Toerisme in Nederlandse provincies, de feiten
Het Nederlands toerisme is in 2019 weer gegroeid. Zowel uit het binnen- als buitenland groeide het aantal gasten en overnachtingen. Daarover hebben we gisteren bericht. Maar hoe is die groei over Nederland verdeeld. Vandaag de analyse naar provincies. Wat opvalt is dat vrijwel alle provincies profiteren van de groei. Alleen Groningen, Friesland, Overijssel en Flevoland trokken minder gasten waarbij Groningen en Flevoland de enige echte verliezers zijn want alleen die provincies realiseerden tegelijkertijd ook minder overnachtingen. Absolute winnaars zijn Noord-Holland en Noord-Brabant met maar liefst 10% meer gasten.
De prestaties van het Nederlands toerisme worden gemeten aan de hand van de Statistiek Logiesaccommodaties van het CBS. Daarin worden gasten en overnachtingen gemeten in hotels, huisjesterreinen, kampeerterreinen en groepsaccommodaties.
Tabel 1: Gasten en overnachtingen in Nederlandse logiesaccommodaties, 2018-219 naar provincie
| Gasten 2019 | 2018-2019 | Overnachtingen | 2018-2019 | |
| x 1.000 | % | x 1.000 | % | |
| Groningen | 821 | -3,4 | 1.775 | -2,8 |
| Friesland | 1.785 | -2,2 | 6.145 | 2,3 |
| Drenthe | 1.973 | 1,9 | 7.320 | 3,1 |
| Overijssel | 2.325 | -1,1 | 7.169 | 1,6 |
| Flevoland | 662 | -5,0 | 2.255 | -4,8 |
| Gelderland | 4.400 | 6,9 | 13.176 | 8,7 |
| Utrecht | 1.661 | 5,7 | 3.341 | 6,3 |
| Noord-Holland | 15.711 | 9,7 | 35.396 | 12,1 |
| Zuid-Holland | 5.518 | 1,3 | 12.587 | 4,8 |
| Zeeland | 2.703 | 4,0 | 11.168 | 6,4 |
| Noord-Brabant | 4.438 | 9,6 | 11.577 | 9,4 |
| Limburg | 4.257 | 2,7 | 12.406 | 5,0 |
| Nederland | 46.255 | 5,3 | 124.317 | 7,1 |
Bron: CBS
Groningen
Groningen had na een mooie groei in 2018 (+28%) in 2019 een min of meer stabiliserend jaar achter de rug. De provincie ontving 821 duizend gasten (-3%) en 1,8 miljoen overnachtingen (-3%). Vooral Nederlandse gasten lieten het afweten (-8%), het aantal buitenlandse gasten groeide juist met 8%. Omdat er twee keer zoveel Nederlandse gasten in Groningen overnachten resulteerde dat toch in een min. De achteruitgang zat in Groningen vooral bij hotels (-6% gasten) en huisjesterreinen. (-3%) gasten). Met kampeerterreinen (+11%) en groepsaccommodaties (+16%) ging het juist uitstekend. In Groningen verblijven veruit de meeste gasten in hotels (73%).
Friesland
In de provincie Friesland kwamen 1,8 miljoen gasten die 6,2 miljoen overnachtingen realiseerden. Veruit de meeste gasten (80%) komen uit Nederland. Het Fries toerisme heeft met 2% minder gasten maar 2% meer overnachtingen een wisselend jaar achter de rug. Het aantal gasten en overnachtingen in Friese hotels daalt met respectievelijk -10% en -6% fors. Huisjesterreinen zitten met +16% aan gasten en +15% aan overnachtingen fors in de plus. Daar groeien zowel de overnachtingen van Nederlanders als die van buitenlanders.
Drenthe
De provincie Drenthe groeit gestaag op de buitenlandse markt. In absolute zin is het met 317 duizend gasten nog beperkt maar afgelopen jaar kwamen maar liefst 12% meer buitenlandse gasten in Drentse logiesaccommodaties. Het aantal Nederlandse gasten stabiliseerde op 1,7 miljoen. In Drenthe maakten kampeerterreinen een heel mooi jaar mee met 18% meer gasten en 14% meer overnachtingen. De groei zat zowel in Nederlandse gasten (+14%) maar het aantal buitenlandse gasten groeide heel sterk (+64%). In Drenthe kwamen 234 duizend gasten kamperen. De bungalowsector is met 1 miljoen gasten in Drenthe veel sterker ontwikkeld. Ook daar zagen we met 4% extra gasten een mooie groei. De Drentse hotelsector had met 9% minder gasten een moeilijk jaar achter de rug.
Overijssel
Overijssel heeft een stabiel jaar achter de rug. Het aantal gasten in logiesaccommodaties daalde licht (-1%) naar 2,3 miljoen maar het aantal overnachtingen groeide met 2% mooi door 7,2 miljoen. Opvallend is dat minder buitenlandse gasten Overijssel (-5%) wisten te vinden maar dat ze wel meer overnachtingen realiseerden (+5%). Zoals ook in de andere noordelijke provincies had ook in Overijssel de hotelsector het moeilijk. Het aantal gasten daalde met 3%. In het binnenland zat nog wel groei (+2%) maar de provincie zag 19% minder buitenlandse hotelgasten die veel minder overnachtingen realiseerden (-19%). Huisjesterreinen hadden een stabiel jaar achter de rug (+1% gasten) maar de echte groei zat bij kampeerterreinen (+5%). Bij beiden zat de groei vooral in het aantal buitenlandse gasten.
Flevoland
Flevoland is met 662 duizend gasten de provincie met het laagste aantal gasten. Een sector die met een min van 5% ook nog eens niet vooruit gaat. Hier zien we een tegenovergestelde ontwikkeling ten opzichte van de andere noordelijke provincies want vooral de hotelsector (+18% gasten) groeit en huisjesterreinen (-10%) en kampeerterreinen (-25%) hebben het moeilijk.
Gelderland
Een stuk beter gaat het met Gelderland dat 7% meer gasten zag die 9% meer overnachtingen in de provincie doorbrachten. Op 4,4 miljoen gasten is het aandeel buitenlandse gasten met 750 duizend nog bescheiden maar daar zat wel de grootste groei (+11%). Maar ook het aantal Nederlandse gasten groeide met 6% erg mooi. In Gelderland deden vooral de kampeerterreinen (+21%gasten) en huisjesterreinen (+16%) het erg goed. Ook hier zien we een sterke groei van het nog bescheiden aantal buitenlandse gasten (+27% huisjesterreinen en +55% kampeerterreinen) tegenover een ook hele mooie binnenlandse groei. Gelderse hotels zagen juist minder buitenlandse gasten (-3%) maar groeiden dankzij de binnenlandse markt toch nog met 1%.
Utrecht
In Utrecht zijn de hotels juist de motor achter de groei van het toerisme. Het aantal gasten in hotels groeide met 7% naar 1,4 miljoen. In totaal trekken Utrechtse logiesaccommodaties 1,7 miljoen gasten (+6%). Ook hier zien we het aantal buitenlandse gasten sterker (+7%) groeien dan het aantal binnenlandse gasten (+5%). In Utrecht groeide het aantal overnachtingen van buitenlandse gasten met +10% het sterkst. Opvallend is dat in hotels het aantal overnachtingen (+11%) een stuk sterker groeit van het aantal gasten (7%) wat een gemiddeld langere verblijfsduur betekent.
Noord-Holland
Noord-Holland is met Amsterdam als trekker voor Nederland de belangrijkste toeristische provincie. In 2019 groeide het aantal gasten met 10% naar 15,7 miljoen. Het aantal overnachtingen groeide met 12% nog sterker en kwam uit op 35,4 miljoen. In Noord-Holland groeide zowel het aantal Nederlandse (+8%) als het aantal buitenlandse (+11%) gasten. Trekkers van de groei zijn zowel de hotelsector (+10% gasten) als de bungalowsector (+10% gasten). Kampeerterreinen hadden het in Noord-Holland wat moeilijker met 4% minder gasten, gelukkig groeide het aantal overnachtingen met 8% mooi door.
Zuid-Holland
In de provincie Zuid-Holland groeide vooral het aantal overnachtingen (+5%) tegenover een lichte groei van het aantal gasten (+1%). Het aantal Nederlandse gasten stabiliseerde en de groei zat vooral in het buitenland (+5%). In Zuid-Holland deden de hotels het met een afname in zowel het aantal gasten (-2%) als overnachtingen -1%) het matig. De groei kwam uit de huisjesterreinen (+19%) en kampeerterreinen (+8%). Daarbij moet wel bezien worden dat 80% van de gasten in Zuid-Holland in hotels overnacht.
Zeeland
Zeeland heeft met een groei van 4% in aantallen gasten en 6% in overnachtingen een uitstekend 2019 achter de rug. De groei zat vooral in het buitenland want het aantal buitenlandse gasten groeide met 7% tegenover 1% groei uit het binnenland. De groei kwam vooral terecht bij de huisjesterreinen die 10% meer gasten en 12% meer overnachtingen registreerden. Kampeerterreinen zagen 1% meer gasten en hotels 2%. Ook in Zeeland zien we bij alle logiesvormen het aantal overnachtingen sterker groeien dan het aantal gasten.
Noord-Brabant
Samen met Noord-Holland is Noord-Brabant koploper in de groei van het toerisme. Het aantal gasten groeide in 2019 met 10% naar 4,3 miljoen. Ook de overnachtingen groeiden met 9% mooi mee naar 11,6 miljoen. In Noord-Brabant vinden de meeste overnachtingen (2,4 miljoen) plaats in hotels maar dit segment groeide met 2% meer gasten maar matig. De echte groei zat in huisjesterreinen (+26% gasten) en kampeerterreinen (+13%). Opvallend is dat in Brabant de groei van het aantal gasten op kampeerterreinen (+13%) zich nauwelijks vertaald naar het aantal overnachtingen (+1%).
Limburg
Ook de provincie Limburg heeft een mooi toeristisch jaar achter de rug. Het aantal gasten in Limburgse logiesaccommodaties groeide met 3% naar 2,3 miljoen. Deze gasten realiseerden 5% extra overnachtingen die uitkwamen op 12,4 miljoen. In Limburg kwam de groei vooral van kampeerterreinen (+16% gasten) en in mindere mate (+7%) van huisjesterreinen. Hotels zaten met 1% minder gasten duidelijk niet in de winning mood.
