Hoe evenementen succesvol afval kunnen verminderen
CELTH meet de effectiviteit van diverse maatregelen
CELTH onderzoekt diverse concrete maatregelen
Eén van de projecten behelst het verminderen van afval waarover met de Nederlandse overheid een zogenaamde Green Deal is afgesproken. Afval is niet alleen onwenselijk vanuit een sociaal en duurzaam oogpunt, ook vanuit een gezonde exploitatie. Het Centre of Expertise Leisure, Tourism & Hospitality (CELTH) is door Green Events ingeschakeld om te onderzoeken hoe afval op evenementen kan worden beperkt. Vanuit NHTV trok Marisa de Brito het project en vanuit Stenden Elena Cavagnaro. Samen met studenten hebben zij onderzocht hoe evenementen sigarettenpeuken kunnen recyclen en afval van plastic drinkbekers kunnen beperken. Die keuze hebben ze met de festivals gemaakt. "DGTL had het verminderen van plastic afval al als een prioriteit en WTTV zocht naar een innovatieve oplossingen en vond onderzoek naar sigarettenpeuken interessant omdat daar nog niet veel in was gedaan”, vertellen de onderzoekers. Gedurende twee festivals zijn de voorgestelde maatregelen getest en is de effectiviteit gemeten. Uiteindelijk doel is om te groeien naar afval vrije festivals.
Het project had drie specifieke doelen:
- De aanpak van specifiek afval zoals sigarettenpeuken en plastic glazen
- Inzichtelijk maken van het effect van afval op de beleving van de bezoeker
- Het ontwikkelen van tools voor festivalorganisatoren
1. Met welke maatregelen zorg je ervoor dat mensen geen sigarettenpeuken op de grond gooien?
Het eerste afval dat door de onderzoekers onder de loep werd genomen waren sigarettenpeuken. Onbeduidend klein maar op milieuaspect een onverwachte sluipmoordenaar. Omdat vrijwel elke roker op een festival gedachteloos zijn peuk op de grond gooit en niet denkt aan de milieuschade, is er tot nu toe weinig aandacht voor geweest. Helaas weten maar weinig consumenten dat peuken veel milieuschade toebrengen. Een peuk bevat meer dan 12.000 acetaat fibers en het kan wel tot 18 maanden duren voordat deze, met achterlating van schadelijke stoffen als cadmium, arsenicum en lood, is afgebroken.
1.1. Consumenten willen gedrag aanpassen
Uit onderzoek van CELTH onder festivalgangers blijkt dat consumenten wel bereid zijn hun gedrag aan te passen. Zo zal 50% van de rokers zijn of haar gedrag aanpassen als ze beter zijn geïnformeerd en tot zelfs 80% als een asbak beschikbaar is. Deze moet dan wel binnen 12 meter beschikbaar zijn. Jammer is dan weer wel dat sigarettenpeuken bij de bezoekers niet als groot milieuprobleem wordt gezien. Ook veel festivalorganisatoren zien sigarettenpeuken niet als een groot milieuprobleem. Aan de andere kant is 50% van de festivalgangers bereid meer te betalen voor een festival dat haar ecologische impact wil verminderen.
1.2 Welke maatregelen kun je nemen?
In het project zijn een aantal concepten getest om het aantal op de grond gegooide sigarettenpeuken te verminderen. Die concepten richtten zich op bewustzijn creëren, sigarettenpeuken verzamelen of partnerships aangaan om afval te recyclen. Uitgangspunt is daarbij steeds dat het voor de bezoekers leuk en interactief moet zijn, makkelijk toegankelijk is, een beloningssysteem bevat, betaalbaar is, co creatie en participatie bevordert en recycling opties biedt.
|
Categorie |
Voorbeelden |
|
Infrastructuur |
draagbare asbakken sigaretteninzamelingsstations |
|
Guerrilla campagnes |
Levensgrote sigarettenpeuken |
|
Partnerschaps |
Met sigarettenrecyclingbedrijven |
|
Plezier |
Smoking Hot Area's Leuke afvalbakken Stemmen met je peuk |
|
Krachtige campagnes |
"If you dont’t pick it they will” van de Endangered Wildlife Trust, South Africa |
|
Producten |
Bakstenen van sigarettenpeuken |
|
Straatkunst |
3D Calk van Leon Keer in Breda |
1.3 Test op Welcome to the Village
In 2018 is Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa. De stad wil dat alle festivals showcases zijn rond 5 E's: Europa, Entrepreneurship, Empowerment, Experience en Ecology. In het Bidbook heeft Leeuwarden aangegeven dat het de meest duurzame Culturele Hoofdstad van Europa wil worden en een blijvende legacy wil achterlaten op het gebied van bescherming van de omgeving en sociaal economische ontwikkeling. Op het festival Welcome to the Village in Leeuwarden zijn de in het eerdere vooronderzoek opgedane bevindingen getoetst. Doel was te onderzoeken hoe bezoekers konden worden gestimuleerd om geen sigarettenpeuken niet op de grond te gooien maar er op een meer verantwoorde manier afstand van te doen. Uit eerder onderzoek is gebleken dat bezoekers minder geneigd zijn sigarettenpeuken op een schone grond te gooien als er makkelijk toegankelijke afvalmogelijkheden zijn.
1.3.1 Drie experimenten
De onderzoekers hebben drie experimenten opgezet op een duidelijk afgeschermd deel van het festivalterrein met een eigen programmering. Op dag 1 is de ondergrond alleen schoon opgeleverd, op dag 2 werd de grond weer schoongemaakt maar werden ook draagbare asbakken uitgedeeld en op dag drie konden bezoekers met weer een schone ondergrond van sigarettenpeuken een kunstwerk maken. Na elke dag werden de sigarettenpeuken op de grond geteld. Gedurende de dag werden de rokers geobserveerd en geïnterviewd.
1.3.2 0-meting
Op de eerste dag telden de onderzoekers na vier uur 651 peuken op de grond. Bij gemiddeld 275 bezoekers per uur, kwam dat neer op 0,59 sigarettenpeuken per bezoeker. Uit de observaties bleek dat de meeste bezoekers hun peuk zonder nadenken op de grond gooiden. Sommige bezoekers creëerden eigen asbakjes uit de beschikbare middelen zoals drinkbekers. Uit de interviews bleek dat de meeste bezoekers helemaal niet bewust bezig waren met hun peuk als afval.
1.3.3 Test 1: draagbare asbakjes
Op de tweede dag werden direct draagbare asbakjes in het gebied uitgedeeld. Na zeven uur programmering werden 612 peuken geteld. Met een gemiddeld aantal bezoekers van 425 per uur, kwam dat neer op 0,20 peuk per bezoeker. Het uitdelen van de asbakjes resulteerde in 65% minder peuken. Negentig procent van de geïnterviewde bezoekers was bereid de asbakjes te gebruiken. Ze hadden nog wel wat suggesties zoals het combineren van een asbak met een aansteker, een mogelijkheid om de peuken uit de asbakjes te verwijderen, een vakje om je consumptiemunten in te bewaren en het ontwerp mooier te maken. Het was opvallend dat na een tijdje de rokers in het gebied uit zichzelf kwamen vragen om een asbak.
1.3.4 Test 2: Sticky Art
Op dag 3 werden plakkerige borden met kunstwerken van de Minerva Kunstschool uit Leeuwarden geplaatst waar rokers met hun peuken een kunstwerk konden maken. Onder elk bord stond 'Put it out, stick it on'. Na zeven uur werden 553 peuken geteld. Met 175 bezoekers per uur resulteerde dat in gemiddeld 0,45 peuk per bezoeker. De kunstborden reduceerde het aantal peuken op de grond met 24%. Uit de interviews bleek dat 62% van de bezoekers minder enthousiast waren over de artborden Dat werd bevestigd door de observaties. Het was voor veel bezoekers onduidelijk waar de borden toe dienden en vaak werden er ook andere zaken op geplakt. Ook op dag drie hadden bezoekers zelf ook suggesties zoals meer asbakken, zandvangers, betere informatievoorziening, asbakken in tafels of ashtray drones.
1.3.5 Conclusie
Samenvattend kan gesteld worden dat de meerderheid van de bezoekers wil meewerken aan het beperken van sigarettenpeuken op de grond maar dat het initiatief daarvan moet komen van de festivalorganisatoren.
- Deel draagbare asbakjes uit
- Plaats veel asbakken, inclusief zandplaatsen
- Creëer bewustzijn zonder betuttelend te worden
- Stimuleer goed gedrag
- Gebruik kunst
- Praat met bezoekers
- Maak actief schoon
- Zorg dat je werknemers en vrijwilligers het goede voorbeeld geven
2. Reuseable drinkbekers
Op het elektronisch dance festival DGTL op de NDSM-werf in
Amsterdam is het afval van plastic drinkbekers aangepakt door de introductie
van een statiegeldsysteem. De organisatie wilde weten wat dit betekende voor de
bezoekers en de organisatie van het festival. Bezoekers die niet alleen hun
eigen drinkbeker maar ook die van anderen terugbrachten kregen daarvoor
drinktegoed dat op een armbandje stond. Die armband werd tegelijk met het
statiegeldsysteem geïntroduceerd.
2.1 Schoon en net festivalterrein is belangrijk voor bezoekers
Uit onderzoek onder 221 festivalgangers blijkt dat 77% van de bezoekers een net festivalterrein belangrijk vinden. De helft van de bezoekers vindt dat ze in enige tot grote mate zelf moeten proberen het afval op festivals te beperken. De meeste respondenten zijn bereid vijf tot twintig meter te lopen om het eigen afval netjes weg te gooien. Opvallend is dan weer wel dat bezoekers vinden dat vooral de organisatoren verantwoordelijk zijn voor een schoon festivalterrein. De onderzoekers concluderen uit de antwoorden verder dat een schoon festival een betere festivalbeleving geeft; bezoekers voelen zich veiliger, zijn gelukkiger en hebben meer plezier. Niet opvallend, maar wel bevestigend is het feit dat mensen die over het algemeen meer milieubewust leven, zich op festivals ook beter gedragen; ze proberen minder afval te produceren, scheiden afval beter en gebruiken de afvalbakken meer.
2.2 Statiegeld voor drinkbeker werkt
Het was al snel duidelijk dat door de introductie van het statiegeldsysteem de hoeveelheid afval op de grond minimaal was in vergelijking met festivals die geen statiegeldsysteem hebben voor drinkbekers. Toch was er nog wel afval op de grond, overdag minder als 's avonds en meer geconcentreerd rond de podia. De open gebieden bleven relatief schoon.
2.3 Conclusie
De meeste bezoekers (70%) vonden het een goed tot zeer goed systeem. Slechts 5% vond het ronduit niets. Vooral het duurzame aspect werd gewaardeerd. Ook de polsbandjes waarmee kon worden betaald werden positief gewaardeerd. Het was alleen niet acceptabel dat gedurende het festival het aantal resterende credits niet kon worden bekeken. Omdat het systeem relatief kort voor het festival werd geïntroduceerd was er te weinig gelegenheid geweest de medewerkers en vrijwilligers te trainen wat resulteerde in een aantal operationele en communicatieve uitdagingen. Ook het feit dat de bekers buiten het festivalterrein werden gereinigd zorgde voor meer vervoersbewegingen dan eerder. Positief was dat het festival haar afval met 90% wist te beperken, het festivalterrein er veel schoner uitzag en daarmee de bezoekerswaardering omhoog ging.
- Het combineren van een statiegeldsysteem met polsbandjes was prima
- In de buurt van de bar moeten bezoekers wel hun credits kunnen bekijken
- Het informeren van de bezoekers (push en pull) is erg belangrijk
- Geef bezoekers al naar gelang hun bekendheid met het systeem de benodigde informatie
- Overweeg een alternatief systeem, bijvoorbeeld je beker doneren aan een goed doel
- Zorg dat je naast trash-coördinatoren ook troubleshooters on site hebt
- Geef bezoekers bij het verlaten van het terrein nog een boodschap mee.
3. De Tool
De onderzoekers hebben voor festivalorganisatoren die duurzame en sociale waarde willen toevoegend een self assessment tool ontwikkeld. Deze tool bestaat uit drie stappen:
Discover, kijk naar binnen en naar buiten
Wat zijn de waarden van mijn festival en wat is mijn visie?
Develop, wat is er nodig
Op welke manier kan mijn festival duurzamer worden en welke partnerships moet ik daarvoor aangaan?
Deliver een duurzame en authentieke beleving
Waarop gaat mijn festival innoveren en doen we wat we zeggen?
Deze vragen helpen je intern de discussie aan te wakkeren en geven input aan het DO-BeHave Model:
TO DO: Doen we wat we zeggen en innoveren
TO BE: Visie met authentieke waarden
TO HAVE: Een duurzame oriëntatie met strategische partnerships
In de praktijk zal elk festival het model in zijn eigen context, cultuur en organisatie moeten inpassen "Het is een goed uitgangspunt maar er is geen one-size-fits-all oplossing”, stellen de onderzoekers. "Dat is waarom wij graag samenwerken met festivals die met het model willen werken. Voel je daarom vrij contact met ons op te nemen.”
4. Advies
Onderzoekers Elena en Marisa hebben desgevraagd nog wel een advies voor de evenementenbranche: "Het belangrijkste advies dat we kunnen geven is het nieuwe motto van Green Events. Zij kijken naar afval niet als iets dat moet worden beperkt maar als een waardevolle grondstof.” Volgens de onderzoekers heeft elk festival een eigen startpunt en prioriteiten maar is de houding ten opzichte van afval toch het allerbelangrijkst. Het zoeken naar de juiste samenwerkingspartners is daarin essentieel. Ook moet de kennis en kracht van het publiek niet worden onderschat: "Er is veel kennis beschikbaar en veel festivals hebben publiek dat graag de uitdaging aangaat. Denk in dat verband ook eens aan crowdsourcing, daar komen vaak de beste en meest verrassende ideeën uit.” Dat de meerderheid van het publiek graag wil meewerken heeft ze positief verrast. "Bijna iedereen wilde meewerken aan het beperken van sigarettenpeuken op de grond”, stellen ze. Toch verwacht het publiek dat het initiatief daarvan van de festivalorganisatoren moet komen. Maar buiten kijf blijft dat mensen graag willen meewerken als je ze inspireert: "Het is aan de festivals om ze daarin te motiveren. Positieve en leuke interventies die anders zijn zullen het publiek het best bij je initiatief betrekken.”
Reference to the Strategies for Sustainable Events Report
Brito, M.P. and E. Cavagnaro (2016), Strategies for Sustainable Events, ISBN … (http://www.greenevents.nl/rapport-strategies-for-sustainable-events/)
- De Brito, M.P. and L. Terzieva (2016), Key Elements for designing a strategy to generate social and environmental value: a comparative study of Festivals, Research in Hospitality Management 6(1): 51-59.
- Campbell, F. (2007), People Who Litter, ENCAMS Research Report.
- Calvo-Soraluze, J..; M.P. De Brito, R. San Salvador del Valle (2015), Making Waves in Events: from trends to Future Competences, in 3rd International Conference of Events, 7-9 September 2015, Macao.
- Cavagnaro, E. and G. Curiel (2012), The Three Levels of Sustainability, Greenleaf Publishing.
- Tchinda Tsayem, M. & Cavagnaro, E. (2013). Encouraging Normative Smoking Behaviour, Journal of Research in Hospitality Management, 3 (1) pp. 59-67.
