ABN AMRO: Veel kansen maar ook bedreigingen voor sector in 2020
ABN AMRO verwacht dat de brede leisuresector in 2020 en 2021 een gematigde groei van 2,5 procent zullen laten zien. Dat is beter dan 2019 toen de groei na jaren van robuuste groei terugviel naar 1,5 procent. De sector profiteert van de vergrijzing en de internationale belangstelling voor ons land maar overaanbod, personeelsgebrek en krappe marges zetten de bedrijven onder druk.
Kansen en bedreigingen
De groei vertraagt door krapte op de arbeidsmarkt en een lager consumentenvertrouwen die daardoor de hand iets meer op de knip hielden. Ook de verhoging van het lage btw-tarief hielp niet mee. Positief voor 2020 zijn de hogere contractlonen en oplopende werkgelegenheid waardoor meer consumenten meer te besteden hebben. Ook het feit dat Nederlandsers door de stijgende welvaart meer voor gemak en luxe kiezen, speelt de leisuresector in de kaart.
Groei niet evenredig verdeeld
Binnen de sector groeien vooral vakantieparken hotels (+6,0%) en travel sterk (+5,0%). Een bovengemiddelde groei laten fastfood (+3,5%), campings (+3,0%) en vakantieparken (+3,0%) zien. Minder doen het bioscopen (+2,0%), restaurants (+1,5%), cafés (+1,5%), kantines & catering (+1,5%) en kunst & cultuur (+1,5%).
Ouderen en buitenlandse gasten stuwen groei
Het zijn volgens ABN AMRO vooral ouderen en buitenlandse toeristen die bijdragen aan de groei van de sector. Zij verwacht dat 65-plussers tot 2023 maar liefst 100 miljoen euro per jaar extra zullen uitgeven aan vakanties. Mede daarom groeit de reisbranche in 2020 en 2021 naar verwachting met 5 procent.
Ouderen zijn een interessante doelgroep voor de sector, omdat hun aandeel in de bevolking toeneemt, zowel in Nederland als in de rest van Europa. Zij hebben bovendien veel tijd en beschikken doorgaans over meer inkomen of vermogen dan jongere generaties. Ouderen gaan ook vaker buiten het hoogseizoen op vakantie en zorgen zo voor een betere spreiding van het toerisme over het jaar. Zij zijn immers niet gebonden aan schoolgaande kinderen of een baan.
Ook buitenlandse toeristen, van wie het merendeel uit de Europese Unie komt, zullen vergrijzen. In de EU neemt het aantal 55-plussers in de komende vijf jaar met ruim 12 miljoen toe, terwijl de leeftijdsgroep tussen 15 en 55 jaar juist met ruim 5,5 miljoen krimpt.
Toerisme uit buitenland blijft toenemen
Nederland blijft ook de komende jaren profiteren van de toename van buitenlandse toeristen. Sinds 2012 is het aantal overnachtingen van deze groep in hotels, vakantiehuisjes en campings met 8 procent per jaar gestegen. Buitenlandse toeristen nemen inmiddels 55 procent van de hotelovernachtingen voor hun rekening en zijn goed voor 40 procent van de toeristische uitgaven. "Met name ouderen zorgen ervoor dat de toeristische en recreatieve bestedingen de komende jaren toenemen en ook de instroom van buitenlandse toeristen zal een sterke groei vertonen. Door de stijgende welvaart in opkomende economieën groeit ook het toerisme uit deze landen sterk. Daarnaast profiteren toeristen uit de VS en Azië van de relatief zwakke euro”, zegt Paul Metzemakers, Sector Econoom Leisure van ABN AMRO. "In 2020 is Nederland bovendien gastland van veel grote internationale evenementen, waaronder de Formule 1, het Eurovisie Songfestival en het EK Voetbal, die nog meer buitenlandse toeristen naar ons land zullen trekken.”
Gevaren liggen op de loer
Door de sterke groei van het aanbod dreigt overaanbod in de horeca en staat de omzet per locatie onder druk. Een indicatie hiervoor is dat de groei van het omzetvolume in de horeca, 20 procent sinds 2010, achterblijft bij de stijging van het aantal horecabedrijven (34 procent). Bovendien stijgen de kosten voor horecabedrijven door de krappe arbeidsmarkt en nieuwe regelgeving, waardoor net als in 2019 de prijzen in de horeca behoorlijk kunnen stijgen.
Daarnaast stijgen de kosten van flexibele contracten vanwege de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB). Deze wet raakt de horeca in het hart, omdat maar liefst de helft van alle werknemers in deze sector een flexibel contract heeft, het hoogste aandeel van alle sectoren.
Om te kunnen blijven groeien is het voordeliger om te zoeken naar mogelijkheden om de arbeidsproductiviteit te verbeteren, bijvoorbeeld door slim gebruik te maken van de mogelijkheden van digitalisering en door beleid te voeren waarmee personeel langer voor de sector wordt behouden.