Waarom Libéma een uniek Safari Resort bouwt

Interview met directeur Dirk Lips

Libéma realiseert bij Safaripark Beekse Bergen een Safari Resort met 425 accommodaties waar de gasten tussen de dieren verblijven. Een uniek concept waar je vanuit je eigen accommodatie de dieren kunt observeren. Een mooie aanleiding voor een interview met Libéma-directeur Dirk Lips. Natuurlijk op het Safari Resort waar de eerste vier proeflodges net zijn gerealiseerd. Onder een mooi najaarszonnetje zitten we op het terras waar de giraffes en zebra’s ons nieuwsgierig gade slaan. Libéma bestaat ruim 30 jaar heeft vakantieparken, attractieparken en beurzen- en evenementenlocaties in haar portfolio.

Hoe bent u in de vrijetijdssector terecht gekomen?

"Dat kwam door het Autotron in Rosmalen waar mijn vader zijn verzameling historische auto’s exposeerde. Het bedrijf was eigenlijk op sterven na dood en werd door het scheepsschroevenbedrijf van mijn vader geparachuteerd. Toen dat slechter ging, klapte die parachute dicht en moest het ineens op eigen benen staan. Ik heb het Autotron over mogen nemen en meteen een plan gemaakt om het te commercialiseren door attracties, beurzen, feesten en evenementen toe te voegen. Het bedrijf was het tweede jaar nadat we het overnamen al rendabel. Toen is ook de visie ontwikkeld dat we risico's wilden beperken en spreiden door niet alleen dagrecreatie maar ook verblijfsrecreatie en beurzen en evenementen toe te voegen."

"Die drive om te vernieuwen, innoveren en uit te breiden, zit in de genen van Libéma en blijven we de komende dertig jaar ook vrolijk doen." Dirk Lips, directeur Libéma

Libéma heeft drie vakantieparken, negen attractie- en dierenparken en elf locaties voor beurzen en evenementen. In 2015 werden de dierentuinen van Zodiac Zoo’s nog overgenomen. Is Libéma nu klaar met groeien en overnames?

"Nee, want we zitten hier in het nieuwe Safari Resort lekker op een terrasje bij een van de proeflodges en er komen er nog ruim 400. We breiden de Brabanthallen dit jaar met 7.800 meter uit door het middenplein tussen de beurshallen te overkappen en hebben net 10.000 vierkante meter geopend in de Expo Haarlemmermeer. AquaZoo in Friesland heeft een nieuwe krokodillenpresentatie, ZooParc Overloon een nieuw verblijf voor giraffen en in Dierenrijk is een nieuwe chimpanseepresentatie geopend. We innoveren en breiden elk jaar uit. Zowel op bestaande parken maar ook door acquisitie in nieuwe parken. Als het goed is, worden voor het eind van het jaar twee nieuwe acquisities bekend gemaakt. We zijn trots op wat we gedaan hebben, maar we vinden ook dat het morgen altijd beter kan. Die drive om te vernieuwen, innoveren en uit te breiden, zit in de genen van Libéma en blijven we de komende dertig jaar ook vrolijk doen.”

Libéma is alleen in Nederland actief. Een bewuste keuze?

"Om een bedrijf op te zetten, moet je er bovenop zitten en dan is de reisafstand een beperkende factor. Er werken meer dan 1.000 mensen bij Libéma maar voor ontwikkeling hebben we een relatief klein team. Die hebben ook hun operationele verantwoordelijkheden en dan is het handig om niet te veel tijd te verliezen aan reizen.”

Hoe zit Libéma financieel in elkaar?

"Libéma is een heel gezond bedrijf. We hebben een balanstotaal van meer dan 230 miljoen euro. Op een omzet van 103 miljoen euro maken we een EBITDA van ruim 17 miljoen. We hadden eind 2016 zo'n € 15,0 MIO bij de bank gefinancierd. Er komen nu wat meer leningen bij voor het Safari Resort maar we hebben de afgelopen zeven jaar alle investeringen uit eigen middelen gefinancierd en tegelijkertijd onze bankschuld ver terug gebracht. In principe streven we naar bankschuld nul.”

Wat is uw visie op de Nederlandse vrijetijdsmarkt?

"De vrijetijdsmarkt is groeiende omdat mensen steeds meer vrije tijd hebben en die op een kwalitatief hoge en verrassende manier willen beleven. Daarin moet je niet alleen meegaan, maar voorop lopen. De consument is terecht kritisch en veeleisend. Daarom hebben we hier op het Safari Resort geen gewone bungalows gebouwd maar ruime lodges met een grote badkamer, een apart toilet maar ook een badkamer en suite voor de ouderslaapkamer.”

"Dat is de ultieme ervaring en dat kan nergens in Nederland." Dirk Lips, directeur Libéma

Hoe bent u op het idee voor het Safari Resort gekomen?

"We hebben Beekse Bergen opgezet vanuit het idee om in Nederland een dag Afrika te beleven. Daar zijn we redelijk in geslaagd. Je kunt hier wandelen, met de auto of de bus op safari of op de boot stappen. We hebben gezegd als je een dag Afrika biedt dan moet je ook een meerdaags verblijf in Afrika kunnen bieden. Dat is de ultieme ervaring en dat kan nergens in Nederland. Als je dan hier op de veranda met een kopje thee zit en je hebt dit uitzicht, dan word je daar wel heel erg blij van.”

Heeft het ook te maken met de maatschappelijke opgave dat vliegen niet goed is voor het milieu en massaal vliegen naar Afrika niet zo'n goed idee is?

"Als je Afrika goed wilt doen, dan is dat voor een normaal gezin onbetaalbaar. Dat kunnen heel veel mensen zich niet permitteren. Hier kan dat wel en daarmee zijn we uniek in Europa. Onze passie is om gasten de ultieme avondsafari, de sereniteit van de nacht en de stilte van de ochtend te laten ervaren. Je kunt hier een unieke Afrika-beleving meemaken voor een prijs die voor veel mensen haalbaar is.”

Gaan jullie huisjes op het Safari Resort uitponden?

"Nee, dat gaan we niet doen. Net als de Efteling, die hebben ook alle huisjes in eigendom. Wij zijn uiteindelijk exploitatieboeren. Gastvrijheid, het exploiteren van leisure is ons vak en het ontwikkelen doen we om nog beter te kunnen exploiteren. Wij zijn dus geen ontwikkelaars in de zin van we ontwikkelen en dan moet een ander maar zien hoe hij het exploiteert. Nee, wij investeren om te exploiteren.”

Zijn de lodges ook duurzaam gebouwd?

"Duurzaam past bij ons en daarom is het Safari Resort het eerste vakantiepark dat helemaal elektrisch is. Je vindt hier geen gasleidingen, we hebben alles met warmtepompen en elektriciteit gedaan. Ook de centrale voorzieningen en het zwembad worden zonder gas verwarmd.

Ik zie geen zonnepanelen liggen?

"Klopt, maar elektriciteit hoeft niet hier opgewekt te worden. Het gaat erom hoe je je energievoorziening regelt. We kunnen de stroom op dit dak hier opwekken maar ook op een ander dak dat 100 meter verder ligt. We gebruiken natuurlijk groene stroom. De essentie is dat we zowel in de bouw als in de exploitatie maximaal duurzaam zijn.”

Was het heel duur om het park duurzaam te bouwen?

"In de eerste plaats hebben we gebouwd in de ecologische hoofdstructuur en tussen bestaand groen. Ten tweede wilden we het bestaande landschap met zijn mooie duinstructuur behouden. Dat heeft tot gevolg dat we relatief weinig lodges op een hectare bouwen. Alle grote en luxe lodges zijn ook vrijstaand en dat heeft heel veel geld gekost.”

Kan het uit?

"Dat is wel de bedoeling. We hebben een marktconforme lening van de provincie gekregen en door heel veel eigen middelen zijn de kapitaalslasten niet onze grootste zorg.”

Liggen de huurprijzen hoog?

"Nee, je moet het vergelijken met de prijzen van Bosrijk bij de Efteling. We zitten daar net iets onder. We hadden het ook heel exclusief kunnen maken maar dat wilden we niet. We denken dat we de bezetting zo hoog kunnen maken dat we de prijzen beperkt kunnen houden en ook de kosten terug kunnen verdienen.”

"We gaan daar zelfs zover in dat we ook in de nacht zorgen dat we volle maan kunnen simuleren en altijd een mooie zonsopkomst en zonsondergang hebben." Dirk Lips, directeur Libéma

Ook in het laagseizoen?

"Wat je hier voor je lodge aan dieren hebt lopen, zie je zelfs in Afrika niet. Het is eigenlijk Afrika plus. Ik ben bij een aantal parken in Afrika geweest maar dit zie je nergens. We zijn de enige plek in Europa waar je echt wildlife kunt ervaren. We gaan daar zelfs zover in dat we ook in de nacht zorgen dat we volle maan kunnen simuleren en altijd een mooie zonsopkomst en zonsondergang hebben. Die wens hebben we samen met Philips Lighting ingevuld.”

Wat voor voorzieningen krijgt het park nog meer?

Het Safari Resort krijgt een eigen centrumgebouw met zwembad, verschillende restaurants, bowlingbanen en overdekt spelen. Gasten kunnen ook een avondsafari doen en een bezoekje achter de schermen brengen.”

Hoe kijkt u aan tegen de grote maatschappelijke uitdagingen rond klimaatverandering, circulair bouwen en digitalisering.

"Laat ik me beperken tot het klimaat. Dat vind ik verschrikkelijk belangrijk, maar onze generatie moet zich schamen. Wat in miljarden jaren is gegroeid en geëvolueerd, zijn we in één generatie aan het vernietigen. Dat vind ik gewoon gênant en van kortzichtigheid en egoïsme getuigen die er bij mij niet in kan. Wat wij hier doen, is de mensen laten ervaren, tot diep in hun ziel hoe mooi en prachtig de natuur is.”

Precies op dat moment komt een kudde zebra’s aanlopen en ervaar je hoe uniek dit Safari Resort is. Ik ben niet snel onder de indruk maar dit is echt fantastisch.

"Ik hoop dat u met mij beseft hoe mooi dat is. De aarde is niet ons eigendom maar van iedereen, niet alleen van de mensen maar ook van de dieren, de planten en van vorige en veel toekomstige generaties. We zijn iets aan het vernietigen dat niet eens van jou is. Dat is echt onhebbelijk als je dat verkwanselt. We hopen dat onze gasten zich na een bezoek realiseren dat ze zuinig moeten zijn op de aarde, op onze fauna en flora, op ons milieu en onze lucht.”

De ontwikkeling van het Safari Resort staat niet op zichzelf maar is breder ingebed in de toeristische ontwikkeling van Midden-Brabant. Hoe is dat zo gekomen?

"Toen we ons in Brabant afvroegen wat er moest gebeuren om het toerisme een boost te geven, hebben we de analyse gemaakt dat Brabant dagrecreatief heel veel moois heeft maar een beperkte catchment area heeft. Om die te vergroten moesten we kwalitatief hoogwaardige vernieuwende en verrassende verblijfaccommodaties bouwen, die winterhard en jaarrond open zijn. Die visie is zo simpel dat iedereen dat begrijpt. Toen hebben overheid en bedrijfsleven de handen ineen geslagen en de eerste projecten zijn het Loonsche Land bij de Efteling en hier het Safari Resort bij Beekse Bergen waarvoor we voor een deel een marktconforme lening van de provincie hebben gekregen.”

Een lening van de provincie?

"Op de lening van de provincie betalen we marktconforme rente maar daar zetten we een renteopslag op. Dat geld stoppen we in een Brabantbreed Leisure Investeringsfonds waarmee projecten worden gerealiseerd die wat moeilijker te financieren zijn. Die renteopslag betalen we voor een deel vooruit zodat het fonds direct geld heeft en niet eerst tien jaar moet sparen.”

"De overheid heeft in Noord-Brabant veel meer gedaan dan ik verwacht had." Dirk Lips, directeur Libéma

Er wordt veel geklaagd over de overheid. Hoe heeft u de samenwerking in de regio ervaren?

"De overheid heeft in Noord-Brabant veel meer gedaan dan ik verwacht had. Puur op basis van vertrouwen, van geloof hebben in het ideaal dat je echt recreatie en toerisme kunt laten groeien. De voormalige burgemeester van Tilburg, Peter Noordanus en Ryan Palmen, burgemeester van Hilvarenbeek, evenals gedeputeerden Bert Pauli en Erik van Merrienboer hebben echt hun nek uitgestoken. De overheid stimuleert toerisme en recreatie omdat het goed is voor het vestigingsklimaat, goed is voor de economie maar ook goed is voor de werkgelegenheid van mensen met een wat lager opleidingsniveau. Bij ons hoef je geen universitaire opleiding te hebben. Zonder dat kom je ook een eind want wij hebben gewoon mensen nodig die het leuk vinden om dienstverlenend te zijn, die gastvrij willen zijn en gewoon willen werken.”

Eén van de plannen in Brabant is de realisatie van een derde attractiepark in de regio. Haalt u dan geen grote concurrent binnen?

"Als je wilt dat meer mensen een vakantie in Brabant doorbrengen, moet je samenwerken. Dat doen ze echt niet als het alleen maar Efteling, Beekse Bergen of de Sint Jan is. Daarom zullen wij zo'n plan alleen maar toejuichen. Een tweede Safaripark zal er niet komen, daar zijn we niet zo bang voor.”

Er is de laatste tijd steeds meer weerstand tegen het houden van dieren in gevangenschap. Het houden van circusdieren is aan banden gelegd, de eerste zeedierenparken sluiten. Hoe kijkt u daar tegenaan?

"Die discussie is volkomen terecht. Mijn echte passie is dieren, ik ben ondernemer, moet centjes verdienen en dat lukt tot nu toe ook redelijk, maar mijn echte passie is dieren. Vroeger waren dierentuinen verzamelplaatsen van zoveel mogelijk soorten maar bij de oprichting van EAZA hebben we gezegd dat dat tegen je gaat keren. Als wij een dierenverblijf bouwen doen we dat op basis van dierwelzijn en een volwaardig verblijf voor een familiegroep. Als je hier kijkt, zie je ongeveer 15 giraffen op een groot terrein lopen, moeders, een aantal jongen en één bul erbij. Daarmee is zo'n groep in zijn natuurlijke samenstelling. En zo hoort het ook. Als je dat doet, is het dierenwelzijn optimaal. Het mooiste compliment hebben we vorig jaar gehad van biologe Jane Goodall die zei als ze een chimpansee zou zijn en ze mocht kiezen tussen Afrika en de Beekse Bergen, ze dan hier zou zitten.”

Naast het Safaripark hebben jullie op deze locatie ook nog Vakantiepark Beekse Bergen en Speelland Beekse Bergen. Wat gaat daarmee gebeuren?

"We willen op termijn ook overdekt spelen bij Speelland realiseren en we gaan de interieurs van de bungalows op het vakantiepark vernieuwen. Daar gaan we ook een nieuwe generatie stacaravans introduceren.”

Hoe gaat het met de andere parken van Libéma?

"Dierenrijk in Eindhoven is een van onze meest succesvolle parken. Maar ook AquaZoo in Friesland en ZooParc in Overloon en doen het heel goed. ZooParc staat in de top 3 van best gewaardeerde dagjes uit op Zoover. In Aviodrome gaan we bouwen aan een hele grote tentoonstelling over 100 jaar burgerluchtvaart in 2019.”

Gaan jullie bij Aviodrome nog last krijgen van de luchthaven die daar komt?

"Het tegenovergestelde. Daar gaan we heel veel plezier van krijgen. De vertrekhal komt pal tegenover Aviodrome te liggen. Dus vanuit de vertrekhal kijk je uit op Aviodrome en andersom. Daar tussen zit de start en landingsbaan. Spannender kan het niet.”

"Mensen willen elkaar ontmoeten, met hun eigen geloofsgenootjes of dat nu muziek- of tuinevents zijn." Dirk Lips, directeur Libéma

Ik zie dat Libéma nog volop investeert in beurs- en evenementenlocaties. Zijn jullie niet negatief over die markt door de digitalisering?

"We zien inderdaad een vergaande digitalisering waar je alles op je mobieltje kunt zien maar aan de andere kant is live contact nog steeds heel belangrijk. Je kunt wat laten zien, je kunt elkaar in de ogen kijken, dat geeft een beetje vertrouwen en praat wat makkelijker. Mensen willen elkaar ontmoeten, met hun eigen geloofsgenootjes of dat nu muziek- of tuinevents zijn. Daarin zien we nog groei. Bij vakbeurzen moet je jezelf echt specialiseren en er hard voor werken. Bij de Brabanthallen hebben we nu een hele grote energiebeurs, en die loopt prima.”

Waar staat Libéma over een jaar of vijf?

"Geen idee en het interesseert me eigenlijk niet. We hebben per bedrijf ambitieplannen gemaakt en dat geeft het ontwikkelingsperspectief per Libémadochter aan in de periode 2018-2025. Als ik dan zie wat er allemaal voor reële plannen zijn, dan moeten we de komende zeven jaar nog heel hard werken. Als directeur mag ik een beetje de voorzet geven maar onze teams hebben zelf die plannen gemaakt. Dan mag ik alleen maar blij zijn dat ik de centjes aan de plannen mag geven. ”