Geplaatst op: 10-03-2017
Auteur: Marc Gerlings
Publicatie: Recreatie & Toerisme maart 2017

FEC gaat om ontmoeten

Family Entertainment Center: Consument wil zappen binnen vermaak en verblijf

FEC gaat om ontmoeten
Foto: Pleisureworld

Zet een paar experts bij elkaar om te praten over Family Entertainment Center (FEC) en het wordt een spaghetti aan interpretaties. Hans van Leeuwen weet wél waar het naartoe gaat. De trend van alsmaar meer indoor speeltuinen loopt ten einde. Plaatsen waar horeca en attracties samen vermaak bieden, worden de renderende entertainment centers in de komende vijf jaar.


De eerste faillissementen in de indoor speeltuinen zijn een feit. Nog steeds worden nieuwe filialen gebouwd. Die kunnen individueel succes hebben maar feit is dat een consument binnen ongeveer een kwartier rijden van zijn huis een speeltuin vindt. Het overaanbod werkt dodelijk, de concurrentie is moordend geworden. Terwijl een paar jaar geleden iedereen nog brood zag in meer indoor locaties. Het family entertainment center is het antwoord op de leisure locaties die maar één of enkele mogelijkheden bieden. Een FEC bedient de maatschappelijke verandering waarin extended families, zakelijke groepen maar ook andere groepen zoals de voetbalvereniging, leisure afnemen. Veel zappen in activiteiten die je samen kunt doen, aangevuld met goede horeca. 

"Dan moet je denken aan de komende 5 tot 10 jaar als het gaat om return on investment." 


Hoe ziet het toekomstperspectief voor Nederland voor FEC eruit?

Hans van Leeuwen: "Wie nu in staat is om zijn locatie om te bouwen tot een FEC, schat ik dat succes mogelijk is op middellange termijn. Dan moet je denken aan de komende 5 tot 10 jaar als het gaat om return on investment. Kijk je naar een langere periode dan behoudt een pand of locatie wel zijn waarde maar moet je opnieuw de activiteiten aanpassen op de doelgroep. Wees eerlijk, we hebben in leisure zoveel zo snel voorbij zien komen dat een scenario voor meer dan 10 jaar onmogelijk is. Ik schat in dat met FEC nieuwe doelgroepen langer hun vrijetijd in deze locaties doorbrengen. Ik blijf zeggen, kijk naar je doelgroep. Het aantal senioren groeit nog steeds. Je ziet dan ook de eerste concepten van FEC opkomen die minder de intensieve activiteiten aanbieden maar zich meer op food en fun richten. Dat sluit wél aan bij de senioren die elkaar willen ontmoeten en leuke kleine avonturen willen meemaken.”


3x Family Entertainment Center

Dat is een positief scenario voor leegstaande binnensteden, failliete kartbanen en alleen op winkelen gerichte boulevards. Dat roept de vraag op wat dan wel een family entertainment center is. Het lijkt een containerbegrip maar je kunt drie basispunten herkennen. Als je zelf met de ontwikkeling van een FEC aan de slag gaat, sla ze op.


1) De FEC buitenruimte. Deze is ontstaan met de opkomst van klimcentra. Inmiddels is deze markt vol en is de concurrentiedruk hoog. Het gaat om locaties waarbij gewandeld, gefietst maar vooral geklommen en getokkeld kan worden. Hans: "Deze centra hebben heel goed door dat je kwalitatief mooie centrale faciliteiten moet bieden met horeca en kleedruimte. Nu maken deze centra nog niet de overstap naar een echte FEC want daarvoor moet bijvoorbeeld de extended family veel kunnen beleven. Dat lukt nog niet overal.”


2) De FEC bowlingbaan/kartbaan/indoor speeltuin. Een vorm van leisure die jarenlang succesvol was. Door het toevoegen van horeca werd de bezoekduur verlengd. Deze locaties zijn geschikt voor het opschalen naar een FEC maar ze zijn het vaak niet. Hans: "Bij enkele van deze klassieke locaties, vooral bij bowlingbanen zie je het gebeuren, wordt een kleine buitenruimte toegevoegd. Daar komt een speeltuin of een klein spray park. In sommige gevallen wordt de horeca verbeterd en door al die verbeteringen zie ik vanuit de praktijk als consultant dat met name het rendement in de zomer verbetert.”


3) De FEC leisure boulevard. Naar de mening van Hans heeft een FEC die bestaat uit de bundeling van ondernemingen in een leisure boulevard grote kansen. Dan moet het wel anders dan de leisure boulevard in Kerkrade. "Je hebt daar een soccer stadium, een Chinees restaurant, een Italiaan, gaming, sport, fastfood en een indoor speeltuin. Allemaal zelfstandige ondernemers. Die combinatie maakt het bijzonder voor de consument. Je kunt wachten op problemen want wat het leisuregebied aanbiedt sluit niet aan bij de wensen van de consument die gaat voor het idee van one stop shopping. De indoor speeltuin is ’s avonds leeg en dan is er geen traffic voor het restaurant daarnaast dat in de avonduren juist wel open is. In het soccer stadium is doordeweeks bijna geen activiteit. Het heeft allemaal geen verbinding en ik denk dat de gasten daarom wegblijven. Als je wel traffic wil, moet je het op elkaar afstemmen. Dan kan de ene ondernemer profiteren van de ander en levert de FEC aanpak van de boulevard een meerwaarde voor alle ondernemers.”


"Je ziet als trends dat de consument food, fun en shopping soms ook aanvult met verblijf"


Stand FEC: 600 bedrijven

De toon is daarmee, als vanouds bij Hans van Leeuwen, duidelijk het type hart op de tong. Hoe moet het dan verder met deze trend en type leisure bedrijven. Het aantal FEC’s in Nederland loopt naar schatting tegen de 600 ondernemingen.

Hans: "FEC ondernemers zijn vaak relatief klein, niet enorm kapitaalkrachtig en dan wordt niet altijd door een gemeente naar hen geluisterd. Dat is jammer want leisure gaat echt meer invloed krijgen in steden. In Zoetermeer wordt gedacht aan een factory outlet (op 23 januari besliste de gemeenteraad voor verder onderzoek naar de Holland Outlet Mall, red.). Lelystad gaat de outlet verdubbelen. Ik ben daar zelf betrokken als adviseur om deze outlet sterker te maken in zijn leisure aanbod. Ook een hotel zou passen in dit concept. Je ziet als trends dat de consument food, fun en shopping soms ook aanvult met verblijf. Een aanwijzing voor de trend is het onderzoek van bureau Gfk waarin voor het eerst de eennachtsovernachtingen bij een festival duidelijk zijn.



Foto: Pleisureworld


Oud denken over vierkante meters
Er zit een bedreiging in FEC als gemeenten met hun beleid niet inspelen op verandering in denken over vierkante meters. Verander je nu niet mee met de vraag naar leisure en FEC dan blijven die gemeenten met een overschot aan grond of vierkante meters zitten. Je ziet nu in gemeenten dat food en fun conflicteren. Als ik kijk naar de situatie in bijvoorbeeld Leusden dan komt daar een extra vorm van theater niet. Want door hoort ook weer een horecaformule bij en dat wil de lokale Van der Valk niet. Het AFAS theater wil niet nog een theater erbij. Het publiek vraagt naar FEC met meer vermaak, elkaar ontmoeten en entertainment. Overheden zien die verandering nog niet en luisteren veel naar de ondernemers die niet veranderen.”


Waar liggen dan de kansen?

Hoe moet je aan de slag met FEC en waar liggen de kansen. De signalen hoe je een FEC opzet zijn onder meer te zien bij de grote bioscoopcomplexen. Bij Arnhem en Utrecht (Kinepolis) zijn net twee grote locaties geopend. Beide dicht bij het station en dat levert duidelijk veel traffic op, meent Hans. Traffic is een sleutelwoord om een FEC te laten groeien. Ook grootte en het aanbod aan mogelijkheden zijn sleutels tot succes. Een kartbaan, pur sang, is 2 tot 3.000 vierkante meter groot. Het waren de iconen voor de opkomende leisure industrie in Nederland. Bij indoor speeltuinen geldt ook een gelijksoortige grootte, al zijn er veel verschillen. De eerst faillissementen in de overbezette markt van speeltuinen zijn een feit. Door het opschalen naar een FEC kunnen deze locaties nog een kans maken. "Een beetje FEC begint bij 6 tot 8.000 vierkante meter. Wie niet transformeert kan niet meer inspelen op de verandering bij de consumenten en moet genoegen nemen met minder bezoekers. Aan de inkomstenkant is een FEC interessant. Een indoor speeltuin vraagt tussen de 6 tot 8 euro (doorgaans alleen voor de kinderen, red.). Een FEC begint bij 10 of 11 euro maar dan moet je wel de gast minimaal drie spelelementen of meer bieden.”


Food, jump, soccer en laser. FEC in Kerkrade. Foto: Pleisureworld.


"Hij neemt af waar hij zin in heeft"


Betaalbaar en ontmoeten

"Een FEC is een betaalbaar uitje. Je kunt meerdere activiteiten met elkaar doen. Elkaar ontmoeten, samen dit avontuur beleven, dat past helemaal bij wat de consument nu wil. Daarom heb ik vorig jaar de term sushimarketing bedacht. Je stapelt net als in sushirestaurants bordjes op en je betaalt die bordjes. Bij een FEC stapel je activiteiten en daardoor kan het zijn dat een gast meer betaalt bij een FEC dan bij een pretpark. Hij neemt af waar hij zin in heeft en wat past bij zijn avond.”


"Geen achtbanen erbij maar gelegenheden waar je samen speelt en elkaar ontmoet"


Inspiratie uit de campingsector

Voor een sterk voorbeeld wijst Hans naar camping Beerze Bulten waarbij de gedachte van een resort samenkomt met activiteiten voor meerdere doelgroepen. "Er zijn kansen voor sporthallen en zwembaden door het toevoegen van extra activiteiten maar dan wel in de vorm van een totaalbeleving. Niet alleen gewoon mee actie bieden zoals zwembaden doen. Beleidsmakers kunnen denken aan een exploitatie met een pps-constructie. Dan heb je ruime voorzieningen voor meerdere doelgroepen en je kunt het voor inwoners die het niet breed hebben toegankelijk houden met een soort sportpas. Ik zie deze trend ook in de Duitse attractieparken; daar bouwen ze geen achtbanen erbij maar gelegenheden waar je samen speelt en elkaar ontmoet.”


Het Nieuwe Dagje Uit

Het beeld van de Nederlandse vorm van FEC wordt helder. Wat zijn nog meer sterke voorbeelden in de Lage Landen? Succesvol zijn Superfun in Amersfoort dat maar liefst 9 activiteiten en horeca biedt op 6.000 vierkante meter in één locatie.

"De Voltage in Tilburg is ook een succesverhaal. Jaarlijks komen hier 350.000 bezoekers. Met meer dan 35 activiteiten waaronder diverse escape rooms laat dit bedrijf zien wat een FEC kan betekenen. Daarom houden we ons congres Het Nieuwe Dagje uit op 23 maart in de Voltage.” Op zijn congres laten binnen- en buitenlandse experts zien hoe zij FEC’s ontwikkelen. Max Coppes (Voltage), Pieter Cornelis (Stenden en voormalig directeur strategie Toverland), Duncan Philipps (360 Play), Andreas Sievering (Fort Fun Abenteuerland), Laurent Valcke (O’Learys Sportsbar), Guus van Loenen (Monkey Town), Johan Granholm (Lappset) laten zien hoe strategie en praktijk van de FEC eruit ziet.


Vakdag Family Entertainment Centers (FEC) 23 maart

Trampolineparken, escape rooms en bioscopen schieten als paddenstoelen uit de grond. De ouderwetse midgetgolfbaan is getransformeerd tot een glowgolf en ook bowlingbanen beleven een comeback. Nieuwe concepten dienen zich aan met virtual reality, Inbreak Rooms, Gaming Centers en IP conceptstores.


Ook de vastgoedmarkt ziet nieuwe ontwikkelkansen in leisure en het fenomeen leisure boulevard steekt de kop op. Het wordt tijd dat de Family Entertainment Centers als een professionele bedrijfstak worden omarmd en dat ook de ondernemers in deze sector zich verder professionaliseren en onderscheiden. De stand alone indoor speeltuin, paintball, bioscoop of klimhal heeft zijn langste tijd gehad!


Meld je aan op: hetnieuwedagjeuit.nl

Locatie: Voltage in Tilburg

Prijs: 135 euro

Programma: van 10.00 tot 17.00



Dit artikel verscheen in Recreatie & Toerisme maart 2017
Topics:Leisure
Trefwoorden: attractie, recreatie, dagje uit, fec, entertainment, leisure, sport, horeca

CELTH
 





||| Nieuws |||

27/03/24
Uitbreiding KLM-busdienst
Vanaf 31 maart wordt de KLM-busdienst Nijmegen – Arnhem - Schiphol uitgebreid met één extra dienst naar dagelijks twee omlopen.
27/03/24
My First Smartphone Festival krijgt waarschijnlijk vervolg
De eerste editie van My First Smartphone Festival bij Beeld & Geluid heeft afgelopen weekend ruim 2200 bezoekers getrokken. Verspreid over vier dagen, van donderdag tot en met zondag, leerden kinderen, hun ouders en docenten over hoe om te gaan met je allereerste telefoon.
27/03/24
Exclusief voor leden
Drie Van Goghs lang te zien in Rijksmuseum Amsterdam
Het Rijksmuseum krijgt drie extra troeven in handen, drie Van Goghs. Het museum is vaak een onderdeel voor de vele toeristen die naar Nederland komen. Zij willen vast ook graag die langdurige bruiklenen zien.
26/03/24
Booking.com stopt duurzaam reisprogramma na gesprek met ACM
Reiswebsite Booking.com heeft na gesprekken met de Autoriteit Consument & Markt (ACM) besloten het zogenoemde Travel Sustainable (voorheen: Duurzaam Reizen) programma offline te halen per 25 maart.
26/03/24
Reiziger wil directe vlucht
Luchtvaartreizigers hechten aan een rechtstreekse verbinding naar de eindbestemming. Het overgrote deel van alle vliegreizen kent dan ook geen overstap tijdens de reis. Bij vliegreizen van meer dan 6 uur biedt een overstap vaker een aantrekkelijk alternatief.
26/03/24
Zo krijgt het thema duurzaamheid voet aan de grond in de reisbranche
Steeds meer mensen raken overtuigd van het nut en de noodzaak van duurzaam leven. Met duurzaam wordt een leefstijl bedoeld die een zo laag mogelijke ecologische voetafdruk achterlaat. In andere woorden: hoe kunnen we ervoor zorgen dat de natuur zo min mogelijk te lijden heeft onder het gedrag van de mens?
25/03/24
Is het de moeite waard om te investeren in betrouwbare service voertuigen voor uw resort/park?
Als het gaat om het runnen van een resort of park, kan het belang van betrouwbaar transport niet genoeg benadrukt worden. Of het nu gaat om het vervoer van gasten over uitgestrekte gebieden of om de mobiliteit van het personeel voor verschillende taken, duurzame en goed onderhouden service voertuigen zijn essentieel voor een soepel verloop van uw faciliteit. Maar is het verstandig om te investeren in duurzame servicevoertuigen en hoe vaak moeten ze worden onderhouden?
25/03/24
Exclusief voor leden
Hotel Noordsee sluit zich aan bij Fletcher
Hotelketen ziet een wens in vervulling gaan met een hotel op Waddeneiland Ameland. Per 1 april zal bij Hotel Noordsee de vlag van Fletcher Hotels in top gaan.

||| Agenda |||

18/04/24
18/04/24 t/m 18-04-24: TRENDCONGRES 2024
Op donderdag 18 april 2024 organiseert NRIT samen met de opleidingen Tourism Management van de Neder...
14/05/24
14/05/24 t/m 14-05-24: Bekendmaking ‘Top 10 Meest Innovatieve Vakantieparken van de Benelux’
Op dinsdag 14 mei organiseert Pleisureworld bij Yala in Emmeloord de bekendmaking van de ‘Top 10 M...
05/06/24 t/m 07-06-24
05/06/24 t/m 07-06-24: THE INC Conference
Van 5 tot en met 7 juni 2024 is de Hotelschool The Hague gastheer van de internationale INC Conferen...
11/06/24
11/06/24 t/m 11-06-24: Openhuis Posta7 - FEC & Retailtainment
Op dinsdag 11 juni organiseert Pleisureworld Openhuis bij FEC Posta7. Dat is dé hotspot ...
24/06/24 t/m 26-06-24
24/06/24 t/m 26-06-24: CBTS 2024
Van 24 tot en met 26 juni organiseert de Breda University of Applied Sciences de jaarlijkse CBTS-con...