Geplaatst op: 30-08-2017
Auteur: Jeroen Klijs, Joppe Curvers en Ondrej Mitas
CELTH & NHTV
Publicatie: Recreatie & Toerisme juni 2017

Toeristen hebben oog voor detail(handel), maar geldt dat ook andersom?

Gevoel voor toerisme ontwikkelen

Toeristen hebben oog voor detail(handel), maar geldt dat ook andersom?
Waar volk is, is handel. Daarbij spreekt het vanzelf dat een strandtenthouder in Ouddorp of een botenverhuurder in Drimmelen bij de komst van toeristen goede zaken doet. Om die stroom in kaart te brengen werden 130 ondernemers geïnterviewd. Nieuw CELTH onderzoek toont aan dat ook ‘gewone’ detaillisten profiteren van toerisme, maar dit onderzoek wijst ook op onbenutte kansen.


De detailhandel in Nederland heeft het momenteel niet makkelijk. Het valt niet mee om te concurreren met online shoppen en aan je klanten steeds weer opnieuw een bijzondere belevenis te bieden. Zeker niet wanneer om je heen de borden ‘te huur’ opduiken.


Doelgroep de toerist

In deze tijden wordt van ondernemers veel gevraagd, inclusief het (h)erkennen van een doelgroep die bij velen van hen nog niet helder op het netvlies staat: de toerist. Winkels worden immers niet alleen gebruikt door bewoners, maar ook door bezoekers. Omzet vanuit toerisme kan het verschil maken tussen winst of verlies – tussen stoppen of doorgaan. Andersom geredeneerd kan een onderscheidend winkelaanbod een reden zijn voor toeristen om een bestemming te kiezen.


Bovenstaande is niet wereldschokkend of nieuw. Het is echter wel verrassend hoe weinig deze redenatie tot nu toe onderbouwd werd met feiten en cijfers. En wanneer het zo logisch is, dan zou je verwachten dat toeristen massaal worden herkend als een belangrijke doelgroep, leidend tot aanpassingen in de bedrijfsvoering om toeristen ‘binnen te halen’. In de praktijk blijkt dat echter nogal tegen te vallen.


Van detailhandel naar voorzieningenniveau

NHTV Breda, de HZ University of Applied Sciences en de Erasmus Universiteit Rotterdam hebben recent onderzoek uitgevoerd, waarbij is gekeken naar deze samenhang. De directe aanleiding was dat de provincie Zeeland graag een beter inzicht wilde in de relatie tussen toerisme en detailhandel. Na deze initiële vraag is binnen het Vrijetijdsnetwerk Provincies vastgesteld dat, naast Zeeland, ook vele andere provincies (en gemeenten) behoefte hebben aan deze informatie. Hiermee kan namelijk het belang van toerisme voor de lokale economie en het lokale winkelbestand/voorzieningenniveau beter worden aangetoond.


Model: aantal banen door toerisme

Aan de hand van data-analyse is een model opgesteld op basis waarvan, voor elke gemeente in Nederland, berekend kan worden wat het belang is van toerisme voor detailhandel. Dit wordt uitgedrukt in het aantal banen in detailhandel vanwege toerisme. Uiteraard zijn er, naast toerisme, nog vele andere factoren die invloed hebben op de omvang van de detailhandel.


Eén van de meest bepalende factoren is het aantal inwoners. Andere variabelen, die volgens de literatuur en experts een grote rol spelen zijn het gemiddelde inkomen van inwoners, de mate van vergrijzing en de mate van stedelijkheid (adressendichtheid). In het model wordt voor deze factoren gecorrigeerd, waardoor we het effect van toerisme op detailhandel isoleren.


Bij toepassing van het model blijkt bijvoorbeeld het enorme belang van toerisme voor detailhandel in:

Veere (191 banen in detailhandel, 17% van het totaal)

Sluis (138 banen, 12%)

Valkenburg (87 banen, 11%).


Actie door ondernemer of gemeente?

Uit gesprekken met 130 detailhandelsondernemers in 12 Nederlandse bestemmingen blijkt verder dat zij het belang van toerisme inzien, maar tegelijkertijd zelf weinig activiteiten ondernemen richting toeristen. Zij zien dit als taak van de gemeente, hebben het idee dat investeringen in deze activiteiten zich niet terug verdienen of het is niet toegestaan vanuit het hoofdkantoor. Maar er zijn ook ondernemers die er nog niet over nagedacht hebben en of waarbij het er ‘nog niet van gekomen is’. Richting de gemeente wijzen zij op het belang van een ‘gastvrij parkeerbeleid’ (parkeren gratis of goedkoop), ruime openingstijden en koopzondagen, een divers winkelaanbod, autovrij maken van winkelstraten én een goede bereikbaarheid, promotie en evenementen.


Het is terecht dat de gemeente gewezen wordt op haar verantwoordelijkheid. Aan de andere kant mag van de ondernemers zelf ook meer verwacht worden. Daarom is het goed te constateren dat sommige ondernemers zich specifiek richten op toeristen. Zij ondernemen activiteiten samen met verblijfsaccommodaties (leveren van producten, adverteren of sponsoring). Door het buiten uitstallen van producten, de etalage, aanspreken van toeristen, presentaties en kleinschalige evenementen trachten zij toeristen de winkel binnen te krijgen. Zij doen aanpassingen in de bedrijfsvoering, zoals het assortiment, personeelsbezetting, openingstijden en meertaligheid. Dit zijn voorbeelden die meer navolging behoeven.


In dit onderzoek hebben we het ‘gevoel’ dat detailhandel van belang is voor toerisme, en andersom, kwalitatief en kwantitatief onderbouwd. De inzichten kunnen meegenomen worden in de besluitvorming, binnen gemeentes, ondernemersverenigingen en door individuele ondernemers, wat betreft de investering in het aantrekken van toeristen. Het is onze hoop dat toeristen, door al deze partijen, worden (h)erkent als een significante en specifieke doelgroep, met eigen wensen en behoeften.

Topics:CELTH, Retail
Trefwoorden: detailhandel, toerisme, economische betekenis

CELTH
 





||| Nieuws |||

29/03/24
Exclusief voor leden
Winstgevendheid Vlaamse logissector omhoog
Mooi onderzoek van onze zuiderburen. De helft van de Vlaamse logiesaccommodaties schreef in 2023 zwarte cijfers. Voor 2024 verwacht bijna de helft van de uitbaters dat de prijzen van de logies zullen stijgen.
29/03/24
Exclusief voor leden
Dierentuinen scoren hoger op bezoekersloyaliteit dan attractieparken
Attractieparken scoren lager op bezoekersloyaliteit dan dierentuinen. De top acht qua loyaliteit telt zeven dierentuinen.
29/03/24
Nederlandse Kampeerauto Club (NKC) doneert 8.000 bomen
De NKC heeft bijna 4 voetbalvelden met bomen gedoneerd voor de Nederlandse bossen. Op deze manier wil de NKC bijdragen aan de toekomstige weerbaarheid van de bossen en de biodiversiteit versterken.
29/03/24
Exclusief voor leden
De meest favoriete kampeerbestemmingen van Nederlanders
Wat zijn de meest favoriete kampeerbestemmingen van Nederlanders? Reis- en boekingsportal camping.info dook in haar data en komt met de resultaten.
29/03/24
Exclusief voor leden
Uitstoot Europese luchtvaart groeit met 16%
De CO2-voetafdruk van de luchtvaart in Europa is in 2023 met 16% gegroeid. Dat is 4% van de totale CO2-voetafdruk die in Europa wordt gegenereerd.
29/03/24
Geopark Schelde Delta erkend als UNESCO Geopark
Het gebied van de Schelde en de Scheldemonding is geologisch, cultuurhistorisch en landschappelijk uniek. Zo uniek zelfs, dat de regio zich voortaan een UNESCO Global Geopark mag noemen.
29/03/24
Dirk Beljaarts vertrekt bij Koninklijke Horeca Nederland
Na een periode van ruim negen jaar vertrekt Dirk Beljaars voor de zomer als algemeen directeur van Koninklijke Horeca Nederland (KHN).
29/03/24
Nieuwe waterspeeltuin voor Burgers’ Zoo
De Arnhemse dierentuin Burgers’ Zoo heeft een nieuwe waterspeeltuin geopend. Centraal staat een kabbelend beekje waar in en rondom kan worden gespeeld.

||| Agenda |||

18/04/24
18/04/24 t/m 18-04-24: TRENDCONGRES 2024
Op donderdag 18 april 2024 organiseert NRIT samen met de opleidingen Tourism Management van de Neder...
14/05/24
14/05/24 t/m 14-05-24: Bekendmaking ‘Top 10 Meest Innovatieve Vakantieparken van de Benelux’
Op dinsdag 14 mei organiseert Pleisureworld bij Yala in Emmeloord de bekendmaking van de ‘Top 10 M...
05/06/24 t/m 07-06-24
05/06/24 t/m 07-06-24: THE INC Conference
Van 5 tot en met 7 juni 2024 is de Hotelschool The Hague gastheer van de internationale INC Conferen...
11/06/24
11/06/24 t/m 11-06-24: Openhuis Posta7 - FEC & Retailtainment
Op dinsdag 11 juni organiseert Pleisureworld Openhuis bij FEC Posta7. Dat is dé hotspot ...
24/06/24 t/m 26-06-24
24/06/24 t/m 26-06-24: CBTS 2024
Van 24 tot en met 26 juni organiseert de Breda University of Applied Sciences de jaarlijkse CBTS-con...