking met RIVM en Voedingscentrum.
29/02/24
Exclusief voor leden
Biedt LEV de oplossingen in het nieuwe reizen?
Lichte Elektrische Voertuigen (LEVs) maken tegenwoordig een steeds groter deel uit van het straatbeeld. Denk aan e-scooters, e-steps, e-bikes en micro-auto's. Deze voertuigen bieden kansen voor de verduurzaming van mobiliteit: ze zijn nagenoeg emissievrij en vragen minder (parkeer)ruimte. 18 partners gaan alle voordelen opzoeken in het LEVERAGE project.
27/02/24
Exclusief voor leden
Verkoop fietsen voor 80% e-bike
De e-bike verandert de fietsmarkt radicaal. De fietsverkopers ronden voor het eerst de kaap van 80% ...

||| Agenda |||

18/04/24
18/04/24 t/m 18-04-24: TRENDCONGRES 2024
Op donderdag 18 april 2024 organiseert NRIT samen met de opleidingen Tourism Management van de Neder...
05/06/24 t/m 07-06-24
05/06/24 t/m 07-06-24: THE INC Conference
Van 5 tot en met 7 juni 2024 is de Hotelschool The Hague gastheer van de internationale INC Conferen...
24/06/24 t/m 26-06-24
24/06/24 t/m 26-06-24: CBTS 2024
Van 24 tot en met 26 juni organiseert de Breda University of Applied Sciences de jaarlijkse CBTS-con...
25/06/24 t/m 28-06-24
25/06/24 t/m 28-06-24: Atlas Annual Conference 2024
Onder het thema 'Navigating the Future' organiseert de Breda University of Applied Sciences van 25 t...