Denk inclusief, ben innovatief, doe urban culture & sports

Tijdens de coronacrisis wordt de brede vrijetijdssector hard geraakt. De sportsector en de cultuursector liggen voor een deel stil of proberen zo goed en kwaad als het kan actief en zichtbaar te blijven. Een tijd vol acute uitdagingen, maar ook een uitgelezen moment voor sport- en cultuurorganisaties om zich te bezinnen, (deels) opnieuw uit te vinden en zich klaar te maken voor de toekomst. Dit is misschien wel hét moment om uitdagingen, die men voor de crisis ook al had, echt goed aan te pakken. Denk aan het vernieuwen en verjongen van het publiek, het diverser en inclusiever worden als organisatie, het binden en activeren van leden en vrijwilligers. Er valt iets te leren van urban culture & sports communities.

Urban culture & sports

Urban culture & sports is een verzamelnaam voor o.a. skateboarden, BMX’en, breakdance en freerunning. De bijbehorende scenes hebben hun eigen codes, (beeld)taal, muziek en mode. De scenes vormen een community, waarvoor de Do It Yourself mentaliteit, de bottom-up aanpak, gelijkwaardigheid en het elkaar iets gunnen kenmerkend zijn. De scenes staan bekend als ongebonden, maar juist de genoemde kenmerken zorgen voor een sterke onderlinge binding binnen de community.

Urban culture & sports zijn voor bestuurders en beleidsmakers moeilijk grijpbaar; het is sport, cultuur, welzijn, entertainment, mode. Hybride, dynamisch, ongebonden en helemaal passend bij deze tijd. Urban culture & sports zijn er al erg lang, alleen de laatste jaren lijkt het moment daar te zijn om een structurele plek in sportieve en culturele infrastructuren te bemachtigen.

De vernieuwende kracht van urban; breaking als casus

Eén van de sub-scenes binnen urban is de breakdance- of breaking scene. Brabant heeft met haar uitgebreide en actieve breaking community een voortrekkersrol binnen Nederland. Na BMX’en (2008) en skateboarden (2021), is breaking in 2024 onderdeel van de Olympische Spelen. Het toevoegen van deze sporten past in het streven van het Internationaal Olympisch Comité (IOC) om het evenement aantrekkelijker te maken voor jongeren en sponsoren die zich op hen richten.

Iets toevoegen aan de Olympische Spelen, cultuur, sport en elkaar

Het afgelopen jaar heb ik veel samen mogen werken met Dewi van Maaren en Jaïr Franken, het Brabantse deel van de actieve kern van de Nederlandse Breaking League (NBL). De NBL heeft als doel om te werken aan professionalisering, talentontwikkeling, cultuureducatie en netwerk- en kennisdeling binnen de breaking scene, met behoud van de oorspronkelijke cultuur. Het gaat om het inspireren van mensen met de cultuur, waarden en historie van hiphop en breaking. Vanuit de kernwaarden peace, love, unity and having fun; Each One Teach One; respect en transparantie.

Die kernwaarden representeren het inclusieve, creatieve, speelse en op de community gerichte karakter van de breaking scene. Ze bieden voor de Olympsiche Spelen en andere meer traditioneel ingerichte sport- en cultuurorganisaties aanknopingspunten om aan hun eigen uitdagingen op het vlak van diversteit, inclusiviteit, vernieuwing en binding en activering van leden en vrijwilligers te werken. En het werkt twee kanten op. Omdat breaking door de bestuurders van het IOC serieus genomen wordt, doen de sportkoepels en gemeentelijke instanties dit nu ook. Er openen zich meer deuren voor organisaties als de NBL. De NBL brengt haar expertise in een samenwerking met traditionelere organisaties in en deze versterken de NBL op hun beurt door facilitering en het bereiken van nieuwe netwerken en doelgroepen.

Nieuwe inzichten bottom-up ontstaan

Urban culture & sports zijn een verrijking voor traditionele sport- en cultuurorganisaties, alleen is het nog zoeken naar hoe het past in de gevestigde structuren. Dankzij urban sports denken bestuurders van gevestigde sporten ook na over nieuwe structuren. Momenteel is bijvoorbeeld de afname van vrijwilligers en leden een structureel probleem. De wereld verandert en mensen willen meer vrijheden of hebben andere behoeftes als ze zich als vrijwilliger aanmelden. Urban culture & sports en de communities die bottom-up ontstaan zijn, brengen wat dit betreft nieuwe inzichten. Ook ontstaan er in de culturele wereld cross-overs en zijn bijvoorbeeld breakers die zich artistiek als danser hebben ontwikkeld op battles, nu als danser of zelfs als maker actief in het theater. Dat betekent een nieuw soort programmering die een nieuw publiek aanspreekt. De Eindhovense crew The Ruggeds is hier een aansprekend voorbeeld van.

Innoveren, bereiken van nieuw publiek, diverser en inclusiever worden als organisatie, binden en activeren van leden en vrijwilligers; allemaal waardevolle zaken om aan te blijven werken. Nu en zeker als de grauwsluier die corona over de wereld legt verdwenen is en de brede vrijetijdssector vol gas het leven weer een stuk leuker zal maken. Dan komen de kernwaarden van de urban culture & sports communities heel goed van pas.