Geplaatst op: 16-08-2021
Auteur: Marc Gerlings
NRIT
Publicatie: R&T 2021-03

Kneitergoed onderzoek in toerisme en recreatie

Beter vergelijken

Kneitergoed onderzoek in toerisme en recreatie
Onderzoek naar toerisme is belangrijk, vergelijkbaar onderzoek is nog beter.

Met de opening van de samenleving bloeit het toerisme weer op. Wat besteden al die toeristen? Wie heeft daar allemaal profijt van in je regio of stad? Een economische impactanalyse is opeens interessant. Met het Kneitermodel komen er voorschriften hoe je impactonderzoek doet en dat is van groot belang voor de toeristische industrie en beleidsmakers.

Waarom is dat van belang? Er zijn diverse analyses met verschillende onderzoeksmethoden gedaan naar de economische impact maar het wordt voor de sector nog interessanter als je onderzoeken in verschillende steden en regio’s met elkaar kunt vergelijken. De sector staat al in de belangstelling van regionale bestuurders en de vele ondernemers omdat er ongeveer 91 miljard aan bestedingen valt te verdelen. De verwachting is dat na de dip door corona dit getal toch weer zal groeien. De belevingsmotor zwengelt de economische impact verder aan. We willen weer op reis en dat levert euro’s op. Tientallen medewerkers van city- of regiomarketingorganisaties en overheden keken naar een nogal onderzoekstechnische bijeenkomst op 26 mei van de Landelijke Data Alliantie en zij werden daar toch heel warm van. In toerisme ontstaan gelukkig veel samenwerkingsverbanden en dan wordt de vraag naar goed vergelijkbaar onderzoek groter.

"Nothing is perfect, laat de kritische punten aan ons weten”

Marktpartijen en onderwijs werken samen in dit model. KNEITER staat voor ‘Kennisnetwerk Economische Impactanalyses Toerisme En Recreatie’ en is een samenwerkingsverband van twee hogescholen (Breda University of Applied Sciences en HZ University of Applied Sciences), vier consultancybureaus (Markteffect, Bureau Buiten, Decisio en ZKA) en het Mulier Instituut. Jeroen Klijs (CELTH en BUas) maakte in de presentatie van het Kneitermodel duidelijk waarom economische impactanalyses een grotere invloed hebben op toerisme dan alleen een vaststelling van een situatie. "Wat is het toerisme waard. Maar ook waar moet je op investeren en wat wil je vernieuwen? Veel partijen zijn bezig met impactstudies en dan is het vaak appels en peren vergelijken. De leidraad van Kneiter kan de vergelijkbaarheid vergroten.” De opdracht voor de leidraad kwam van het Data Development Lab (DDL) Ook NBTC heeft meegedacht. "We hebben met elkaar een goed proces doorlopen en mooie resultaten bereikt,” meldt Jeroen.

De leidraad geeft aan wat de minimale kwaliteitseisen zijn waaraan een economische impactanalyse moet voldoen, qua te gebruiken databronnen, methodes, definities en afbakeningen. In dat opzicht zorgt deze voor standaardisatie. De leidraad biedt tegelijkertijd ook flexibiliteit door duidelijk te maken welke keuzes mogelijk zijn, wat de consequenties daarvan zijn en schrijft voor hoe hier over gerapporteerd moet worden aan de opdrachtgever. Mooi is ook de oplegger voor opdrachtgevers zodat ze offertes van bureaus kunnen beoordelen en het eindrapport goed kunnen interpreteren. Jeroen: "Naast het berekenen van de economische impact biedt de leidraad ook handvatten voor studies met ‘wat als’ stellingen waarbij producten er nog niet zijn of waarbij producten wegvallen.”

Het Kneitermodel wordt met klem géén handboek genoemd maar het zijn voorschriften geworden. Vaak valt ook het woord ‘leidraad’. Populair gezegd is het een bijsluiter en om daarin exact de juiste definities op te nemen is onderzoeksicoon in het toerisme, Nico Heerschap van het CBS ingezet. Hoe technisch en droog het model ook klinkt, er komen kant-en-klare stappen uit.

Stappen bij het uitvoeren van economische impact analyses

  1. Geef het onderzoeksgebied aan (stadsgrenzen, pretpark, natuurgebied.)
  2. Bepaal de onderzoeksperiode (van datum, tot datum en tijden.)
  3. Wat is het onderzoeksobject (Wat tel je mee.)
  4. Is het een studie naar belang of een studie naar meerwaarde (vaststelling van een situatie of de wat als vraag.)
  5. Wat zijn de relevante bestedingen (alleen in een locatie of ook de samenhang voor die locatie? Voorbeeld: tel je ook de uitgaven van de reis naar een stad.)
  6. Is het relevant de directe impact mee te nemen of de indirecte impact (alleen toegevoegde waarden binnen de locatie of neem je bijvoorbeeld ook de toeleveranciers mee?)
  7. Gebruik je een multiplier of een indicatief beeld van de impact voor directe en indirecte impact. (pas op met de formulering van de multiplier.)
  8. Of gebruik je een input/output model en daarvoor heb je een tabel met productiegetallen nodig.
  9. Wat zijn de technische aspecten van het onderzoek?
  10. De leidraad geeft ook aan dat het valt of staat met de beschikbare data (Lisa, CBS, koopstroomonderzoek, regionale satellietaccount.)
Oplegger voor opdrachtgevers zodat zij offertes van bureaus kunnen beoordelen

Het netwerk van Kneiter is beschikbaar voor vragen. Jeroen Klijs benadrukt: "Het is een levend document. Nothing is perfect, laat de kritische punten aan ons weten. Binnen CELTH en binnen LDA worden die punten verzameld en dat nemen we op.”

Het model riep ook vragen op, want wat wordt de standaard voor het vergelijken van onderzoek? Daarachter speelt de discussie over de standaard van definities en methoden voor recreatie die LDA wil opzetten. LDA wil het Kneitermodel niet hard voorschrijven maar ziet toch graag dat organisaties in toerisme onderzoeken opzetten die vergelijkbaar zijn. Gerben Baaij (directeur Dordrecht Marketing) verwoordde het duidelijk: "Laten we een aantal methodes de revue laten passeren maar dat we daarna tot maximaal twee methodes gebruiken. Daarmee voorkomen we versnippering in de sector. Tenslotte is het doel het bereiken van betere cijfers.”

Je kunt 3 versies van het Kneitermodel (leidraad, handleiding voor opdrachtgevers en de verantwoordingsformat) downloaden op:
www.landelijkedataalliantie.nl/nl/home/nieuws-agenda/kneiter-leidraad-voor-betere-vergelijkbaarheid-van-economische-impactanalyses-toerisme-en-recreatie.htm
Link: https://www.celth.nl/agenda/landelijke-data-alliantie-economische-impact-toerisme
Trefwoorden: onderzoek, onderzoekmethoden, economische impact, economische betekenis, CELTH, LDA

CELTH
 





||| Nieuws |||

29/03/24
Exclusief voor leden
Winstgevendheid Vlaamse logissector omhoog
Mooi onderzoek van onze zuiderburen. De helft van de Vlaamse logiesaccommodaties schreef in 2023 zwarte cijfers. Voor 2024 verwacht bijna de helft van de uitbaters dat de prijzen van de logies zullen stijgen.
29/03/24
Exclusief voor leden
Dierentuinen scoren hoger op bezoekersloyaliteit dan attractieparken
Attractieparken scoren lager op bezoekersloyaliteit dan dierentuinen. De top acht qua loyaliteit telt zeven dierentuinen.
29/03/24
Nederlandse Kampeerauto Club (NKC) doneert 8.000 bomen
De NKC heeft bijna 4 voetbalvelden met bomen gedoneerd voor de Nederlandse bossen. Op deze manier wil de NKC bijdragen aan de toekomstige weerbaarheid van de bossen en de biodiversiteit versterken.
29/03/24
Exclusief voor leden
De meest favoriete kampeerbestemmingen van Nederlanders
Wat zijn de meest favoriete kampeerbestemmingen van Nederlanders? Reis- en boekingsportal camping.info dook in haar data en komt met de resultaten.
29/03/24
Exclusief voor leden
Uitstoot Europese luchtvaart groeit met 16%
De CO2-voetafdruk van de luchtvaart in Europa is in 2023 met 16% gegroeid. Dat is 4% van de totale CO2-voetafdruk die in Europa wordt gegenereerd.
29/03/24
Geopark Schelde Delta erkend als UNESCO Geopark
Het gebied van de Schelde en de Scheldemonding is geologisch, cultuurhistorisch en landschappelijk uniek. Zo uniek zelfs, dat de regio zich voortaan een UNESCO Global Geopark mag noemen.
29/03/24
Dirk Beljaarts vertrekt bij Koninklijke Horeca Nederland
Na een periode van ruim negen jaar vertrekt Dirk Beljaars voor de zomer als algemeen directeur van Koninklijke Horeca Nederland (KHN).
29/03/24
Nieuwe waterspeeltuin voor Burgers’ Zoo
De Arnhemse dierentuin Burgers’ Zoo heeft een nieuwe waterspeeltuin geopend. Centraal staat een kabbelend beekje waar in en rondom kan worden gespeeld.

||| Agenda |||

18/04/24
18/04/24 t/m 18-04-24: TRENDCONGRES 2024
Op donderdag 18 april 2024 organiseert NRIT samen met de opleidingen Tourism Management van de Neder...
14/05/24
14/05/24 t/m 14-05-24: Bekendmaking ‘Top 10 Meest Innovatieve Vakantieparken van de Benelux’
Op dinsdag 14 mei organiseert Pleisureworld bij Yala in Emmeloord de bekendmaking van de ‘Top 10 M...
05/06/24 t/m 07-06-24
05/06/24 t/m 07-06-24: THE INC Conference
Van 5 tot en met 7 juni 2024 is de Hotelschool The Hague gastheer van de internationale INC Conferen...
11/06/24
11/06/24 t/m 11-06-24: Openhuis Posta7 - FEC & Retailtainment
Op dinsdag 11 juni organiseert Pleisureworld Openhuis bij FEC Posta7. Dat is dé hotspot ...
24/06/24 t/m 26-06-24
24/06/24 t/m 26-06-24: CBTS 2024
Van 24 tot en met 26 juni organiseert de Breda University of Applied Sciences de jaarlijkse CBTS-con...