Geplaatst op: 30-08-2017
Auteur: Jeroen Klijs, Joppe Curvers en Ondrej Mitas
CELTH & NHTV
Publicatie: Recreatie & Toerisme juni 2017

Toeristen hebben oog voor detail(handel), maar geldt dat ook andersom?

Gevoel voor toerisme ontwikkelen

Toeristen hebben oog voor detail(handel), maar geldt dat ook andersom?
Waar volk is, is handel. Daarbij spreekt het vanzelf dat een strandtenthouder in Ouddorp of een botenverhuurder in Drimmelen bij de komst van toeristen goede zaken doet. Om die stroom in kaart te brengen werden 130 ondernemers geïnterviewd. Nieuw CELTH onderzoek toont aan dat ook ‘gewone’ detaillisten profiteren van toerisme, maar dit onderzoek wijst ook op onbenutte kansen.


De detailhandel in Nederland heeft het momenteel niet makkelijk. Het valt niet mee om te concurreren met online shoppen en aan je klanten steeds weer opnieuw een bijzondere belevenis te bieden. Zeker niet wanneer om je heen de borden ‘te huur’ opduiken.


Doelgroep de toerist

In deze tijden wordt van ondernemers veel gevraagd, inclusief het (h)erkennen van een doelgroep die bij velen van hen nog niet helder op het netvlies staat: de toerist. Winkels worden immers niet alleen gebruikt door bewoners, maar ook door bezoekers. Omzet vanuit toerisme kan het verschil maken tussen winst of verlies – tussen stoppen of doorgaan. Andersom geredeneerd kan een onderscheidend winkelaanbod een reden zijn voor toeristen om een bestemming te kiezen.


Bovenstaande is niet wereldschokkend of nieuw. Het is echter wel verrassend hoe weinig deze redenatie tot nu toe onderbouwd werd met feiten en cijfers. En wanneer het zo logisch is, dan zou je verwachten dat toeristen massaal worden herkend als een belangrijke doelgroep, leidend tot aanpassingen in de bedrijfsvoering om toeristen ‘binnen te halen’. In de praktijk blijkt dat echter nogal tegen te vallen.


Van detailhandel naar voorzieningenniveau

NHTV Breda, de HZ University of Applied Sciences en de Erasmus Universiteit Rotterdam hebben recent onderzoek uitgevoerd, waarbij is gekeken naar deze samenhang. De directe aanleiding was dat de provincie Zeeland graag een beter inzicht wilde in de relatie tussen toerisme en detailhandel. Na deze initiële vraag is binnen het Vrijetijdsnetwerk Provincies vastgesteld dat, naast Zeeland, ook vele andere provincies (en gemeenten) behoefte hebben aan deze informatie. Hiermee kan namelijk het belang van toerisme voor de lokale economie en het lokale winkelbestand/voorzieningenniveau beter worden aangetoond.


Model: aantal banen door toerisme

Aan de hand van data-analyse is een model opgesteld op basis waarvan, voor elke gemeente in Nederland, berekend kan worden wat het belang is van toerisme voor detailhandel. Dit wordt uitgedrukt in het aantal banen in detailhandel vanwege toerisme. Uiteraard zijn er, naast toerisme, nog vele andere factoren die invloed hebben op de omvang van de detailhandel.


Eén van de meest bepalende factoren is het aantal inwoners. Andere variabelen, die volgens de literatuur en experts een grote rol spelen zijn het gemiddelde inkomen van inwoners, de mate van vergrijzing en de mate van stedelijkheid (adressendichtheid). In het model wordt voor deze factoren gecorrigeerd, waardoor we het effect van toerisme op detailhandel isoleren.


Bij toepassing van het model blijkt bijvoorbeeld het enorme belang van toerisme voor detailhandel in:

Veere (191 banen in detailhandel, 17% van het totaal)

Sluis (138 banen, 12%)

Valkenburg (87 banen, 11%).


Actie door ondernemer of gemeente?

Uit gesprekken met 130 detailhandelsondernemers in 12 Nederlandse bestemmingen blijkt verder dat zij het belang van toerisme inzien, maar tegelijkertijd zelf weinig activiteiten ondernemen richting toeristen. Zij zien dit als taak van de gemeente, hebben het idee dat investeringen in deze activiteiten zich niet terug verdienen of het is niet toegestaan vanuit het hoofdkantoor. Maar er zijn ook ondernemers die er nog niet over nagedacht hebben en of waarbij het er ‘nog niet van gekomen is’. Richting de gemeente wijzen zij op het belang van een ‘gastvrij parkeerbeleid’ (parkeren gratis of goedkoop), ruime openingstijden en koopzondagen, een divers winkelaanbod, autovrij maken van winkelstraten én een goede bereikbaarheid, promotie en evenementen.


Het is terecht dat de gemeente gewezen wordt op haar verantwoordelijkheid. Aan de andere kant mag van de ondernemers zelf ook meer verwacht worden. Daarom is het goed te constateren dat sommige ondernemers zich specifiek richten op toeristen. Zij ondernemen activiteiten samen met verblijfsaccommodaties (leveren van producten, adverteren of sponsoring). Door het buiten uitstallen van producten, de etalage, aanspreken van toeristen, presentaties en kleinschalige evenementen trachten zij toeristen de winkel binnen te krijgen. Zij doen aanpassingen in de bedrijfsvoering, zoals het assortiment, personeelsbezetting, openingstijden en meertaligheid. Dit zijn voorbeelden die meer navolging behoeven.


In dit onderzoek hebben we het ‘gevoel’ dat detailhandel van belang is voor toerisme, en andersom, kwalitatief en kwantitatief onderbouwd. De inzichten kunnen meegenomen worden in de besluitvorming, binnen gemeentes, ondernemersverenigingen en door individuele ondernemers, wat betreft de investering in het aantrekken van toeristen. Het is onze hoop dat toeristen, door al deze partijen, worden (h)erkent als een significante en specifieke doelgroep, met eigen wensen en behoeften.

Topics:CELTH, Retail
Trefwoorden: detailhandel, toerisme, economische betekenis

CELTH
 





||| Nieuws |||

18/03/24
Lidstaten willen toerisme hoog op de agenda van de nieuwe Europese Commissie
Toerisme blijft in Europa hoog op de politieke agenda staan. De huidige Europese Commissie zal na de verkiezingen haar uiterste best doen toerisme op EU-niveau goed op de agenda te houden.
18/03/24
Exclusief voor leden
VN stelt standaard vast om duurzaamheid van toerisme te meten
De Verenigde Naties hebben een een nieuwe wereldwijde standaard goedgekeurd om de duurzaamheid van toerisme te meten. Alle 193 leden hebben ingestemd het het zogenaamde Statistical Framework for Measuring the Sustainability of Tourism (MST).
15/03/24
Exclusief voor leden
Alle aandelen Alpenpark Neuss over naar SnowWorld
Vandaag meldt SnowWorld dat het de resterende aandelen van Alpenpark Neuss (nabij Düsseldorf, Duitsland) heeft overgenomen.
15/03/24
Exclusief voor leden
Gelderland steunt fietsponten met maximaal half miljoen euro maar dat is niet genoeg
De provincie Gelderland gaat gemeenten voortaan voor 50% structureel ondersteunen bij het dekken van exploitatietekorten boven de 50.000 euro, met een maximum van 500.000 euro voor alle veren gezamenlijk per jaar. Dat is niet genoegd, meldt de Veerpontencoalitie.
15/03/24
Ontwikkeling ‘Knopen Lopen Zuid-Limburg' netwerk op volle toeren
De zestien gemeenten, de Provincie Limburg en Visit Zuid-Limburg zijn sinds 2017 bezig met de ontwikkeling van het nieuwe wandelnetwerk. Het nieuwe netwerk gaat gepaard met nieuwe knooppuntenpalen inclusief QR-codes waarmee de wandelaar extra informatie kan opvragen.
15/03/24
ZooParc Overloon bouwt verblijf voor nieuwe diersoort: nevelpanters
Eind maart start de bouw van het nieuwe verblijf in ZooParc Overloon voor de komst van nevelpanters. Het park wil bijdragen aan het opbouwen van een reservepopulatie van deze kwetsbare diersoort.
15/03/24
Visit Wadden roept op om drones thuis te laten bij bezoek aan Waddengebied
Uit recent onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen blijkt dat drones voor recreatief gebruik vogels kunnen storen. Daardoor worden hun overlevingskansen verkleind.
14/03/24
Nederlanders zijn dik tevreden over vakantieplatformen.
Nederlanders zijn dik tevreden over vakantieplatformen. De platformen scoren een gemiddelde NPS van +63. De Net Promoter Score is een maatstaf voor het meten van klanttevredenheid. Natuurhuisje heeft de hoogste NPS (+86) en Trivago de laagste (+44).

||| Agenda |||

19/03/24
19/03/24 t/m 19-03-24: hét kennisevent van de recreatie: Embrace.
Booking Experts organiseert op 19 maart 2024 de tweede editie van het kennisevent Embrace Growth: vo...
18/04/24
18/04/24 t/m 18-04-24: TRENDCONGRES 2024
Op donderdag 18 april 2024 organiseert NRIT samen met de opleidingen Tourism Management van de Neder...
14/05/24
14/05/24 t/m 14-05-24: Bekendmaking ‘Top 10 Meest Innovatieve Vakantieparken van de Benelux’
Op dinsdag 14 mei organiseert Pleisureworld bij Yala in Emmeloord de bekendmaking van de ‘Top 10 M...
05/06/24 t/m 07-06-24
05/06/24 t/m 07-06-24: THE INC Conference
Van 5 tot en met 7 juni 2024 is de Hotelschool The Hague gastheer van de internationale INC Conferen...
11/06/24
11/06/24 t/m 11-06-24: Openhuis Posta7 - FEC & Retailtainment
Op dinsdag 11 juni organiseert Pleisureworld Openhuis bij FEC Posta7. Dat is dé hotspot ...