Raad van State vernietigt vergunningen Brouwerseiland, ook gemeenteraad trekt steun in

De Raad van State heeft zowel het bestemmingsplan, de omgevingsvergunning als de natuurvergunning voor het project Brouwerseiland vernietigd. De plannen van architect Zeelenberg voor 13 eilanden met zo’n 300 recreatiewoningen tussen Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland bij de Brouwersdam kunnen voorlopig de ijskast in. In Zeeland was veel verzet tegen de plannen.

Tegen het project is bezwaar gemaakt door onder meer zeil- en surfclubs en natuurorganisaties. Zij zijn bang dat het project de natuur in de omgeving en het windsurfgebied bij de Brouwersdam aantast. Inmiddels (10 mei 2019) is ook duidelijk geworden dat de politieke steun in de gemeenteraad van Schouwen-Duiveland is verdwenen. Een meerderheid in de gemeenteraad stemde voor een motie om niet meer door te gaan met de plannen voor Brouwerseiland. Die motie was ingediend door coalitiepartijen Leefbaar Schouwen-Duiveland (LSD), CDA, SGP, CU en GroenLinks en werd ondersteund door de PvdA. Andere partijen die altijd al tegen de plannen waren, ondersteunden de motie niet. Alleen de VVD wil de juridische gevolgen van de uitspraak van de Raad van State nog bestuderen.

Door het vervallen van de politieke steun komt de zogenaamde pijplijnstatus van het project in gevaar en moet een nieuw in te dienen plan voldoen aan de voorwaarden van de nieuwe Kustvisie. In die visie is geen ruimte meer voor een dergelijk plan. Wethouder Jacqueline Burg ontraden de motie omdat er naast een politieke werkelijkheid nu ook een juridische werkelijkheid is ontstaan.

Het plan

Het gebied waar Brouwerseiland is voorzien is circa 935 meter lang en 650 meter breed. De oppervlakte bedraagt circa 55 hectare. De ontwikkelaar is van plan 13 eilanden te creëren. Het programma dat het bestemmingsplan mogelijk maakt, omvat 300 tot maximaal 325 verblijfsrecreatieve eenheden, waarvan maximaal 75 hotelvilla's. Verder biedt het plan ruimte voor centrale voorzieningen, nautische voorzieningen, waaronder ligplaatsen, en aanvullende voorzieningen ten behoeve van recreatie, zoals detailhandel, horeca en zaalaccommodatie. De initiatiefnemers willen 180 miljoen euro in de plannen investeren. Brouwerseiland kan 500 banen opleveren en de regionale economie kan op een impuls van 40 miljoen euro per jaar rekenen. 

Tegen de plannen is in Zeeland veel verzet. Veel inwoners vinden dat er al genoeg recreatiewoningen zijn. Bovendien zijn ze bang dat veel woningen op Brouwerseiland alleen voor eigen gebruik worden benut en de toeristische opbrengsten tegenvallen. Tegen de plannen werden in 2017 een kleine 20 duizend handtekeningen opgehaald. 

Plannen tussentijds gewijzigd

De Raad van State had grote problemen met het aangepaste plan en vind dat veel onderzoeken daarom over moeten. "De bebouwing, de duinen en de beplanting in het bestemmingsplan mogen hoger worden dan waar eerst vanuit werd gegaan. Maar naar de gevolgen daarvan is geen onderzoek gedaan”, schrijft de Raad van State. "Daardoor is niet duidelijk wat de gevolgen zijn voor de windcondities van het surfgebied bij de Brouwersdam. Ook is niet duidelijk of het surfstrand daar toegankelijk is voor de surfers en of er voor hen voldoende parkeergelegenheid is. Bovendien is er in de onderzoeken geen rekening mee gehouden dat in de buurt vaste rust- en ligplaatsen van zeehonden liggen.”  Om die redenen vernietigt de Afdeling bestuursrechtspraak het bestemmingsplan en de omgevingsvergunning voor het project.

Gevolgen voor natuurgebieden niet duidelijk

Daarnaast is niet uitgesloten dat het project de Natura 2000-gebieden in de omgeving aantast. De aanvoer van zand dat wordt gebruikt bij het opspuiten van de eilanden kan bijvoorbeeld gevolgen hebben voor de zeehonden in het natuurgebied Voordelta. Daarnaast zijn de gevolgen voor de niet-broedvogels zoals de fuut, de aalscholver en de kleine zilverreiger in het natuurgebied Grevelingen niet voldoende onderzocht, terwijl het al niet goed gaat met deze vogels in dat gebied. Zo komt een deel van het project in dat natuurgebied te liggen, waardoor de vogels moeilijker voedsel kunnen vinden. Ook de natuurvergunning voor het project is daarom vernietigd.

Wat nu?

De uitspraak hoeft geen definitief einde te betekenen voor het project Brouwerseiland. De Afdeling bestuursrechtspraak constateert tekortkomingen in de besluiten voor Brouwerseiland. Als de betrokken overheden door willen gaan met het project, zijn er aanpassingen en nieuwe onderzoeken nodig.