Geplaatst op: 18-10-2018
Auteur: Marc Gerlings
Pleisureworld NRIT
Publicatie: Recreatie & Toerisme september 2018

Duurzame innovatie vraagt om andere keuzes reisindustrie

Onderzoek naar innovatie bij CARMACAL: nieuwe technologieën verbinden aan concrete marktexperimenten

Duurzame innovatie vraagt om andere keuzes reisindustrie
Enkele jaren geleden bracht de innovatie CARMACAL touroperators bij elkaar. Een doorbraak in duurzame reizen hing in de lucht. De software won in 2017 ook een prestigieuze UNWTO-prijs voor innovatie. Is alles voor niks en valt de samenwerking uit elkaar? Harald Buijtendijk deed als onderdeel van zijn promotieonderzoek naar hoe innovatie om een ander gedrag van de reiswereld vraagt.


Wanneer wordt eco-innovatieproces succesvol?

Onderzoekers van Wageningen University & Research hebben een nieuwe aanpak ontwikkeld waarmee wetenschappers en beleidsmakers eco-innovatieprocessen beter kunnen begrijpen. De nieuwe aanpak biedt een gebruiksvriendelijk toetsingskader van generieke analytische vragen. Het voordeel van de nieuwe aanpak is dat het gebruikers nieuwe mogelijkheden toont om milieuvriendelijke producten en technologieën in bestaande bedrijfsprocessen te integreren en consumentenacceptatie te creëren. Eco-innovatie wordt gezien als een belangrijke stimulator van duurzaamheidstransities.


Eco-innovatie draait om veel meer dan het bedenken en bouwen van nieuwe technologie

Eco-innovatie draait echter om veel meer dan het bedenken en bouwen van nieuwe technologie: eco-innovatieprocessen zijn pas succesvol als zij gevestigde productie en consumptiepatronen veranderen. De onderzoekers ontdekten dit toen zij hun aanpak testten in een onderzoek naar een specifiek, door producenten geïnitieerd, eco-innovatieproces: de ontwikkeling van CARMACAL. Dit is een initiatief vanuit de Nederlandse reisbranche om een online Carbon Management Calculator voor touroperators te ontwikkelen. Structurele emissiereducties zijn essentieel voor duurzaamheidstransitie in deze sector, maar met 6.8 miljoen vliegvakanties (2016) is deze sector sterk afhankelijk van de luchtvaart. Hiernaast compliceert politieke besluiteloosheid het formuleren van duidelijk en effectief klimaatbeleid voor de reisbranche. Het onderzoek is gepubliceerd in het academische tijdschrift Journal of Sustainable Tourism. Het onderzoek levert belangrijke bijdragen aan huidige discussies over de rol van de reissector in luchtvaartgroei in Nederland, de uitbreiding van Schiphol met Lelystad Airport en de impact van toerisme op de kwaliteit van het leven.


Technologie bleek niet genoeg

Het onderzoek verklaart waarom een eco-innovatie als CARMACAL -ontwikkeld tussen 2013 en 2015 binnen de beschermende kaders van een gesubsidieerd project (RAAK subsidie van Ministerie van Economische Zaken) er tot nu toe niet in is geslaagd de gevestigde routines van tour operators te veranderen. Buijtendijk: "Technologische innovatie alleen is niet genoeg. Ons onderzoek naar CARMACAL laat zien hoe deze nieuwe technologie touroperators confronteerde met onplezierige keuzes die verstrekkende gevolgen kunnen hebben voor hun bedrijfsvoering”. Het onderzoek laat zien hoe CARMACAL touroperators hielp bij het identificeren van verschillende carbon management strategieën met tegenstrijdige implicaties voor mens, bedrijf en planeet. De strategieën die de meeste steun kregen van de reisbranche, zoals CO2-compensatie en carbon labelling, doen het minst om de klimaateffecten van pakketvakanties te verminderen en omgekeerd. Volgens Buijtendijk laat dit zien dat de reisindustrie haar grenzen heeft bereikt als het gaat om vrijwillig verantwoordelijk nemen voor de eigen klimaatimpact. "De sage dat maatschappelijk verantwoord ondernemen, oftewel, zelfregulering ter voorkoming van wetgeving, bedrijven als touroperators in staat stelt een ingewikkeld probleem als klimaatverandering het hoofd te bieden moet stoppen.” Buijtendijk benadrukt dat effectief overheidsingrijpen nu echt nodig is. "Zelfregulering alleen gaat er niet voor zorgen dat de CO2-uitstoot van de reissector daalt.” De onderzoekers wijzen er op dat nieuwe technologieën als CARMACAL effectiever zijn wanneer ze onderdeel zijn van gecoördineerd beleid.


Is de overheid nodig?

Het onderzoek wijst dan ook naar een slimme mix van beleidsmaatregelen die de geïntegreerde productie en consumptie van eco-innovaties stimuleren. Buijtendijk: "Touroperators exploiteren zogenaamde generieke assets waar geen duidelijke klimaatwetgeving voor bestaat. Transitieliteratuur laat zien dat bedrijven onder dergelijke omstandigheden geneigd zijn de gevestigde modus-operandi te beschermen in plaats van risico te nemen en consumentenacceptatie te creëren voor nieuwe producten of technologieën.” Onder meer wordt in de studie gewezen op de sterke band tussen touroperators en de luchtvaartindustrie bij pakketreizen. Net de luchtvaart stoot relatief veel CO2 uit. De onderzoekers bevelen daarom concrete beleidsmaatregelen aan die de bijdrage van eco-innovaties als CARMACAL aan duurzaamheidstransities bevorderen. Door de overheid gefinancierde innovatieprogramma’s moeten het uitvinden van nieuwe technologieën verbinden aan concrete marktexperimenten.


Buijtendijk: "Een nieuwe technologie als CARMACAL nodigt mensen uit om nieuwe, creatieve reisproducten en diensten te ontwikkelen. Om dat effectief te kunnen doen, moeten eco-innovatieprojecten vanaf het begin commerciële en technische expertise mixen en consumenten actief betrekken, want zij zijn de eindgebruikers.” Door de overheid gefinancierde innovatieprogramma’s zouden volgens Buijtendijk effectiever kunnen zijn wanneer ze naast technologische inventiviteit, betrokkenen stimuleren om te experimenteren met nieuwe toepassingen van de ontworpen technologieën en de nadruk leggen op gezamenlijk leren.


Dit onderzoek maakt onderdeel uit van een PhD-project gefinancierd door CELTH (www.celth.nl), Breda University of Applied Sciences (www.buas.nl) en Reiswerk (www.reiswerk.nl). Wil je vragen stellen over het onderzoek naar eco-innovatie dan kan dat via PhD student: Harald Buijtendijk (buijtendijk.h@buas.nl).

Trefwoorden: duurzaam toerisme, celth, reisbranche

CELTH
 





||| Nieuws |||

27/03/24
Uitbreiding KLM-busdienst
Vanaf 31 maart wordt de KLM-busdienst Nijmegen – Arnhem - Schiphol uitgebreid met één extra dienst naar dagelijks twee omlopen.
27/03/24
My First Smartphone Festival krijgt waarschijnlijk vervolg
De eerste editie van My First Smartphone Festival bij Beeld & Geluid heeft afgelopen weekend ruim 2200 bezoekers getrokken. Verspreid over vier dagen, van donderdag tot en met zondag, leerden kinderen, hun ouders en docenten over hoe om te gaan met je allereerste telefoon.
27/03/24
Exclusief voor leden
Drie Van Goghs lang te zien in Rijksmuseum Amsterdam
Het Rijksmuseum krijgt drie extra troeven in handen, drie Van Goghs. Het museum is vaak een onderdeel voor de vele toeristen die naar Nederland komen. Zij willen vast ook graag die langdurige bruiklenen zien.
26/03/24
Booking.com stopt duurzaam reisprogramma na gesprek met ACM
Reiswebsite Booking.com heeft na gesprekken met de Autoriteit Consument & Markt (ACM) besloten het zogenoemde Travel Sustainable (voorheen: Duurzaam Reizen) programma offline te halen per 25 maart.
26/03/24
Reiziger wil directe vlucht
Luchtvaartreizigers hechten aan een rechtstreekse verbinding naar de eindbestemming. Het overgrote deel van alle vliegreizen kent dan ook geen overstap tijdens de reis. Bij vliegreizen van meer dan 6 uur biedt een overstap vaker een aantrekkelijk alternatief.
26/03/24
Zo krijgt het thema duurzaamheid voet aan de grond in de reisbranche
Steeds meer mensen raken overtuigd van het nut en de noodzaak van duurzaam leven. Met duurzaam wordt een leefstijl bedoeld die een zo laag mogelijke ecologische voetafdruk achterlaat. In andere woorden: hoe kunnen we ervoor zorgen dat de natuur zo min mogelijk te lijden heeft onder het gedrag van de mens?
25/03/24
Is het de moeite waard om te investeren in betrouwbare service voertuigen voor uw resort/park?
Als het gaat om het runnen van een resort of park, kan het belang van betrouwbaar transport niet genoeg benadrukt worden. Of het nu gaat om het vervoer van gasten over uitgestrekte gebieden of om de mobiliteit van het personeel voor verschillende taken, duurzame en goed onderhouden service voertuigen zijn essentieel voor een soepel verloop van uw faciliteit. Maar is het verstandig om te investeren in duurzame servicevoertuigen en hoe vaak moeten ze worden onderhouden?
25/03/24
Exclusief voor leden
Hotel Noordsee sluit zich aan bij Fletcher
Hotelketen ziet een wens in vervulling gaan met een hotel op Waddeneiland Ameland. Per 1 april zal bij Hotel Noordsee de vlag van Fletcher Hotels in top gaan.

||| Agenda |||

18/04/24
18/04/24 t/m 18-04-24: TRENDCONGRES 2024
Op donderdag 18 april 2024 organiseert NRIT samen met de opleidingen Tourism Management van de Neder...
14/05/24
14/05/24 t/m 14-05-24: Bekendmaking ‘Top 10 Meest Innovatieve Vakantieparken van de Benelux’
Op dinsdag 14 mei organiseert Pleisureworld bij Yala in Emmeloord de bekendmaking van de ‘Top 10 M...
05/06/24 t/m 07-06-24
05/06/24 t/m 07-06-24: THE INC Conference
Van 5 tot en met 7 juni 2024 is de Hotelschool The Hague gastheer van de internationale INC Conferen...
11/06/24
11/06/24 t/m 11-06-24: Openhuis Posta7 - FEC & Retailtainment
Op dinsdag 11 juni organiseert Pleisureworld Openhuis bij FEC Posta7. Dat is dé hotspot ...
24/06/24 t/m 26-06-24
24/06/24 t/m 26-06-24: CBTS 2024
Van 24 tot en met 26 juni organiseert de Breda University of Applied Sciences de jaarlijkse CBTS-con...